ნატოს და ევროკავშირის როლი ევროპული უსაფრთხოების სისტემის გარდაქმნაში რუსეთ-უკრაინის ომის კონტექსტში
ჩამოტვირთვები
მოცემულ ნაშრომში წარმოდგენილია ყოვლისმომცველი ანალიზი იმის შესახებ, თუ როგორ შეცვალა რუსეთის მიერ 2022 წლის 24 თებერვალს უკრაინის წინააღმდეგ ფართომასშტაბიანმა ომმა ევროპული უსაფრთხოების არქიტექტურა და რა გავლენა იქონია კონფლიქტმა ევროპაში მთავარი უსაფრთხოების აქტორების - ნატოს და ევროკავშირის პოლიტიკაზე.
საკითხის აქტუალობა განპირობებულია ომის შედეგების გავლენით ევროპულ უსაფრთხოებაზე. კონფლიქტმა გამოიწვია პოლიტიკური, ჰუმანიტარული და ენერგეტიკული კრიზისი ევროპაში, რამაც აიძულა ევროკავშირი, ნატო და ცალკეული ევროპული ქვეყნები, გადაეხედათ თავიანთი საგარეო-პოლიტიკური სტრატეგიები, თავდაცვისა და უსაფრთოების პოლიტიკა და ურთიერთობები რუსეთთან. ევროკავშირისა და ნატოს სტრატეგიების ტრანსფორმაციის გაანალიზება საშუალებას გვაძლევს განვსაზღვროთ ორი ორგანიზაციის ურთიერთქმედება, განსხვავებები მიდგომებში და საერთო უსაფრთხოების სისტემის გარდაქმნის პერსპექტივები.
კვლევის მიზანია ევროპული უსაფრთხოების სისტემის განვითარებაში ევროკავშირის და ნატოს როლის გაანალიზება, მათი სტრატეგიების ინსტიტუციონალური და პოლიტიკური დინამიკების განსაზღვრა და ასევე საკვანძო გამოწვევებისა და ტენდენციების შესწავლა.
ნაშრომის ფარგლებში დასმულია შემდეგი ამოცანები:
- ევროპული უსაფრთხოების სისტემის ტრანსფორმაციის გაანალიზება უკრაინაში რუსეთის შეჭრის შემდეგ;
- ნატოს და ევროკავშირის საქმიანობაზე და ევროპული ქვეყნების ეროვნულ უსაფრთხოებაზე კონფლიქტის გავლენის კვლევა;
- ევროპაში მომავალი ინტეგრაციული და თავდაცვითი მექანიზმების პერსპექტივების შესწავლა.
კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომმა გამოიწვია ნატოში მოკავშირეებს შორის სამხედრო-პოლიტიკური თანამშრომლობის გაძლიერება, ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში თავდაცვის ხარჯების ზრდა, ნატოსა და ევროკავშირის კიდევ უფრო დაახლოება საერთო ტრანს-ატლანტიკური უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად და ევროპის ენერგეტიკული სექტორის მნიშვნელოვანი დივერსიფიკაცია.
ნაშრომში გამოყენებულია კვლევის შედარებითი ანალიზის მეთოდები, Case-Study, პოლიტიკურ-სამართლებრივი ანალიზი, ასევე პოლიტიკური ლიდერების და საერთაშორისო ორგანიზაციების განცხადებები და ოფიციალური სტრატეგიული დოკუმენტების კონტენტ-ანალიზი.
Downloads
Towards a New European Security Architecture, Edited by Francesco Cappelletti, Foreword by Dr Antonios Nestoras, European Liberal Forum, 2023
Ondřej Ditrych & Martin Laryš, What can European security architecture look like in the wake of Russia’s war on Ukraine?, European Security, 2025
Suzana Anghel and Mario G.H. Damen, The Future European security architecture, Dilemas for EU Strategic Autonomy, European Parliamentary Research Service, Introduction
Adrian Hyde-Price, Europe’s Changing Security Architecture, January 30, 2014
Simon Sweeney and Neil Winn, Understanding the ambition in the EU’s Strategic Compass: a case for optimism at last?, Defence Studies, 2022.
O’Hanlon, Michael, Beyond NATO: a new security architecture for Eastern Europe. Washington, DC: Brookings, 2017 https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2017/06/full-text_-beyond-nato.pdf
NATO 2022 STRATEGIC CONCEPT, Adopted by Heads of State and Government at the NATO Summit in Madrid 29 June 2022
“To Prevent War, NATO Must Spend More” Speech by NATO Secretary General Mark Rutte at the Concert Noble, Brussels, 12 Dec. 2024
The EU must become a strategic player in defense - alongside NATO, The NATO-EU nexus, By Justina Budginaite-Froehly, March 5, 2025
საავტორო უფლებები (c) 2025 ქართველი მეცნიერები

ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .

