სახელმწიფო და რელიგია პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში
DOI:
https://doi.org/10.52340/splogos.2025.09საკვანძო სიტყვები:
SER (სახელმწიფოს ჩართულობა რელიგიასთან), ეკლესია, ათეიზმი, რელიგიური ლიბერალიზმი, კონკორდატიანოტაცია
სტატიაში შესწავლილი და გაანალიზებულია სახელმწიფოსა და რელიგიის მიმართება პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში. კერძოდ, ნაჩვენებია SER-ის( სახელმწიფოს ჩართულობა რელიგიასთან) განსხვავებული დონე და მაჩვენებელი პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში, გარკვეული დონის თანამშრომლობა და სუბსიდიები ცალკეული რელიგიური ჯგუფებისა და ეკლესიების მიმართ; წარმოჩენილია ქვეყნები, სადაც სახელმწიფო ინტენსიურად არის ჩართული რელიგიის, მისი შესაბამისი ეკლესიის შიდა საქმეებში და აქვს მტკიცე პოლიტიკა. გაანალიზებულია მძიმე კომუნისტური მემკვიდრეობა რელიგიისა და ეკლესიის მიმართ. პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში მათი დევნა და აკრძალვა, რელიგიური სკოლების დახურვა, ეკლესია-მეჩეთების ნგრევა-გადაკეთება, რელიგიური ლიბერალიზმის პოლიტიკა გორბაჩოვის პერესტროიკის პირობებში. რამაც ხელი შეუწყო რელიგიური აქტივობის ზრდას, ეროვნული მოძრაობების და ეკლესიის დაახლოებას და საბოლოოდ, საბჭოთა კავშირის დაშლას. ასევე გაანალიზებულია რელიგიასთან მიმართებაში სახელმწიფოს ჩართულობის 3 დონე: დაბალი(ლიტვა, ლატვია, ესტონეთი), უკრაინა, საშუალო(საქართველო, სომხეთი, რუსეთი, მოლდოვა) და მაღალი(ყაზახეთი, ყირგიზეთი, უზბეკეთი, თურქმენეთი, ტაჯიკეთი, აზერბაიჯანი, ბელარუსი).
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
გეგენავა დ., „ეკლესია-სახელმწიფოს ურთიერთობის სამართელბრივი მოდელები და საქართველოს კონსტიტუციური შეთანხმება“, დავით ბატონიშვილის სამართლის ინსტიტუტი, თბილისი - 2018.
გერჰარდ რ., სახელმწიფო და ეკლესია ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში, რედაქტორი პრ. თარგმანი - კავშირი ,,21-ე საუკუნე’’, თბილისი, 2011 წ.
ზვიადაძე გ., ,,რელიგიური არასახელმწიფოებრივი აქტორების როლი საერთაშორისო ურთიერთობათა პროცესებში: ცივილიზაციათა შეჯახების რეალიები გეოპოლიტიკური ტრანზიციის პირობებში“, დისერტაცია - კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტი, თბილისი- 2022.
ჩიქოვანი ნ., ,,რელიგია და კულტურა სამხრეთ კავკასიაში“, სოციალურ მეცნიერებათა ცენტრი, თბილისი, 2006 წ;
Charles R., ,,Secular Regimes and State Engagement with Religion in post-Soviet Eurasia”, University of California, Berkeley. 2013. P.33. https://escholarship.org/content/qt7tw454f3/qt7tw454f3_noSplash_3855e32b7cbeb4f880911fa866ef886e.pdf (ბოლო ნახვა - 25.05.2024)
