ვირთაგვებში ლოკალური ცერებრული ინფარქტის პენუმბრას ზონაში გამოვლენილი ულტრასტრუქტურული ცვლილებები პირველი თორმეტი საათის განმავლობაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2022.08.12საკვანძო სიტყვები:
local cerebral infarction, penumbra, synapses, myelinated nerve fiberანოტაცია
ვირთაგვების მაგალითზე შესწავლილი იქნა პენამბრაში განვითარებული სინაფსების და მიელინის ნერვული ბოჭკოების ულტრასტრუქტურული ცვლილებები, რომლებიც განვითარდა ფრონტოპარიეტალურ ქერქში ინფარქტის მოდელირებიდან 4 და 12 საათში, შესაბამისად. იშემიური ინსულტი გამოწვეული იყო სისხლის ნაკადში ფოტოსენსიტიური საღებავის ინექციით, რის შემდგომაც განხორციელდა თავის ტვინის ზედაპირის ილუმინაცია ჰალოგენური ნათურის მეშვეობით. პენუმბრას ზონაში, კერძოდ კი აქსოდენდრიტულ და აქსო-სპინოზურ სინაფსებში დაფიქსირდა ხილული ულტრასტრუქტურული ცვლილებები; აღნიშნული ცვლილებები გამოხატული იყო შემდეგი მიმართულებებით: სინაფსური ვეზიკულების პოლიმორფიზმი და დეზორგანიზაცია, მიტოქონდრიული შეშუპება, დენდრიტების პოსტსინაპსური ფრაგმენტების შეშუპება და ვაკუოლიზაცია, აქტიური ზონის დამოკლება და ოსმიოფილია. პრესინაფსურ ტერმინალებში ტრანსფორმაციის აშკარა ნიშნები არ დაფიქსირებულა, რაც ხაზს უსვამს ინსულტის ადრეული მკურნალობის აუცილებლობას.
Downloads
წყაროები
Bandera E, Botteri M, Minelli C, Sutton A, Abrams KR, Latronico N. Cerebral blood flow threshold of ischemic penumbra and infarct core in acute ischemic stroke: a systematic review. Stroke. 2006;37(5):1334-1339. doi: 10.1161/01. STR.0000217418.29609.22
Chavez JC, Hurko O, Barone FC, Feuerstein GZ. Pharmacologic interventions for stroke: looking beyond the thrombolysis time window into the penumbra with biomarkers, not a stopwatch. Stroke. 2009;40(10):e558-e563. doi: 10.1161/ STROKEAHA.109.559914
Iadecola C, Anrather J. Stroke research at a crossroad: asking the brain for directions. Nat. Neurosci. 2011;14(11):1363-1368. doi: 10.1038/nn.2953
Chlikadze N, Solomonia R, Shukakidze A, Arabuli M, Mitagvaria N. Some physiological processes in ischemic penumbra of the brain (review). Georgian Med. News. 2018; 284:132-135.
Karatas H, Erdener SE, et al. Thrombotic distal middle cerebral artery occlusion produced by topical FeCl (3) application: a novel model suitable for intravital microscopy and thrombolysis studies. J. Cereb. Blood Flow Metab. 2011;31(6):1452-1460. doi: 10.1038/jcbfm.2011.8
Dietrich WD, Watson BD, Busto R, Ginsberg MD, Bethea JR. Photochemically induced cerebral infarction. I. Early microvascular alterations. Acta Neuropathol. 1987;72(4):315-325. doi: 10.1007/BF00687262
Hagmann P, Sporns O, Madan N, Cammoun L, Pienaar R, Wedeen VJ, Meuli R, Thiran JP, Grant PE. White matter maturation reshapes structural connectivity in the late developing human brain. Proc. Natl Acad. Sci. USA. 2010;107(44):19067-19072. doi: 10.1073/pnas.1009073107
Watson BD, Dietrich WD, Busto R, Wachtel MS, Ginsberg MD. Induction of reproducible brain infarction by photochemically initiated thrombosis. Ann. Neurol. 1985;17(5):497-504. doi: 10.1002/ana.410170513
Uzdensky A, Demyanenko S, Fedorenko G, Lapteva T, Fedorenko A. Protein profile and morphological alterations in penumbra after focal photothrombotic infarction in the rat cerebral cortex. Mol. Neurobiol. 2017;54(6):4172-4188. doi: 10.1007/s12035-016-9964-5
Kaddumi EG, Hubscher CH. Changes in rat brainstem responsiveness to somatovisceral inputs following acute bladder irritation. Exp. Neurol. 2007;203(2):349-357. doi: 10.1016/j. expneurol.2006.08.011
Park H, Jonas E. Mitochondrial regulators of synaptic plasticity in the ischemic brain. Synaptic Plasticity. Intech. 2017. 39-67. doi: 10.52.5772/67126