საქართველოში კულტივირებული ხარისვარდას - Salvia sclarea L. მიწისზედა ნაწილების ქიმიური შემადგენლობა და ბიოლოგიური აქტივობა
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2023.04.19საკვანძო სიტყვები:
Salvia sclarea L., Labiatae, phenolic compounds, biological activityანოტაცია
განხორციელდა საქართველოში კულტივირებული ხარისვარდას - Salvia sclarea L. მიწისზედა ნაწილებიდან მიღებული ეთერზეთის ქიმიური შემადგენლობის კვლევა. შიდა ინტეგრაციით დადგინდა შემდეგი დომინანტი კომპონენტების პროცენტული რაოდენობა: ლინალოოლი - 26.81% და ლინალილ აცეტატი - 42.99%. ასევე განისაზღვრა ხარისვარდას ეთერზეთში დომინანტი კომპონენტის ლინალილ აცეტატის რაოდენობრივი შემცველობა სტანდარტული ნიმუშის გამოყენებით. ტერპენული შენაერთებიდან ჭარბობს ჟანგბადშემცველი მონოტერპენები. ნარჩენი შროტის წყლიან, მეთანოლიან და ქლოროფორმიან ფრაქციაში დადგინდა ფენოლური შენაერთების ჯამური შემცველობა, ფოლინ-ციოკალტის (Folin-Ciocalteu) რეაქტივის გამოყენებით. ხარისვარდას წყლიან ფრაქციაში ფენოლების ჯამური შემცველობა არის 13 ± 1%, მეთანოლიაში 9.2 ± 0.9%, ხოლო ქლოროფორმიანში 11 ± 1%.
ხარისვარდას ეთერზეთმა გამოავლინა მაღალი ანტიოქსიდანტური აქტივობა ORAC ტესტში და ანტიბაქტერიული აქტივობა 4 შტამის (Escherichia coli, Salmonella enterica, Enterococcus faecium, Staphylococcus epidermidis) მიმართ. ხარისვარდას ეთერზეთი, ასევე მეთანოლიანი და ქლოროფორმიანი ფრაქცია 77 მკგ/მლ, 14 მკგ/მლ და 13 მკგ/მლ დოზაში აინჰიბირებს NO-ს წარმოქმნას შესაბამისად 85%, 92% და 96%-ით, მნიშვნელოვანი ტოქსიკურობის გარეშე. ამასთან, ხარისვარდას მეთანოლიანმა ფრაქციამ აჩვენა საშუალო ინტენსივობის ციტოტოქსიკურობა (73 ± 4 მკგ/მლ) ფილტვის სიმსივნური უჯრედული ხაზის (A-549) წინააღმდეგ.
Downloads
წყაროები
M. Mahboubi, “Clary sage essential oil and its biological activities,” ADV TRADIT MED (ADTM), vol. 20, no. 4, pp. 517–528, Dec. 2020, doi: 10.1007/s13596-019-00420-x.
საქართველოს ფლორა, vol. XI. თბილისი: მეცნიერება, 1987.
Milica Aćimović, Biljana Kiprovski, Milica Rat, Vladimir Sikora, Vera Popović, Anamarija Koren, Milka Brdar-Jokanović, “Salvia sclarea: CHEMICAL COMPOSITION AND BIOLOGICAL ACTIVITY,” Journal of Agronomy, Technology and Engineering Management, vol. 1 (1), 2018.
M. G. Aćimović et al., “Biological activity and profiling of Salvia sclarea essential oil obtained by steam and hydrodistillation extraction methods via chemometrics tools,” Flavour Fragr J, vol. 37, no. 1, pp. 20–32, Jan. 2022, doi: 10.1002/ffj.3684.
K. Raafat and J. Habib, “Phytochemical Compositions and Antidiabetic Potentials of Salvia sclarea L. Essential Oils,” J. Oleo Sci., vol. 67, no. 8, pp. 1015–1025, 2018, doi: 10.5650/jos.ess17187.
H. Durgha, R. Thirugnanasampandan, G. Ramya, and M. G. Ramanth, “Inhibition of inducible nitric oxide synthase gene expression (iNOS) and cytotoxic activity of Salvia sclarea L. essential oil,” Journal of King Saud University - Science, vol. 28, no. 4, pp. 390–395, Oct. 2016, doi: 10.1016/j.jksus.2015.11.001.
H. J. Yang, K. Y. Kim, P. Kang, H. S. Lee, and G. H. Seol, “Effects of Salvia sclarea on chronic immobilization stress induced endothelial dysfunction in rats,” BMC Complement Altern Med, vol. 14, no. 1, p. 396, Dec. 2014, doi: 10.1186/1472-6882-14-396.
A. T. Peana, P. S. D’Aquila, F. Panin, G. Serra, P. Pippia, and M. D. L. Moretti, “Anti-inflammatory activity of linalool and linalyl acetate constituents of essential oils,” Phytomedicine, vol. 9, no. 8, pp. 721–726, Jan. 2002, doi: 10.1078/094471102321621322.
R. Raveau et al., “Chemical Composition, Antioxidant and Anti-Inflammatory Activities of Clary Sage and Coriander Essential Oils Produced on Polluted and Amended Soils-Phytomanagement Approach,” Molecules, vol. 26, no. 17, p. 5321, Sep. 2021, doi: 10.3390/molecules26175321.
A. Dzamic, M. Sokovic, M. Ristic, S. Grujic-Jovanovic, J. Vukojevic, and P. D. Marin, “Chemical composition and antifungal activity of Salvia sclarea (Lamiaceae) essential oil,” Arch biol sci (Beogr), vol. 60, no. 2, pp. 233–237, 2008, doi: 10.2298/ABS0802233D.
Nurhayat Tabanca, Betul Demirci, Jimmy L. Turner, Cecil Pounders, Fatih Demirci and Kemal Hüsnü Can Başer2 and David E. Wedge1, “Microdistillation and Analysis of Volatiles from Eight Ornamental Salvia Taxa,” Natural Product Communications 2010, 2010.
Sepideh Nasermoadeli, Vahid Rowshan, “Comparison of Salvia sclarea L. Essential Oil Components in Wild and Field Population,” International Journal of Agriculture and Crop Sciences., vol. 5 (8), pp. 828–831, 2013.
T. Tuttolomondo, G. Iapichino, M. Licata, G. Virga, C. Leto, and S. La Bella, “Agronomic Evaluation and Chemical Characterization of Sicilian Salvia sclarea L. Accessions,” Agronomy, vol. 10, no. 8, p. 1114, Aug. 2020, doi: 10.3390/agronomy10081114.
Muzeul Olteniei Craiova., “GENETIC DIVERSIFICATION OF SALVIA SCLAREA L. QUALITY BY INCREASING THE STORAGE CAPACITY OF THE ESSENTIAL OIL,” Oltenia. Studii şi comunicări. Ştiinţele Naturii., vol. 32, 2016.
Farukh S. Sharopov and and William N. Setzer, “The Essential Oil of Salvia sclarea L. from Tajikistan,” Rec. Nat. Prod., pp. 75–79, 2012.
W. Dhifi, S. Bellili, S. Jazi, N. Bahloul, and W. Mnif, “Essential Oils’ Chemical Characterization and Investigation of Some Biological Activities: A Critical Review,” Medicines, vol. 3, no. 4, p. 25, Sep. 2016, doi: 10.3390/medicines3040025.
A. Masyita et al., “Terpenes and terpenoids as main bioactive compounds of essential oils, their roles in human health and potential application as natural food preservatives,” Food Chemistry: X, vol. 13, p. 100217, Mar. 2022, doi: 10.1016/j.fochx.2022.100217.
Guy P. P. Kamatou and Alvaro M. Viljoen, “Linalool – A Review of a Biologically Active Compound of Commercial Importance,” Natural Product Communications, vol. 3 (7), 2008.
J. R. Kim, P. Kang, H. S. Lee, K. Y. Kim, and G. H. Seol, “Cardiovascular effects of linalyl acetate in acute nicotine exposure,” Environ Health Prev Med, vol. 22, no. 1, p. 42, Dec. 2017, doi: 10.1186/s12199-017-0651-6.
M. Kostić et al., “Anti-inflammatory effect of the Salvia sclarea L. ethanolic extract on lipopolysaccharide-induced periodontitis in rats,” Journal of Ethnopharmacology, vol. 199, pp. 52–59, Mar. 2017, doi: 10.1016/j.jep.2017.01.020.
A. Onder, M. N. Izgi, A. S. Cinar, G. Zengin, and M. A. Yilmaz, “The characterization of phenolic compounds via LC-ESI-MS/MS, antioxidant, enzyme inhibitory activities of Salvia absconditiflora, Salvia sclarea, and Salvia palaestina: A comparative analysis,” South African Journal of Botany, vol. 150, pp. 313–322, Nov. 2022, doi: 10.1016/j.sajb.2022.07.030.
M. Vergine et al., “Phytochemical Profiles and Antioxidant Activity of Salvia species from Southern Italy,” Rec.Nat.Prod., vol. 13, no. 3, pp. 205–215, Feb. 2019, doi: 10.25135/rnp.96.18.07.119.
G. Zengin et al., “New insights into the in vitro biological effects, in silico docking and chemical profile of clary sage – Salvia sclarea L.,” Computational Biology and Chemistry, vol. 75, pp. 111–119, Aug. 2018, doi: 10.1016/j.compbiolchem.2018.05.005.
Teona Korkotadze, Dali Berashvili, Malkhaz Getia, Giorgi Moshiashvili, Malkhaz Jokhadze, Jean Legault, and Vakhtang Mshvildadze, “Chemical and Biological Characterization of Essential Oil from the Aerial Parts of Salvia sclarea L. Growing in Georgia,” vol. 17, 2023.