ფუტკრის შხამი Apis mellifera, როგორც ცოცხალი ორგანიზმების რადიაციული დამარცხებისგან პრევენციისა და დაცვის საშუალება
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2025.04.25საკვანძო სიტყვები:
Honeybee, venom, Apis mellifera, radiation, radioprotectorsანოტაცია
კვლევის მიზანი იყო ფუტკრის Apis mellifera L. caucasica-ს შხამის რადიოპროტექტორული ეფექტის შესწავლა თაგვების ერთჯერადი γ-დასხივებისას 60Co-ით D = 1, 3, 5, 7, 10 Gy დოზებით 1 Gy/წთ. შესწავლისთვის გამოვიყენეთ ეკოლოგიურად სუფთა და გამა გამოსხივების მცირე დოზებით დასხივებული შხამი, აზერბაიჯანის ეკოლოგიურად სუფთა ტერიტორიაზე მდებარე საფუტკრეებიდან. ექსპერიმენტები ჩატარდა 5 სერიის „in vitro“ 3 თვის, 18-22 გრამი წონის თეთრ თაგვებზე. თაგვებს ინტრამუსკულარული ინექციით გაუკეთდათ 18-22 გრამი ფუტკრის შხამი, დოზით 0.1, 0.2, 0.4 და 0.5მგ/კგ სხეულის მასაზე გათვლით. 24 საათის შემდეგ, კი ერთჯერად γ-დასხივებით 60Co დოზით D=1, 3, 5 და 7 Gy სიჩქარით 1Gy/წთ დოზით. თაგვების ექსპერიმენტული ჯგუფების გადარჩენის მაჩვენებელი საკონტროლო ჯგუფთან მიმართებაში შხამის შეყვანიდან 24 საათის შემდეგ ერთჯერადი ინტრაპერიტონიალური ან ინტრამუსკულარული ინექციის დროს გაიზარდა 33%-დან 56%-მდე და 35%-დან 50%-მდე დიაპაზონში. შესაბამისად მიგვაჩნია, რომ ფუტკრის შხამის რადიოპროტექტორული ეფექტი დაკავშირებულია არასპეციფიკური ადაპტაციის რეაქციის წარმოქმნასთან. შხამის ინტრაპერიტონიალური ან ინტრამუსკულარული ფრაქციული შეყვანისას, რასაც მოჰყვა 60Co-ს ერთჯერადი γ-დასხივება D = 1, 3, 5 და 7 Gy დოზით 1Gy/წთ, თაგვების ექსპერიმენტული ჯგუფების სიცოცხლის ხანგრძლივობის ზრდა აღინიშნა 33%-დან 56%-მდე 53%-დან 755%-მდე დიაპაზონში. შხამის ერთჯერადი (24 საათი) ინტრაპერიტონეალური ან ინტრამუსკულარული ინექციისას თაგვების ექსპერიმენტული ჯგუფების სიცოცხლის ხანგრძლივობა გაიზარდა შესაბამისად 35%-დან 50%-მდე და 52%-დან 66%-მდე.
Downloads
წყაროები
Zalyalutdinova L.N. Study of the influence of a new amino acid complex of lithium on post-radiation restoration of hematopoiesis in an experiment. Fundam. issled. 2005, No. 8, pp.34-35.
Karkishchenko H.H. Fundamentals of Biomodelling. M.: Izd-VO VPK, 2004, 607 p.
Nazarov V.B. Current status and prospects for the production of antiradiation agents and antidotes in the Russian Federation/V.B.Nazarov, A.N.Grebenyuk. Bulletin of the Russian Military Medical Academy. 2008, N3(23), pp. 48-54
Mackova N.O. Recovery of peripheral blood cells in irradiated mice pretreated with bacterial extract IRS-19. Physiol. Res. 2000, Vol. 49, № 6, pp. 703-710.
Oršolić N. Assessment by survival analysis of the radioprotective properties of propolis and its polyphenolic compounds. Biol. Pharm. Bull., 2007, Vol. 30, № 5, pp.946-451.
Son DJ, Lee JW, Lee YH, Song HS, Lee CK, Hong JT. Therapeutic application of anti-arthritis, pain-releasing and anticancer effects of bee venom and its constituent compounds. Pharmacol Ther. 2007, 115(2): 246-70.
Koryagin A. S. Duration of radioresistance of the rat blood system arising from repeated administration of small doses of some zootoxins. Fundamental and applied research in the education system: Proc. 3 Int. scientific-practical. conf., Tambov, 2005, pp. 93-96.
Eiseman J.L., Bredow Jvon, Alvares A.P. "Effect of honeybee (Apis mellifera) venom on the course of adjuvant-induced arthritis and depression of drug metabolism in the rat". Biochem. Pharm.; 31: 1139-1146, 1982 (by Schmidt and Buchmann."In. The Hive and the Honeybee, Edited by Joe M. Graham, Dadant and Sons, Hamilton, Illinois, 1999).
Hadjipetrou-Kourounakis L., Yiangou M. "Bee venom and adjuvant induced disease". J of Rheumatol. 1984,11:720
Manap M. N., Hashim O. H., Yusoff K. M., "Malaysian Bee Venom Abrogates Carrageenan Induced Inflammation in Rats". J. of Api-Product and ApiMedical Science, 2011, 3 (2): 75-80.
Lubke L.L., Garon C. F. "The antimicrobial agent melittin exhibits powerful in vitro inhibitory effects on the Lyme disease spirochete. Clinical Infectious Diseases, 1997, 1, pp.48-51.
Kwon Y.B., Lee J.H., Han H.J., Mar W.C., Beitz A.J., Lee H.J. Bee venom injection into an acupuncture point reduces arthritis associated edema and nociceptive responses. Pain 90, 2001, pp. 271-280.
Kwon Y. B., Kim H. W., Ham T. W., Yoon S.Y. et al. "The anti-inflammatory effect of bee venom stimulation in a mouse air pouch model is mediated by adrenal medullary activity". J of Neuroendocrinology, 2003, 15, pp. 93-96.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
