ყალბი ფულის საქმე (ბათუმი, XX საუკუნის დასაწყისი)
DOI:
https://doi.org/10.52340/gmg2024.01.005საკვანძო სიტყვები:
ფული, ყალბი, ბათუმი, ბანკი, ბანკნოტიანოტაცია
ფულადი ნიშნების დამზადების პროცესი ხარისხისა და ღირებულების უზრუნველყოფისა და ფალსიფიკაციის თავიდან აცილების მიზნით ყოველთვის მკაცრად კონტროლდებოდა. ფულის გაყალბების საკითხი მწვავედ იდგა ჯერ კიდევ ანტიკურ ხანაში და დიდი გასაქანი ჰპოვა მე-20 საუკუნეში, განსაკუთრებით პირველი და მეორე მსოფლიო ომების დროს. თითქმის ყველა ქვეყანა ცდილობდა დაებეჭდა მოწინააღმდეგე ქვეყნის ფულის ნიშნები და მიმოქცევაში გაშვებით ამ ქვეყნის ეკონომიკისათვის დიდი ზარალი მიეყენებინა. ზოგი ქვეყანა უფრო შორს მიდიოდა და მოკავშირე ქვეყნების ფულსაც აყალბებდა.
XIX ს-ის II ნახევარში ბათუმის, როგორც სავაჭრო-სატრანზიტო ქალაქის ფუნქციამ გამოიწვია სხვადასხვა ქვეყნების ფულადი ნიშნების მრავალფეროვნება. თავისუფალი ვაჭრობის და ფულადი მეურნეობის არნახულად განვითარებამ კი გამოიწვია ფალსიფიცირებული ფულის დაბეჭდვა და ტრიალი. აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით საინტერესო დოკუმენტები აღმოჩნდა დაცული აჭარის საარქივო სამმართველოში.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საარქივო სამმართველოს ცენტრალური არქივი (ასსცსა), ფონდები №ი-13, ი-1
ბენდიანიშვილი ა. (2008), ვაჭრობა და საბანკო-საკრედიტო ურთიერთობანი, სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, III , ბათუმი
ვარშალომიძე ი., ძნელაძე ნ. (2021), ხარიტონ ახვლედიანის სახელობის აჭარის მუზეუმში დაცული მონეტების კატალოგი, ბათუმი
სურგულაძე ა. (2008), პორტო-ფრანკო ბათუმში, სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, III, ბათუმი
Углева Е.Ю. (2011), Способы подделки и защиты бумажных денежных знаков: история и современность, Вестник Нижегородской академии МВД России, №1(14), с. 411-415
Lobov A.V. (2017), On The Issue of Fake Money History And Financial Tools in The Russian Empire (1861-1917) https://doi.org/10.23670/IRJ.2017.58.033