რუსეთ-თურქეთის სიტუაციური მოკავშირეობა შავი ზღვის რეგიონში (პოლიტიკური ინტერესები)

ანოტაცია

სტატიაში განხილულია ,,რუსეთ-თურქეთის სიტუაციური მოკავშირეობა შავი ზღვის რეგიონში”, მათი ეკონომიკური ინტერესები და ამ ინტერესებზე დამყარებული პოლიტიკური თუ სამხედრო ქმედებები, რომლებიც გადამწყვეტ გავლენას ახდენენ მთლიანად რეგიონში მიმდინარე პროცესებზე. ჩარლზ კინდერბერგის ,,ჰეგემონიის სტაბილურობის თეორიის“ თანახმად, შავი ზღვის რეგიონში მკვეთრად გამოკვეთილი ორი ძირითადი დაჯგუფება დომინირებს: ნატო და ევროკავშირი თურქეთის სახით და მასთან დაპირისპირებული რუსეთი - ჩრდილოეთ კორეასთან და ირანთან ალიანსში. ამ ორი სამხედრო-პოლიტიკური დაჯგუფების დაპირისპირების მთავარი მიზეზი გახლავთ შავი ზღვის რეგიონზე გამავალი აღმოსავლეთისა და დასავლეთის, ჩრდილოეთისა და სამხრეთის დამაკავშირებელი გლობალური მნიშვნელობის მქონე ეკონომიკური დინებების გაკონტროლების მწვავე სურვილი. ეკონომიკურ დინებებზე კონტროლი ორივე დაჯგუფებას აძლევს შესაძლებლობას, გავლენა მოახდინოს გლობალურ პროცესებზე. ამ თეორიის კომპლექსური შესწავლა და გამოყენება აუცილებელია, რადგან რეგიონში არსებული დაძაბული გარემო მოითხოვს სწრაფ და მოქნილ რეაგირებას მშვიდობის შესანარჩუნებლად და ეკონომიკური პროცესების ურყევი განვითარების უზრუნველსაყოფად.

ამ თეორიის ძირითადი არსი მდგომარეობს იმაში, რომ სოციალურად ორიენტირებული ძლიერი ლიბერალური ეკონომიკის დასამკვიდრებლად აუცილებელია სამხედრო ძალის მოპოვება და მისი უპირატესობის დემონსტრირება. ეს, თავის მხრივ, საშუალებას იძლევა, აღნიშნული ძალა გამოყენებულ იქნას საშინაო და საგარეო პოლიტიკაში წესრიგის დასამყარებლად. ეს პროცესი ემსახურება არა მხოლოდ საკუთარი, არამედ ალიანსის წევრი ქვეყნების ინტერესების გატარებასაც, რის შედეგადაც მყარდება გლობალური ლიბერალური და ურთიერთსასარგებლო წესრიგი.

ნაშრომში ასევე განხილულია შავი ზღვის რეგიონში დაპირსპირებული ძირითადი ორი მხარის ურთიერთობების ისტორია, დღევანდელი რეალობა,  მოვლენათა შესაძლო განვითარება და პერსპექტივები.