საკვანძო სიტყვები
essential oil
phenolic compounds
biological activity
როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
განხორციელდა საქართველოში გავრცელებული დაჯირას - Salvia verticillata L. მიწისზედა ნაწილებიდან მიღებული ეთერზეთის ქიმიური შემადგენლობის კვლევა. დადგინდა დომინანტი კომპონენტების პროცენტული რაოდენობა შიდა ინტეგრაციით, ფოთლებიდან მიღებულ ეთერზეთში დომინანტი კომპონენტია კარიოფილენი (10.15 %), სპატულენოლი (9.8 %), ვალერანონი (11.9 %), ხოლო ყვავილებიდან მიღებულ ეთერზეთში გერმაკრენი D (17.2 %), კარიოფილენი (9.43 %). დადგინდა ტერპენული შენაერთების თანაფარდობა, დაჯირას ფოთლებისა და ყვავილების ეთერეზეთში ჟანგბადშემცველი სესქვიტერპენები შესაბამისად 38.43 % და 23.48 %-ია, ხოლო სესქვიტერპენული ნახშირწყალბადები 28.03 % და 40.61 %. ნარჩენი შროტის წყლიან, მეთანოლიან და ქლოროფორმიან ფრაქციაში დადგინდა ფენოლური შენაერთების ჯამური შემცველობა, ფოლინ-ციოკალტის (Folin-Ciocalteu) რეაქტივის გამოყენებით. მეთანოლიანმა და ქლოროფორმიანმა ფრაქციამ გამოავლინა ანთების საწინააღმდეგო აქტივობა, მეთანოლიანი - 100 %, ხოლო ქლოროფორმიანი ფრაქცია 83 %-ით ახდენს NO-ის წარმოქმნის ინჰიბირებას ლიპოპოლისაქარიდით სტიმულირებული თაგვის მაკროფაგის უჯრედებიდან. წყლიანმა ფრაქციამ გამოავლინა ანტიოქსიდანტური აქტივობა (6.7 ± 0.3 მიკრომოლი TE/მგ) ORAC ტესტში.
წყაროები
რევაზ გაგნიძე, მურმან დავითაძე, ადგილობრივი ფლორა. ბათუმი, 2006.
დავლიანიძე მ., ღვინიაშვილი ც., მუყბანიანი მ., ჯიჯოლია-იმნაძე ლ., ჯუღელი თ., საქართველოს ფლორის ნომენკლატურული ნუსხა. თბილისი, 2018.
თეონა კორკოტაძე, დალი ბერაშვილი, ვახტანგ მშვილდაძე, მალხაზ გეთია, ალიოშა ბაკურიძე, “გვარი - სალბის, საქართველოში მოზარდი ზოგიერთი სახეობის, ქიმიური შემადგენლობა და ანტიოქსიდანტური აქტივობა,” ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა, no. 5–6, 2021.
Nurhayat Tabanca, Betül Demirci, Zeki Aytaç, K. Hüsnü Can Başer, “The chemical composition of Salvia verticillata L. subsp. verticillata from Turkey,” Nat. Volatiles & Essent. Oils, vol. 4(1), pp. 18–28, 2017.
M. Sharifi-Rad et al., “Salvia spp. plants-from farm to food applications and phytopharmacotherapy,” Trends in Food Science & Technology, vol. 80, pp. 242–263, Oct. 2018, doi: 10.1016/j.tifs.2018.08.008.
J. S. Katanić Stanković et al., “Bioactivity, biocompatibility and phytochemical assessment of lilac sage, Salvia verticillata L. (Lamiaceae) - A plant rich in rosmarinic acid,” Industrial Crops and Products, vol. 143, p. 111932, Jan. 2020, doi: 10.1016/j.indcrop.2019.111932.
MURAT TOSUN, SEZAI ERCISLI, MEMNUNE SENGUL, HAKAN OZER and TASKIN POLAT and ERDOGAN OZTURK, “Antioxidant Properties and Total Phenolic Content of Eight Salvia Species from Turkey,” Biol Res, vol. 42, pp. 175–181, 2009.
BAHMAN NICKAVAR, MOHAMMAD KAMALINEJAD AND HAMIDREZA IZADPANAH, “IN VITRO FREE RADICAL SCAVENGING ACTIVITY OF FIVE SALVIA SPECIES,” Pak. J. Pharm. Sci., vol. 20 (4), pp. 291–294, 2007.
V. Mihailović et al., “Green Synthesis of Silver Nanoparticles Using Salvia verticillata and Filipendula ulmaria Extracts: Optimization of Synthesis, Biological Activities, and Catalytic Properties,” Molecules, vol. 28, no. 2, p. 808, Jan. 2023, doi: 10.3390/molecules28020808.
საქართველოს ფლორა, vol. XI. თბილისი: მეცნიერება, 1987.
S. Karakaya et al., “A caryophyllene oxide and other potential anticholinesterase and anticancer agent in Salvia verticillata subsp. amasiaca (Freyn & Bornm.) Bornm. (Lamiaceae),” Journal of Essential Oil Research, vol. 32, no. 6, pp. 512–525, Nov. 2020, doi: 10.1080/10412905.2020.1813212.
Magda COISIN, Ioan BURZO, Marius ŞTEFAN, Elida ROSENHECH, Maria and Magdalena ZAMFIRACHE, “CHEMICAL COMPOSITION AND ANTIBACTERIAL ACTIVITY OF ESSENTIAL OILS OF THREE SALVIA SPECIES, WIDESPREAD IN EASTERN ROMANIA,” Analele Ştiinţifice ale Universităţii „Al. I. Cuza” Iaşi s. II a. Biologie vegetală, pp. 51–58, 2012.
C. Giuliani et al., “Salvia verticillata: Linking glandular trichomes, volatiles and pollinators,” Phytochemistry, vol. 155, pp. 53–60, Nov. 2018, doi: 10.1016/j.phytochem.2018.07.016.
Milica Aćimović, Biljana Kiprovski, Milica Rat, Vladimir Sikora, Vera Popović, Anamarija Koren, Milka Brdar-Jokanović, “Salvia sclarea: CHEMICAL COMPOSITION AND BIOLOGICAL ACTIVITY,” Journal of Agronomy, Technology and Engineering Management, vol. 1 (1), 2018.
Afsaneh Tavassoli, Akbar Esmaeili, Mohammad Ali Ebrahimzadeh, Shila Safaeyan, Mohamad Akbarzade and Abdolhossein Rustaiyan, “Chemical Composition of Essential Oil and Antibacterial Activity of Salvia Glutinosa L. Growing Wild in Iran,” Journal of Applied chemical Researches (JACR), vol. 3, no. 10, 2009.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2023 ქართველი მეცნიერები