მღვიმეებში კონდენსაციური ტენის გამოთვლის საკითხისათვის

ბეჭდური ვერსია გამოქვეყნებულია: შრომათა კრებული., ახალი სერია №3(82), 2011

საქართველოს  დაბალმთიანი  კარსტისათვის  განხილულია  წყლის  ორთქლის  კონდენსაცია, როგორც  წყლის  ბალანსის  ელემენტი.  მრავალწლიური  დაკვირვებებით  განისაზღვრა კონდენსაციური ტენის სავარაუდო რაოდენობა ახალი ათონისა და წყალტუბოს მღვიმური სისტემებისათვის დადგინდა კონდენსაციური ტენის  მნიშვნელოვანი როლი  კარსტული მასივების  წყლის ბალანსში. როგორც მოსალოდნელი იყო, კონდენსაციის პროცესი მაღალია წელიწადის თბილ დროს, როდესაც ზედაპირზე წყლის ორთქლის სიმკვრივე აღემატება სიმკვრივეს მიწის ქვეში დასავლეთ საქართველოს  კარსტული  რეგიონების მთისა და მთისწინეთის  მღვიმეებში კონდენსაციის პროცესი ხასიათდება მკვეთრი წლიური მიმდინარეობით. პროცესი იწყება აპრილში (0,06%), ძლიერდება მაისსა (4,3 %) და ივნისში (17%) და აღწევს თავის მაქსიმუმს ივლისსა (32,2 %) და აგვისტოში (34 %). წლის ცივ პერიოდში მღვიმეების უმეტესობაში აორთქლებას ადგილი აქვს   სუსტად გამოხატული  დღეღამური  ვარიაციით  განსხვავება  წყლის  ორთქლის  სიმკვრივეებს  შორის  აღწევს მაქსიმუმს  იანვარსა  და  თებერვალში  (4,5  მმ).  მარტში  აორთქლების  დღეღამური  მსვლელობა კარგადაა გამოხატული - ის მცირდება ღამით და მატულობს დღისით. ამ მომენტში შესაძლებელია კონდენსაციის წარმოშობა მთისწინეთის კარსტის ზოგიეთ  მღვიმეში.