ფსიქო-ემოციური სტატუსის შეფასება ყბა-კბილთა ანომალიების მქონე ბავშვთა პოპულაციაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2025.06.07საკვანძო სიტყვები:
Jaw, dental, anomalies, children, psycho-emotional, statusანოტაცია
შესავალი: ყბა-კბილთა ანომალიები ბავშვთა ასაკში გავრცელებით მესამე ადგილს იკავებს კარიესისა და პაროდონტის დაავადებების შემდეგ. ისინი მნიშვნელოვნად მოქმედებს მოზარდთა ფსიქო-ემოციურ სტატუსზე, თვითშეფასებასა და სოციალურ ადაპტაციაზე.
მეთოდები: კვლევა ჩატარდა ქუთაისის სტომატოლოგიურ კლინიკა „Family Dent“-ის ბაზაზე. შესწავლილ იქნა 10-16 წლის 125 პაციენტი, რომელთა ფსიქო-ემოციური სტატუსის შეფასება განხორციელდა ლავრენტიევასა და ტიტარენკოს მოდიფიცირებული შფოთვის კითხვარით და თვითშეფასების ანონიმური ანკეტით.
შედეგები: შფოთვის სხვადასხვა ხარისხი გამოვლინდა ყველა პაციენტში; გოგონებში სარწმუნოდ ჭარბობდა ემოციური მოუსვენრობა, გაღიზიანებადობა, ახალი საქმის დაწყების შიში და მტირალობა; თვითშეფასება განსაკუთრებით დაბალი იყო მკურნალობის დაწყებამდე, თუმცა მკურნალობის დასრულების შემდეგ პაციენტთა უმრავლესობაში დაფიქსირდა მნიშვნელოვნად გაზრდილი თვითშეფასება.
დასკვნა: ყბა-კბილთა ანომალიები არა მხოლოდ ესთეტიკურ და ფუნქციურ, არამედ ფსიქო-სოციალურ პრობლემებსაც იწვევს. მიღებული შედეგები ხაზს უსვამს ინტერდისციპლინური მიდგომის აუცილებლობას, რომელიც აერთიანებს ორთოდონტიულ მკურნალობასა და ფსიქოლოგიურ მხარდაჭერას, პაციენტთა მოტივაციის გაზრდისა და შფოთვის შემცირების მიზნით.
Downloads
წყაროები
Лаврентьева Г.П., Титаренко Т.М. Практическая психология для воспитателя. Киев; 1992.
Разилова АВ, Мамедов АА, Симонова АВ. Оценка психологического статуса детей с зубочелюстными аномалиями. Неврология, нейропсихиатрия, психосоматика. 2022; 14 (2) : 78-83. https://doi.org/10.14412/2074-2711-2022-2-78-83
Alshoraim MA, El-Housseiny AA, Farsi NM, Felemban OM, Alamoudi NM, Alandejani AA. Effects of child characteristics and dental history on dental fear: cross-sectional study. BMC Oral Health 2018; 18:33. https://doi.org/10.1186/s12903-018-0496-4.
Appukuttan DP. Strategies to manage patients with dental anxiety and dental phobia: literature review. Clin Cosmet Investig Dent. 2016 Mar 10;8:35-50. doi: 10.2147/CCIDE.S63626. PMID: 27022303; PMCID: PMC4790493.
Akşit-Bıçak D, Hussein TO, Kumar G. Pediatric Dentists’ Approaches to Dental Treatment of Children with Dental Fear and Anxiety. Cyprus J Med Sci. 2024 Dec;9(6):403-410. doi:10.4274/cjms.2024.2023-123.
Beaudette JR, Fritz PC, Sullivan PJ, Ward WE. Oral Health, Nutritional Choices, and Dental Fear and Anxiety. Dent J (Basel). 2017 Jan 21;5(1):8. doi: 10.3390/dj5010008. PMID: 29563414; PMCID: PMC5806984.
Blomqvist M, Ek U, Fernell E, Holmberg K, Westerlund J, Dahllöf G. Cognitive ability and dental fear and anxiety. Eur J Oral Sci. 2013 Apr;121(2):117-20. doi: 10.1111/eos.12028. Epub 2013 Mar 4. PMID: 23489901.
Damanhouri W, Moussa K, Bathallath J, Alsomali Z, Bakor A, Attar M. Management of a pediatric patient with dental anomalies and its effect on psychosocial status: a case report. Front Dent Med. 2025 Jan 10;5:1502195. doi: 10.3389/fdmed.2024.1502195. PMID: 39917681; PMCID: PMC11797825.
Cianetti S, Lombardo G, Lupatelli E, et al.Dental fear/anxiety among children and adolescents.A systematic review. Eur J Paediatr Dent.2017;18(2):121-30.doi: 10.23804/ejpd.2017.18.02.07
Grisolia BM, Dos Santos APP, Dhyppolito IM, Buchanan H, Hill K, Oliveira BH. Prevalence of dental anxiety in children and adolescents globally: A systematic review with meta-analyses. Int J Paediatr Dent. 2021 Mar;31(2):168-183. doi: 10.1111/ipd.12712. Epub 2020 Sep 9. PMID: 33245591.
Gupta T et al. Effect of Esthetic Defects in Anterior Teeth on the Emotional and Social Well-being of Children: A Survey. Int J Clin Pediatr Dent. 2019 May-Jun;12(3):229-32.doi:10.5005/jpjournals-10005-1628
Krekmanova L, Sotirianou M, Sabel N. Young patients' self-reported fear compared to professionals' assessments during invasive and non-invasive dental visits: a prospective, longitudinal study. Eur Arch Paediatr Dent. 2022 Apr;23(2):309-315. doi: 10.1007/s40368-021-00685-4. Epub 2022 Jan 12. PMID: 35020180; PMCID: PMC8994721.
Pop-Jordanova N, Sarakinova O, Pop-Stefanova-Trposka M, Zabokova-Bilbilova E, Kostadinovska E. Anxiety, Stress and Coping Patterns in Children in Dental Settings. Open Access Maced J Med Sci. 2018 Apr 10;6(4):692-697. doi: 10.3889/oamjms.2018.184. PMID: 29731943; PMCID: PMC5927506.
Rath S, Das D, Sahoo SK, et al. Childhood dental fear in children aged 7–11 years old by using the Children's Fear Survey Schedule Dental Subscale. J Med Life. 2021 Jan-Mar;14(1):45-9. doi: 10.25122/jml-2020-0084
Shim YS, Kim AH, Jeon EY, An SY. Dental fear & anxiety and dental pain in children and adolescents; a systemic review. J Dent Anesth Pain Med 2015; 15(2):53-61. https://doi.org/10.17245/jdapm.2015.15.2.53
Shindova MP, Blecheva AB, Raycheva JG.Dental Fear of 6–12-year-old Children – Role of Parents, Gender and Age. Folia Med(Plovdiv). 2019 Sep;61(3):444-50. doi: 10.3897/folmed.61.e39353
Silveira ER, Goettems ML et al. Clinical and individual variables in children’s dental fear: a school-based investigation. Braz Den J 2017; 28(3):398-404. https://doi.org/10.1590/0103-6440201601265
Silveira ER, Cademartori MG, Schuch HS, Armfield JA, Demarco FF. Estimated prevalence of dental fear in adults: A systematic review and meta-analysis. J Dent. 2021 May;108:103632. doi: 10.1016/j.jdent.2021.103632. Epub 2021 Mar 9. PMID: 33711405.
Soares FC, Lima RA, de Barros MVG, Dahllöf G, Colares V. Development of dental anxiety in schoolchildren: A 2-year prospective study. Community Dent Oral Epidemiol. 2017 Jun;45(3):281-288. doi: 10.1111/cdoe.12290. Epub 2017 Mar 7. PMID: 28266046.
Sun IG, Chu CH, Lo ECM, Duangthip D. Global prevalence of early childhood dental fear and anxiety: A systematic review and meta-analysis. J Dent. 2024 Mar;142:104841. doi: 10.1016/j.jdent.2024.104841. Epub 2024 Jan 20. PMID: 38246307.
