ანოტაცია
ჰიპერპროლაქტინემია დღესდღეობით კვლავ რჩება ერთ-ერთ საკმაოდ გავრცელებულ ნეიროენდოკრინულ დარღვევად. იგი გამოიხატება ჰორმონ პროლაქტინის რაოდენობის მომატებით პერიფერიულ სისხლში და მასთან დაკავშირებული ცვლილებებით. ამავე დროს, ზოგიერთი ავტორი თვლის, რომ კომბინირებულ ესტროგენულ-გესტოგენური პრეპარატების მიღება ხშირ შემთხვევაში იწვევს ისეთ გართულებებს, როგორიცაა პროლაქტინომები. 2005 წელს გამოქვეყნდ ოთხწლიან დაკვირვებას მონაცემები, ქალთა 2 ჯგუფზე: პრაქტიკულად ჯანმრთელები, რომლებიც ღებულობდნენ ორალურ კონტრაცეპტივებს და მენსტრუალური ფუნქციის დარღვევებით. დაკვირვება გაგრძელდა მომდევნო წლებში (2006-2019), პრაქტიკულად ჯანმრთელ ქალებზე, რომლებიც კონტრაცეფციის მიზნით ღებულობდნენ კომბინირებულ ესტროგენ-გესტოგენურ პრეპარატებს ორალურად. დაკვირვებას დაექვემდებარა 152 ქალი, ერთიდან-სამი წლის განმავლობაში, დროის სხვადასხვა მომენტში. თურქული კეხის რენტგენოლოგიურ კვლევა მიმდინარეობდა პერიფერიულ სისხლში პროლაქტინის მაღალი მაჩვენებლების მიღებისას. საჭიროების შემთხვევაში კი კომპიუტერული ტომოგრაფიაც. პირველი ჯგუფში 85 ქალი, იღებდნენ ორალურ კომბინირებულ ესტროგენ-გესტოგენურ პრეპარატებს ერთი წლის განმავლობაში უწყვეტად, მეორე ჯგუფში 67 ქალი, ერთ წელზე მეტი ვადით უწყვეტად, მაქსიმალური 3 წლის მანძილზე.
- პირველ და მეორე ჯგუფში გამოვლინდა პროლაქტინის დონის მატება უმნიშვნელოდ ერთჯერადად , როგორც დროებითი რეაქცია და შეგუებლობა პრეპარატთან.
- პირველ და მეორე ჯგუფში გამოვლინდა პროლაქტინის დონის მნიშვნელოვანი მატება. რეკომენდირებული იყო პრეპარატის შეწყვეტა და თურქული კეხის რენგენოგრაფია და დამატებით გაიგზავნა კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე. ორივე ჯგუფში 8 შემთხვევაში დადასტურდა მორფოლოგიური ცვლილებები თურქული კეხისა და ჰიპოფიზის სტრუქტურაში. რეკომენდირებული იქნა ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია და მკურნალობა.
წყაროები
ლომსიანიძე თ. ჰიპერპროლაქტინემიის გამოვლინება კომბინირებული ორალური კონტრაცეპტივების მიღებისას და მენსტრუალური ფუნქციის დარღვევის დროს. მე-3 საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია ბიოლოგიისა და მედიცინის აქტუალური პრობლემები. შრომათა კრებული. თბილისი 2005 წელი. გვ. 110-113
სოხაძე ხ. რეპროდუქციული ფუნქციის დარღვევები ქალებში ჰიპერპროლაქტინემიის სხვადასხვა ფორმებით, მათი მართვის პრინციპები და მკურნალობის შედეგები-მედიცინის დოქტორის აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად წარმოდგენილი დისერტაცია თბილისი 2021
Klibanski A. Prolactinomas. N Engl J Med. 2010; 362: 1219-26.
Melmed S, Casanueva FF, Hoffman AR, Kleinberg DL, MontoriVM, Schlechte JA et al. Diagnosis and treatment of hyperprolactinemia: an Endocrine Society Clinical Practice Guideline. JClin Endocrinol Metab. 2011; 96: 273-88.
Casanueva F, Molitch M, Schlechte J, Abs R, Bonert V, Bronstein MD, et al. Guidelines of the Pituitary Society for the diagnosis and management of prolactinomas. Clin Endocrinol (Oxf). 2006; 65: 265-73.
Molitch ME. Medication-induced hyperprolactinemia. Mayo ClinProc. 2005; 80: 1050.
Ikeda H, Abe T, Watanaba K. Usefulness of composite methionine-positron emission tomography/3.0-tesla magnetic resonance imaging to detect the localization and extent of early-stage Cushing adenoma. J Neurosurg. 2010; 112: 750-5.
Gillam MP, Molitch ME, Lombardi G, Colao A. Advances in the treatment of prolactinomas. Endocr Rev. 2006; 27: 485-534.
Schlechte J, Dolan K, Sherman B, Clapler F, Luciano A. The natural history of untreated hyperprolactinemia: a prospective analysis. J Clin Endocrinol Metab. 1989; 68: 412-8.
Massoud F, Serri O, Hardy J, Somma M, Beauregard H. Transsphenoidal adenomectomy for microprolactinomas: 10-20 years of follow-up. Surg Neurol. 1996; 45: 341-6.
Brada M, Ajiyhkumar TV, Minniti C. Radiosurgery for pituitary adenomas. Clin. Endocrinol (Oxf). 2004; 61: 531-4.
Molitch M. Prolactinomas and pregnancy. Clin Endocrinol (Oxf).2010; 73: 147-8.
Дедов И.И., Мельниченко Г.А., Романцова Т.И. Синдром гиперпролактинемии. М: Триада 2004; 304.
Дедов И.И., Мельниченко Г.А., Романцова Т.И., Рожинская Л.Я., Дзеранова Л.К., Иловайская И.А., Далантаева Н.С., Бармина И.И. Гиперпролактинемия. Современные подходы и старые проблемы. Вестник репродуктивного здоровья. 2009; 2: 2-8.
Иловайская И.А. Диагностика и лечение гиперпролактинемии: клинические рекомендации Международного эндокринологического общества и взгляд российских экспертов. Акушерство и гинекология 2012; 1: 2-7.
Мельниченко Г.А., Марова Е.И., Дзеранова Л.К., Вакс Гиперпролактинемия у женщин и мужчин: Пособие для врачей. М. 2008.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2024 ქართველი მეცნიერები