საკვანძო სიტყვები
AgNOR
ეუტოპიური ენდომეტრიუმი
ექტოპიური ენდომეტრიუმი
როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
ადენომიოზი წარმოადგენს საშვილოსნოს კეთილთვისებიან დაზიანებას, რომელიც ხასიათდება მიომეტრიუმში ენდომეტრიუმის ჯირკვლებისა და სტრომის არსებობით და პათოლოგიური ზრდით. ადენომიოზის დროს მიომეტრიუმში პათოლოგიურად გაზრდილ ენდომეტრიულ ქსოვილს ეწოდება ექტოპიური ენდომეტრიუმი, ხოლო საშვილონოს ღრუში არსებულ ენდომეტრიულ ქსოვილს კი ეუტოპიური ენდომეტრიუმი. ადენომიოზის მქონე ქალებში შესაძლებელია აღინიშნებოდეს პათოლოგიური სისხლდენა საშვილოსნოდან, დისმენორეა, დისპარეუნია და უნაყოფობა, თუმცა ქალების ერთ-მესამედში დაზიანება მიმდინარეობს ასიმპტომურად. პერიმენოპაუზურ ქალებში ძლიერი სისხლდენის ან ტკივილის გამო ჩატარებული ჰისტერექტომიის შემდეგ ადენომიოზი ყველაზე ხშირად დიაგნოსტირებულ პათოლოგიას წარმოადგენს. AgNOR გამოიყენება დამხმარე საშუალება უჯრედთა პროლიფერაციული აქტივობის შეფასებისათვის. გარკვეული ტიპის კვლევებით გამოვლენილია მისი ეფექტურობა სხვადასხვა კეთილთვისებიანი თუ ავთვისებიანი პროცესების დიფერენცირებაში ასევე ინტრაეპითური ნეოპლაზიური პროცესების ჰისტოლოგიური ხარისხის დადგენაში. Ჩვენი კვლევის ფარგლებში განხორციელდა ფორმალინში ფიქსირებულ და პარაფინში ჩაყალიბებულ საარქივო ბლოკებზე დიაგნოსტირებუი ადენომიოზის შემთხვევების დროს სარსებული ეუტოპიური და ექტოპიური ენდომეტრიუმის ასევე მათი სტრომისა და ნორმალური მიომეტრიუმის პროლიფერაციული აქტიობის შეფასება AgNOR-ის ტექნოლოგიის გამოყენებით. Შესწავლილ სისტემაში ეუტოპიური ენდომეტრიუმი - ბაზალური ენდომეტრიუმი - ექტოპიური ენდომეტრიუმის როგორც ჯირკვლოვან ასევე სტრომულ კომპონენტში ყველაზე მაღალი პროლიფერაციული აქტივობა ვლინდება ექტოპიურ ენდომეტრიუმში, რის გამოც სავარაუდოდ იგი შეიძლება წარმოაგდგენდეს რისკს ნეოპლაზიების განვითარებისათვის.
წყაროები
Antero MF, Ayhan A, Segars J, Shih IM. Pathology and Pathogenesis of Adenomyosis. Semin Reprod Med. 2020 May 1;38(2–3):108–18.
Devlieger R, D’Hooghe T, Timmerman D. Uterine adenomyosis in the infertility clinic. Hum Reprod Update. 2003 Mar;9(2):139–47.
Yamaguchi M, Yoshihara K, Suda K, Nakaoka H, Yachida N, Ueda H, et al. Three-dimensional understanding of the morphological complexity of the human uterine endometrium. iScience. 2021 Apr 23;24(4).
Chapron C, Marcellin L, Borghese B, Santulli P. Rethinking mechanisms, diagnosis and management of endometriosis. Nat Rev Endocrinol. 2019 Nov 1;15(11):666–82.
García-Solares J, Donnez J, Donnez O, Dolmans MM. Pathogenesis of uterine adenomyosis: invagination or metaplasia? Fertil Steril. 2018 Mar 1;109(3):371–9.
Camboni A, Marbaix E. Ectopic endometrium: The pathologist’s perspective. Int J Mol Sci. 2021 Oct 1; 22(20).
Munro MG. Classification and Reporting Systems for Adenomyosis. J Minim Invasive Gynecol. 2020 Feb 1; 27(2):296–308.
Habiba M, Gordts S, Bazot M, Brosens I, Benagiano G. Exploring the challenges for a new classification of adenomyosis. Reprod Biomed Online. 2020 Apr 1;40(4):569–81.
Goldblum JR, Clement PB, Hart WR. Adenomyosis with sparse glands: A potential mimic of low-grade endometrial stromal sarcoma. Am J Clin Pathol. 1995;103(2):218–23.
Hirschowitz L, Mayall FG, Ganesan R, McCluggage WG. Intravascular adenomyomatosis expanding the morphologic spectrum of intravascular leiomyomatosis. American Journal of Surgical Pathology. 2013 Sep;37(9):1395–400.
Uduwela AS, Perera MAK, Aiqing L, Fraser IS. Endometrial-myometrial interface: Relationship to adenomyosis and changes in pregnancy. Obstet Gynecol Surv. 2000 Jun;55(6):390–400.
KY Chiu SLKW. Improved silver technique for showing nucleolar organiser regions in paraffin wax sections. J Clin Pathol. 1989;42:992–4.
Boquist L. Nucleolar organizer regions in normal, hyperplastic and neoplastic parathyroid glands. Virchows Archiv [A] Pathol Anat. 1990;417:237–41.
Caldeira PC, Aguiar MCF, Mesquita RA, do Carmo MAV. Oral leukoplakias with different degrees of dysplasia: Comparative study of hMLH1, p53, and AgNOR. Journal of Oral Pathology and Medicine. 2011 Apr;40(4):305–11.
Ploton D, Menager M, Jeannesson P, Himber G, Pigeon F, Adnet JJ. Improvement in the staining and in the visualization of the argyrophilic proteins of the nucleolar organizer region at the optical level. Histochem J. 1986 Jan;18(1):5–14.
Li Q, Hacker GW, Danscher G, Sonnleitner-Wittauer U, Grimelius L. Argyrophilic nucleolar organizer regions - A revised version of the Ag-NOR-staining technique. Histochem Cell Biol [Internet]. 1995 Aug [cited 2023 Jan 22];104(2):145–50. Available from: https://link.springer.com/article/10.1007/BF01451573
Ferreira SJ, Machado MÂN, de Lima AAS, Johann ACBR, Grégio AMT, Azevedo-Alanis LR. Identification of AgNORs and cytopathological changes in oral lichen planus lesions. Acta Histochem. 2017 Jan 1;119(1):32–8.
Harsh A, Tondon R, Harsh HK, Professor E. Utility of AgNOR Count in Non-Neoplastic and Neoplastic Lesions of the Uterine Cervix. Original Research Article [Internet]. 2018 [cited 2022 Dec 30];198(1):198–201. Available from: www.ijmrp.com
Rüschoff J, Plate K, Bittinger A, Thomas C. Nucleolar Organizer Regions (NORs): Basic Concepts and Practical Application in Tumor Pathology. Pathol Res Pract. 1989;185(6):878–85.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .