არქეოლოგიური გათხრები ქვემო ვაშლოვანში (ხულოს მუნიციპალიტეტი)
DOI:
https://doi.org/10.52340/gmg2023.01.12საკვანძო სიტყვები:
ხულოს მუნიციპალიტეტი, სოფელი ვაშლოვანი, ექსპედიცია, ნაეკლესიარი, არტეფაქტებიანოტაცია
სოფელი ვაშლოვანი მდიდარია ისტორიული წარსულით. მის ტერიტო-რიაზე მრავლად ფიქსირდება ქრისტიანული ხანის ტოპონიმები თუ არქეოლოგიური მასალები. 2021-2022 წლებში შუა საუკუნეების ერთ-ერთი ნაეკლესიარის შესწავლის მიზნით აქ არქეოლოგიური ექსპედიცია განხორციელდა. ექსპედიციამ შეისწავლა სოფლის თავში, ძინძეღელეს მარჯვენა ნაპირზე მდებარე ნაეკლესიარის ნაშთი და ეკლესიის ასაგებად მოწყობილი ცოკოლი. გაირკვა, რომ ეკლესია თავის დროზე დარბაზული, ერთნავიანი ნაგებობა ყოფილა (ზომები: სიგრძე-12 მ, სიგანე-10 მ). ეკლესიის დასავლეთით გამოვლინდა დარღვეული სამარხები და მცირე რაოდენობით არქეოლოგიური მასალები: ქვევრები, დერგები, ქოთნები, დოქები, კეცები და მოჭიქული კერამიკის ნატეხები, ასევე ვერცხლის მონეტები. ნაეკლესიარი არქეოლოგიური არტეფაქტებისა და ნუმიზმატიკური მასალების მიხედვით XIII-XV სს-ით შეიძლება დათარიღდეს.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
აბრამიშვილი, 1984:- აბრამიშვილი თ., საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ტრაპიზონის ასპრებისა და დასავლურ ქართული ფულის (კირმანეულის) კატალოგი, თბილისი, 1984
ვარშალომიძე, 2012: - ვარშალომიძე ი., XIII საუკუნის ანონიმური ყაანური სოფელ ფურტიოდან// აჭარა წარსული და თანამედროვეობა (2012 წლის არქეოლოგიური გათხრების შედეგები), ბათუმი 2012
ვარშალომიძე, 2016: - ვარშალომიძე ი., ბათუმის არქეოლოგიური მუზეუმის ნუმიზმატიკური საგანძური (კატალოგი), ბათუმი 2016
ვარშალომიძე, 2016: - ვარშალომიძე ი., ილხანთა მონეტა სხალთიდან// სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიისა და არქეოლოგიის საკითხები, VI(I), ბათუმი 2016
ვარშალომიძე, ტაკიძე, 2016: - ვარშალომიძე ი. ტაკიძე რ., კირმანეული თეთრი სოფელ აჭყვისთავიდან// სამხრეთ-დასავლეთ საქართველო, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის მასალები VI, ბათუმი 2016
ვარშალომიძე, ძნელაძე, 2021: - ვარშალომიძე ი, ძნელაძე ნ., ხარიტონ ახვლედიანის სახელობის აჭარის მუზეუმში დაცული მონეტების კატალოგი, ბათუმი, 2021
ვარშალომიძე, სურმანიძე, 2023 : - ვარშალომიძე ი., სურმანიძე ნ., ბიზანტიური მონეტა სოფელ დარჩიძეებიდან (ხულოს მუნიციპალიტეტი)// ბათუმის არქეოლოგიური მუზეუმის შრომები IX , ბათუმი 2023 (იბეჭდება)
პატარიძე, 2020: - პატარიძე მ., სვანეთის ნუმიზმატიკური საგანძური, თბილისი 2020
ქამადაძე...,2021: - ქამადაძე კ. მამისეიშვილი თ., 2021 წელს ხულოს მუნიციპალი-ტეტის სოფ. ქვემო ვაშლოვანის ტერიტორიაზე წარმოებული არქეოლოგიური ექსპედიციის ანგარიში. ბათუმი 2021
ქამადაძე, 2022: - ქამადაძე კ., 2022 წელს ხულოს მუნიციპალიტეტის სოფ. ქვემო ვაშლოვანის ტერიტორიაზე წარმოებული არქეოლოგიური ექსპედიციის ანგარიში ბათუმი 2022
ჩიტაია, 1840: - ჩიტაია გ., ქვის კუბო ქვემო-ალმედან// აკად. ნ. მარის სახელობის ენის, ისტორიისა და მატერიალური კულტურის ინსტიტუტის მოამბე VIII, 1-10, თბილისი
ჩიტაია, 2000: - ჩიტაია გ., ქვის კუბო ქვემო ალმედან// შრომები, II, 323-332, თბილისი
ბერძენიშვილი, 2006: - ბერძენიშვილი ი., აფხაზეთის ადრე შუასაუკუნეთა ხანის სამაროვნები და სამარხთა ძირითადი ტიპები// ამირანი, XVI, 15-30
ნადირაძე, 2001: - ნადირაძე ე., საქართველოს მემორიალური კულტურა, 150–156, თბილისი
ჯაფარიძე, 1972: - ჯაფარიძე ვ., სოფელ ბალიჭის სარკოფაგი ქართული ასომთავრული წარწერით// მაცნე 1972, 2, 124-136
შაშიკაძე, მახარაძე, 2011 : - შაშიკაძე ზ., მახარაძე მ., აჭარის ლივის ვრცელი და მოკლე დავთრები, თბილისი
Мгеладзе, 2006: - Мгеладзе Н. Тунадзе Т., Каменный гроб из села Вашловани (Алме)//Археология, этнология и фольклористика Кавказа - Международная научная конференция. Батуми