ანოტაცია
ვინკას ალკალოიდები ფართოდ გამოიყენება სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ; მიუხედავად მათი თერაპიული ეფექტურობისა და მაღალი ფარმაკოლოგიური აქტიურობისა, P-გლიკოპროტეინის (P-gp) ჭარბ ექსპრესიასთან დაკავშირებული ფარმაკორეზისტენტობა რჩება სერიოზულ კლინიკურ პრობლემად. ანტიარითმული ალკალოიდების ჯამის (ვინგერბინი) ნაწლავში ბიოშეღწევადობაზე P-gp-ის შესაძლო როლის დასადგენად კვლევები ჩატარდა ადენოკარცინომულ ურედებზე (Caco-2), როგორც ნაწლავის ბარიერის მოდელზე. ვინგერბინი გამოყოფილია საქართველოში მოზარდი გველის სუროდან (Vinca herbaceae) და აიმალინის წარმოებული ოთხი ალკალოიდის (ვინკარინი, ჰერბადინი, ჰერბამინი, ვინკამაინი) ჯამური პრეპარატს წარმოადგენს. ალაკლოიდების რაოდენობრივი ანალიზი ჩატარდა მაღალეფექტური სითხური ქრომატოგრაფირიით (HPLC). განისაზღვრა ტრანსპორტირების პარამეტრები, ბიოშეღწევადობის კოეფიციენტები და ტრანსპორტირების პროცენტი. ვინკარინი და ჰერბადინი ტრანსცელულარული გამოდევნის მაღალი მაჩვენებლებით გამოირჩეოდნენ; ვერაპამილის თანაარსებობისას, ალკალოიდების აპიკალური ტრანსპორტი გაიზარდა, ხოლო ბაზოლატერული შემცირდა. ჰერბამინისა და ვინკამაინის შემთხვევაში მემბრანაში ასიმეტრიული გამტარობა არ დაფიქსირებულა. მიღებული შედეგებით ვინკარინისა და ჰერბადინისთვის დამახასიათებელია P-gp -ით განპირობებული ტიპიური ტრანსპორტირების თვისებები, მათ შორის პრეფერენციული ტრანსპორტი ბაზოლატერულიდან აპიკალური მიმართულებით. ვინგერბინის ტრანსპორტირებაში P-pg-ის ჩართულობის გამო ანტიარითმული ალკალოიდების ნაწლავური შეღწევადობის გასაუმჯობესებლად შემდგომი კვლევები ფოკუსირდება ნანომედიცინაზე დაფუძნებული შესაბამისი სტრატეგიების სკრინინგზე.
წყაროები
Pham HNT, Vuong QV, Bowyer MC, Scarlett CJ. Phytochemicals Derived from Catharanthus roseus and Their Health Benefits. Technologies. 2020; 8(4):80.
Iqbal S, Flux C, Briggs DA, et al. Vinca alkaloid binding to P-glycoprotein occurs in a processive manner. Biochim Biophys Acta Biomembr. 2022;1864(10): Iqbal S, Flux C, Briggs DA, et al. Vinca alkaloid binding to P-glycoprotein occurs in a processive manner. Biochim Biophys Acta Biomembr. 2022;1864(10).
Mollazadeh S, Sahebkar A, Hadizadeh F, Behravan J, Arabzadeh S. Structural and functional aspects of P-glycoprotein and its inhibitors. Life Sci. 2018;214:118-123.
Mora Lagares L, Minovski N, Novič M. Multiclass Classifier for P-Glycoprotein Substrates, Inhibitors, and Non-Active Compounds. Molecules. 2019;24(10):2006.
Frezard F., Pereira-Maia E., Quidu P., Priebe W., Garnier-Suillerot A. P-Glycoprotein preferentially effluxes anthracyclines containing free basic versus charged amine. Eur. J. Biochem. 2001, 268:1561-1567
Vachnadze VYu. Vinca Alkaloids, their accumulation dynamics and formation in plants. Doctoral Dissertation. Tbilisi (Moscow), 1973: 176.
Chkhikvadze GV. Alkaloids of Vinca herbacea W. et Kit. and Vinca pubescens Urv. cultivated in Georgia. Ph.D Thesis. Tbilisi (Moscow), 1989: 120.
Dzhakeli EZ. Alkaloids from the roots of Vinca herbacea W. et Kit. growing and cultivated in Georgia. Ph.D Thesis. Tbilisi, 2004: 133.
Vachnadze VYu., Malikov VM., Mudzhiri KS and Yunusov SYu. Structure of herbadine and herbamine. Khimiya Prirodnykh Soedinenii 1972: 341.
Chkhikvadze GV, Vatchnadze VJ, Gambashidze NB, Gvishiani EF, Mudzhiri LS. Reception Method of anti-arrhythmic substance. Pat. N 834964 A61 K 35/78. 1981.
Chkhikvadze GV, Gambashidze NB, Gvishiani EF, Vatchnadze VJ, Giorgadze NI. Chemical and pharmacological investigation of Vinca herbacea W. et Kit. All-Union conference “Development, investigation and complex use of preparations applicable for cardio-vascular diseases”. Tbilisi,1982:28-29
Novicova JN, Gociredze IA, Abuladze GV. Comparative investigation of pharmacological activity of individual alkaloids and their sum isolated from Vinca herbacea W. et Kit.Pnoc. A.S. GSSR; Biol. 1984, 10 (1):54-56
Van Breemen RB, Li Y. Caco-2 cell permeability assays to measure drug absorption. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2005;1(2):175-185.
Artursson P, Magnusson C. Epithelial transport of drugs in cell culture. II: Effect of extracellular calcium concentration on the paracellular transport of drugs of different lipophilicities across monolayers of intestinal epithelial (Caco-2) cells. J Pharm Sci. 1990;79(7):595-600.
Tsiklauri, L. K., Hoyer, H., Chkhikvadze, G. V., Vachnadze, V. Y., Tsagareishvili, G. V., Bakuridze, A. G., & Bernkop-Schnurch, A. Role of P-glycoproteins in the transepithelial transport of indoline alkaloids isolated from Vinca herbaceae. Pharmaceutical Chemistry Journal. 2008; 42(12):693–695.
Ognyanov I, Dalev P., Dutschevska H., Mollov M. Neue Alkaloids aus Vinca herbacea W. et Kit. C.R. Acad. Bulg. Sci. 1964; 17: 153-156.
Sattler S., Schäfer U., Schneider W., Hölzl J., Lehr C. Binding uptake and transport of hypericin by Caco-2 monolayers. J. Pharm. Sci. 1997; 86(10): 1120-1126.
Zhou H., Tai Y., Sun C., Pan Y. Rapid identification of Vinca alkaloids by direct-injection electrospray ionisation tandem mass spectrometry and confirmation by high-performance liquid chromatography-mass spectrometry. Pytochem Anal. 2005;16:328-333.
Gottesman MM, Pastan I. Biochemistry of multidrug resistance mediated by the multidrug transporter. Annu Rev Biochem. 1993; 62:385-427.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2023 ქართველი მეცნიერები