გარემო ფაქტორებით გამოწვეული დაავადებები
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2024.04.12საკვანძო სიტყვები:
ecology, environmental pollution, ecological threats, diseasesანოტაცია
კაცობრიობის აქტუალური პრობლემაა გარემოს დაბინძურება და მისი უარყოფითი ზეგავლენა მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. დედამიწის მოსახლეობა 100 წლის მანძილზე არასრული 2 მილიარდიდან გაიზარდა 7 მილიარდამდე. ცხოვრების დონის ამაღლება და ურბანიზაციის პროცესის ინტენსივობა იწვევს სამომხმარებლო აქსესუარებისა და სერვისების უსასრულოდ გაზრდას. მათი წარმოება კი მოითხოვს დიდ რესურსებს. ცხოვრების ამგვარმა ტემპმა წარმოშვა ეკოლოგიური საფრთხეებისა და შედეგად, ეკოლოგიური დაავადებების გავრცელება. ადამიანის ჯანმრთელობაზე უარყოფით გავლენას ახდენს ბუნების სხვადასხვაგვარი ორგანული და არაორგანული დამაბინძურებლები, ონკოლოგიური დაავადებების გამომწვევი რადიონუკლეიდები, დიდი ქალაქებისთვის აქტიურ პრობლემად იქცა მძიმე მეტალები, ნავთობპროდუქტები და სხვა.
ეკოლოგიური დაავადებების მექანიზმი იმგვარია, რომ ის იწვევს არა მარტო ორგანიზმის ძირითადი ფუნქციების მოშლას, არამედ გენეტიკურ მუტაციებსაც. კაცობრიობამ დიდი ხანია აღმოაჩინა კავშირი ცხოვრების მაღალ დონეს, პროგრესსა და ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუარესებას შორის. მიღებულია მთელი რიგი ღონისძიებებისა წარმოების გარემოზე ნეგატიური ზეგავლენის შესამცირებლად. თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ მნიშვნელოვანი ეფექტი მიღწეული არ არის. პრობლემის გადაჭრის ერთადერთი გზაა – კომპლექსური მიდგომა ანუ პროგრესის შერწყმა იმის ანალიზთან, თუ ესა თუ ის გავლენა როგორ აზიანებს ადამიანის ორგანიზმს.
Downloads
წყაროები
გიორგობიანი მ.; ზურაშვილი ბ.- სამედიცინო ეკოლოგია, თბილისი, 2022, 212-223 გვ.
ვეფხვაძე ნ. - ჰიგიენა და სამედიცინო ეკოლოგია - სახელმძღვანელო თსსუ-ს სტუდენტებისთვის/ ნინო ვეფხვაძე; თანაავტორები: ბიძინა ზურაშვილი, თამაზ გელოვანი, მარინა გიორგობიანი და სხვ.- თბილისი, თსსუ, 2019
Надарейшвили К.Ш.; Цицкишвили М.С.; Хазарадзе Р.Е.; Манджавидзе Д. Н.; Вепхвадзе Р.М.; Киртадзе С.Р. – Воздействие Чернобыльской катастрофы на радиоэкологическую ситуацию в Закавказье. Сообщение 11: О возможности проявления влияния чернобыльской катастрофы на здоровье населения республики Грузия. რადიაციული გამოკვლევები, ტ.VII., თბილისი, მეცნიერება, 1991
Zhao, Qi et al. “Global Climate Change and Human Health: Pathways and Possible Solutions.” Eco-Environment & Health. 2022; 1(2):53-62.
Barua, Maan et al. “Mental Health Ecologies and urban Wellbeing” Health and Place, 2021; 69:102577
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
