ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებების ეტიოპათოგენეზი და ასოციაცია მეტაბოლურ სინდრომთან
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2022.06.010საკვანძო სიტყვები:
Insulin resistance, Thyroid, Goiter, Metabolic syndromeანოტაცია
კლინიკურ პრაქტიკაში ხშირია ისეთი პაციენტების მომართვიანობა, რომელთაც აღენიშნებათ მეტაბოლური სინდრომი და ფარისებრი ჯირკვლის დააავადებები. აღსანიშნავია, რომ სხვადასხვა პოპულაციური კვლევების შედეგებზე დაყრდნობით, გაიზარდა როგორც ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები, ასევე აღინიშნა მეტაბოლური სინდრომის ნიშნების გამოვლენის სიხშირე ზრდასრულ პირებში. აქედან გამომდინარე, მკვეთრად გაიზარდა ინტერესი ამ ორ პათოლოგიურ მდგომარებებს შორის შესაძლო ასოციაციების შესწავლის კუთხით. სხვადასხვა ნაშრომების შედეგებზე დაყრდნობით, ამ ორ პათოლოგიურ მდგომარეობას შორის მჭიდრო ურთიერთკავშირს ერთის მხრივ განაპირობებს ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების გავლენა ნახშირწყლოვან, ლიპიდურ ცვლაზე და მეორეს მხრივ ინსულინის ზობოგენური ეფექტი ფარისებრი ჯირკვლის ქსოვილზე. თუმცა მიუხედავად ბევრი სამეცნიერო ნაშრომისა თუ ჩატარებული პოპულაციური კვლევებისა, ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებებსა და მეტაბოლური სინდრომის კომპონენტებთან ურთიერთკავშირი ჯერ კიდევ კვლევის საგანია, მაგრამ მიუხედავდ ამისა, კლინიკურ პრაქტიკაში, აღნიშნული კვლევების შედეგები, გვეხმარება მოვახდინოთ ფარისებრი ჯირკვლის დაავდებების რისკფაქტორების იდენტფიცირება.
Downloads
წყაროები
Cooper DS, Ladenson PW. The Thyroid Gland In: Gardner DG, Shoback D. eds. Greenspan’s Basic & Clinical Endocrinology, 10e, McGraw-Hill; New York, NY, 2018.
Ortiga-Carvalho TM, Sidhaye AR, Wondisford FE. Thyroid hormone receptors and resistance to thyroid hormone disorders. Nat Rev Endocrinol 2014; 10: 582–591
Brenta G. Why can insulin resistance be a natural consequence of thyroid dysfunction? Journal of Thyroid Research. 2011 Oct; 2011:152850.
Köhrle J. Selenium and the thyroid. Current Opinion in Endocrinology & Diabetes and Obesity. 2015 Oct 1;22(5):392-401.
Gietka-Czernel M. The thyroid gland in postmenopausal women: physiology and diseases. Przeglad menopauzalny= Menopause review. 2017 Jun;16(2):33.
Vanderpump MP. The epidemiology of thyroid disease. British medical bulletin. 2011 Sep 1;99(1).
Pemayun TG. Current diagnosis and management of thyroid nodules. Acta Medica Indonesiana. 2017 May 10;48(3):247-57.
Andrioli M, Carzaniga C, Persani L. Standardized ultrasound report for thyroid nodules: the endocrinologist's viewpoint. European Thyroid Journal. 2013;2(1):37-48.
Holzer K, Bartsch DK. Nodular goiter. Der Chirurg; Zeitschrift fur Alle Gebiete der Operativen Medizen. 2020 Sep 1;91(9):712-9.
Turcios S, Lence-Anta JJ, Santana JL, Pereda CM, Velasco M, Chappe M, Infante I, Bustillo M, García A, Clero E, Maillard S. Thyroid volume and its relation to anthropometric measures in a healthy cuban population. European thyroid journal. 2015 Mar 1;4(1):55-61.
Kung AW, Chau MT, Lao TT, Tam SC, Low LC. The effect of pregnancy on thyroid nodule formation. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 2002 Mar 1;87(3):1010-4.
Czarnywojtek A, Zgorzalewicz-Stachowiak M, Czarnocka B, Sawicka-Gutaj N, Gut P, Krela-Kazmierczak I, Ruchala M. Effect of lithium carbonate on the function of the thyroid gland: Mechanism of action and clinical implications. J Physiol Pharmacol. 2020 Apr 1;71(2).
Fröhlich E, Wahl R. Microbiota and Thyroid Interaction in Health and Disease. Trends Endocrinol Metab. 2019 Aug;30(8):479-490. doi: 10.1016/j.tem.2019.05.008. Epub 2019 Jun 27. PMID: 31257166.
Ihnatowicz P, Drywień M, Wątor P, Wojsiat J. The importance of nutritional factors and dietary management of Hashimoto's thyroiditis. Ann Agric Environ Med. 2020 Jun 19;27(2):184-193.
Chailurkit L.O., Aekplakorn W., Ongphiphadhanakul B. High vitamin D status in younger individuals is associated with low circulatingthyrotropin. Thyroid. 2013;23:25–30. doi: 10.1089/thy.2012.0001
Mansorian B., Attari M.M.A., Vahabzadeh D., Mohebbi I. Serum vitamin D level and its relation to thyroid hormone, blood sugar and lipid profiles in Iranian sedentary work staff. Nutr. Hosp. 2018;35:1107–1114. doi: 10.20960/nh.1719
Talebi S., Ghaedi E., Sadeghi E., Mohammadi H., Hadi A., Clark C.C.T., Askari G. Trace element status and hypothyroidism: A systematic review and meta-analysis. Biol. Trace Elem. Res. 2020;197:1–14.
Fu J., Yang A., Zhao J., Zhu Y., Gu Y., Xu Y., Chen D. The relationship between iron level and thyroid function during the first trimester of pregnancy: A cross-sectional study in Wuxi, China. J. Trace Elem. Med. Biol. 2017;43:148–152.
Katagiri R., Yuan X., Kobayashi S., Sasaki S. Effect of excess iodine intake on thyroid diseases in different populations: A systematic review and meta-analyses including observational studies. PLoS ONE. 2017;12:e0173722.
Gore A.C., Chappell V.A., Fenton S.E., Flaws J.A., Nadal A., Prins G.S., Toppari J., Zoeller R.T. EDC-2: The endocrine society’s second scientific statement on endocrine-disrupting chemicals. Endocr. Rev. 2015;36:E1–E150. doi: 10.1210/er.2015-1010.
Babić Leko M, Gunjača I, Pleić N, Zemunik T. Environmental Factors Affecting Thyroid-Stimulating Hormone and Thyroid Hormone Levels. Int J Mol Sci. 2021 Jun 17;22(12):6521.
Крутиков ЕС, Цветков ВА, Глушко АС, Базь МА. Структурно-функциональные нарушения щитовидной железы у больных сахарным диабетом 2-го типа. Таврический медико-биологический вестник. 2013;16(3):71-3.
Wang C. The relationship between type 2 diabetes mellitus and related thyroid diseases. Journal of diabetes research. 2013 Oct;2013.
Simsir IY, Cetinkalp S, Kabalak T. Review of factors contributing to nodular goiter and thyroid carcinoma. Medical Principles and Practice. 2020;29(1):1-5.
Palmer MK, Toth PP. Trends in lipids, obesity, metabolic syndrome, and diabetes mellitus in the United States: an NHANES analysis (2003-2004 to 2013-2104). Obesity 2019; 27: 309–314.
Brenta G, Caballero AS, Nunes MT. Case finding for hypothyroidism should include type 2 diabetes and metabolic syndrome patients: a Latin American Thyroid Society (LATS) position statement. Endocr Pract 2019; 25: 101–105.
Wolffenbuttel BHR, Wouters HJCM, Slagter SN, et al. Thyroid function and metabolic syndrome in the population-based LifeLines cohort study. BMC Endocrine Disorders 2017; 17: 65.
Kapadia KB, Bhatt PA, Shah JS. Association between altered thyroid state and insulin resistance. Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics. 2012 Apr; 3(2):156.
Kushchayeva YS, Kushchayev SV, Startzell M, Cochran E, Auh S, Dai Y, Lightbourne M, Skarulis M, Brown RJ. Thyroid abnormalities in patients with extreme insulin resistance syndromes. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 2019 Jun;104(6):2216-28.
Brenta G. Diabetes and thyroid disorders. The British Journal of Diabetes & Vascular Disease. 2010 Jul;10(4):172-7.
Keşkek ŞÖ, Kırım S, Kaya R, Canataroğlu A. The effects of thyroid dysfunctions on insulin resistance in patients with hepatosteatosis. Advances in Clinical and Experimental Medicine: Official Organ Wroclaw Medical University. 2014 Nov 1; 23(6):913-8.
Cicatiello AG, Di Girolamo D, Dentice M. Metabolic effects of the intracellular regulation of thyroid hormone: old players, new concepts. Frontiers in Endocrinology. 2018 Sep 11; 9:474.
Torrance CJ, deVente JE, Jones JP, Dohm GL. Effects of thyroid hormone on GLUT4 glucose transporter gene expression and NIDDM in rats. Endocrinology. 1997 Mar 1;138(3):1204-14.
Вербовой АФ, Долгих ЮА, Косарева ОВ, Шаронова ЛА, Цанава ИА. Инсулинорезистентность и тиреоидные гормоны. Фарматека. 2017(5):91-5.
Tang Y, Yan T, Wang G, Chen Y, Zhu Y, Jiang Z, Yang M, Li C, Li Z, Yu P, Wang S. Correlation between insulin resistance and thyroid nodule in type 2 diabetes mellitus. International journal of endocrinology. 2017 Oct 12;2017.
Heidari Z, Mashhadi MA, Nosratzehi S. Insulin resistance in patients with benign thyroid nodules. Archives of Iranian Medicine. 2015 Sep 1;18(9):572-6.
Ayturk S, Gursoy A, Kut A, Anil C, Nar A, Tutuncu NB. Metabolic syndrome and its components are associated with increased thyroid volume and nodule prevalence in a mild-to-moderate iodine-deficient area. European Journal of endocrinology. 2009 Oct 1;161(4):599.
Rezzonico J, Rezzonico M, Pusiol E, Pitoia F, Niepomniszcze H. Introducing the thyroid gland as another victim of the insulin resistance syndrome. Thyroid. 2008 Apr 1;18(4):461-4.
Бобрик МИ. Взаимное влияние тиреоидного и углеводного обмена. Парадигмы и парадоксы. Международный эндокринологический журнал. 2015; 3(67):127-32.
Tang Y, Yan T, Wang G, Chen Y, Zhu Y, Jiang Z, Yang M, Li C, Li Z, Yu P, Wang S. Correlation between insulin resistance and thyroid nodule in type 2 diabetes mellitus. International journal of endocrinology. 2017 Oct 12; 2017.
Tsatsoulis A. The role of insulin resistance/hyperinsulinism on the rising trend of thyroid and adrenal nodular disease in the current environment. Journal of Clinical Medicine. 2018 Mar; 7(3):37.
Buscemi S, Massenti FM, Vasto S, Galvano F, Buscemi C, Corleo D, Barile AM, Rosafio G, Rini N, Giordano C. Association of obesity and diabetes with thyroid nodules. Endocrine. 2018 May; 60(2):339-47
Xiao Y, Mao J, Mao X, Wang Q, Li X, Chen G, Guo L, Huang H, Mu Y, Xu S, Liu C. Metabolic syndrome and its components are associated with thyroid volume in adolescents. BMC Endocr Disord. 2021 Aug 28; 21(1):176.
Yin DT, He H, Yu K, Xie J, Lei M, Ma R, Li H, Wang Y, Liu Z. The association between thyroid cancer and insulin resistance, metabolic syndrome and its components: A systematic review and meta-analysis. Int J Surg. 2018 Sep; 57:66-75.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
