როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
ცნობილია, რომ ქირურგიული ჩარევის მქონე პაციენტების თითქმის სამი მეოთხედი მწვავე ტკივილს განიცდის და პოსტოპერაციული პაციენტების 20%-დან 80%-მდე მწვავე ტკივილს უჩივის ოპერაციიდან პირველი შვიდი დღის განმავლობაში. მწვავე პოსტოპერაციული ტკივილის პრევალენსი მაღალია მთელ მსოფლიოში და მნიშვნელოვნად ვარირებს ქვეყნების, პაციენტთა პოპულაციის, ქირურგიული ჩარევის დონის, ოპერაციის სახის, ოპერაციიდან გასული დროის, გამოყენებული ანალგეზიური საშუალებებისა და მათი ორგანიზმში შეყვანის გზების მიხედვით. ოპერირებული პაციენტების უმრავლესობა საშუალო ან ძლიერი ინტენსივობის ტკივილს განიცდის. ტკივილის ყველაზე მაღალი დონე, ყველაზე ხშირად, ოპერაციიდან 24 საათის განმავლობაში ვლინდება. მწვავე პოსტოპერაციული ტკივილის ფართო გავრცელების მთავარი მიზეზი მისი არასათანადო მართვაა. მტკიცებულებების მზარდი რაოდენობა პოსტოპერაციული ტკივილის არაადეკვატურ გაუტკივარებაზე მიუთითებს, არცთუ იშვიათად მწვავე პოსტოპერაციული ტკივილის მართვის პროტოკოლების ადგილებზე არსებობის შემთხვევებშიც.
წყაროები
Gan, T. J. Poorly controlled postoperative pain: Prevalence, consequences, and prevention. Journal of Pain Research. 2017. 10, 2287–2298. https://doi.org/10.2147/JPR.S144066.
Meissner, W., Huygen, F., Neugebauer, E. A., Osterbrink, J., Benhamou, D., Betteridge, N., Kalso, E. (2018). Management of acute pain in the postoperative setting: The importance of quality indicators. Current Medical Research and
Opinion, 34(1), 187–196. https://doi.org/10.1080/03007995.2017.1391081.
Management of Postoperative Pain: A Clinical Practice Guideline From the American Pain Society, the American Society of Regional Anesthesia and Pain Medicine, and the American Society of Anesthesiologists’ Committee on Regional Anesthesia, Executive Committee, and Administrative Council. https://doi.org/10.1016/j.jpain.2015.12.008
Gan TJ, Habib AS, Miller TE, White W, Apfelbaum JL.Incidence, patient satisfaction, and perceptions of post-surgical pain: results from a US national survey. Curr Med ResOpin. 2014;30(1):149–160.
Apfelbaum JL, Chen C, Mehta SS, Gan TJ. Postoperative pain experience: results from a national survey suggest postoperative pain continues to be undermanaged. Anesth Analg. 2003;97(2):534–540.
Sommer M, de Rijke JM, van Kleef M, et al. The prevalence of postoperative pain in a sample of 1490 surgical inpatients. Eur J Anaesthesiol. 2008;25(4):267–274.
Gerbershagen HJ, Aduckathil S, van Wijck AJ, Peelen LM, Kalkman CJ, Meissner W. Pain intensity on the first day after surgery: a prospective cohort study comparing 179 surgical procedures. Anesthesiology. 2013;118(4):934–944.
Gupta, M., Sahi, M. S., Bhargava, A., & Talwar, V. (2015).The prevalence and characteristics of pain in critically ill cancer patients: a prospective nonrandomized observational study. Indian Journal of Palliative Care, 21(3), 262e267.
Shoqirat, N. Enhancing nurses’ pain assessment to improve patient satisfaction. Orthopaedic Nursing, 35,108e119. (2014).
Tânia Cursino de Menezes Couceiro, Marcelo Moraes Valença, Luciana Cavalcanti Lima, et al. Prevalence and Influence of Gender, Age, and Type of Surgery on Postoperative Pain. Brazilian Journal of Anesthesiology. Volume 59,
Issue 3, May–June 2009, Pages 314-320.
Cham Ojulu Othow, Yonas Admasu Ferede, Hailu Yimer Tawuye, et al. The magnitude and associated factors of postoperative pain among adult patients. Annals of Medicine and Surgery, Volume 81,2022,104406. https://doi.org/10.1016/j.amsu.2022.104406. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2049080122011669).
Lovasi O, Lám J, Frank K, Schutzmann R, Gaál P. The First Comprehensive Survey of the Practice of Postoperative Pain Management in Hungarian Hospitals - a Descriptive Study. Pain Manag Nurs. 2023 Jan 13:S15249042(22)00220-X. doi: 10.1016/j.pmn.2022.12.001. Epub ahead of print. PMID: 36642581.
Subramanian P., Ramasamy S.,Ng K.H., Chinna K.,Rosli R. Pain experience and satisfaction with postoperative pain control among surgical patients. International Journal of Nursing Practice. 2016; 22: 232-238.
Ninashvili N., Mchedlishvili I., Giorgobiani M. et al.,Prevalence and Intensity of Acute Post-Operative Pain and Management Aspects in Adult Patients: A Cross-Sectional Tertiary Hospital-Based Study. Journal of experimental and clinical medicine. 2022.v.7. pp. 191-196. Doi: https://doi.org/10.52340/jecm.2022.07.43.
Park R., Mohiuddin M., Arellano R., et al. Prevalence of postoperative pain following hospital discharge: Protocol for a systematic review.JMIR Research
Protocols. 2020; 9: e22437
Rockett M., Vanstone R., Chand J., Waeland D. A survey of acute pain services in the UK. Anaesthesia. 2017; 72: 1237-1242
van Boekel R.L.M., Bronkhorst E.M., Vloet L., et al.Identification of preoperative predictors for acute postsurgical pain and for pain at three months after surgery: A prospective observational study. Scientific Reports. 2021; 11: 16459
Yazýcý G., Yýlmaz K., Bulut H., Ömer Kaþýkçý H. et al.The prevalence of pain in the first 24 hours after surgery: A multicenter study. Journal of Perianesthesia Nursing. 2022; 37: 122-129
Aubrun F, Salvi N, Coriat P, Riou B. Sex and agerelated differences in morphine requirements for postoperative pain relief. Anesthesiology. 2005;03:156–160.
Fillingim RB, King CD, Ribeiro-Dasilva MC, RahimWilliams B, Riley JL. Sex, gender, and pain: A review of recent clinical and experimental findings. J Pain. 2009;10:447–485.
Acar K, Acar H, Demir F, Eti Aslan F. Post-surgery pain incidence and determination of analgesic use. Acýbadem Univ J Health Sci. 2016;7:85–91.
Gupta A, Kaur K, Sharma S, Goyal S, Arora S, Murthy RS. Clinical aspects of acute post-operative pain management & its assessment. J Adv Pharm Technol Res. 2010 Apr;1(2):97-108. PMID: 22247838; PMCID: PMC3255434.
Institute of Medicine . Relieving Pain in America: A Blueprint for Transforming Prevention, Care, Education, and Research. Washington: National Academies Press;
[Google Scholar]
DeemaMahasneh, RG”OmarAl-Khawaldeh, RG”CharleenSingh. Postoperative Patients in Jordan: Pain Prevalence, Characteristics, Beliefs, and Satisfaction. Pain Management Nursing. Volume 20, Issue 3, June 2019, Pages
-244.
Sommer, M., de Rijke, J. M., van Kleef, Kessels, A. G.H., Peters, M. L., Geurts, J. W. J. M., Gramke, H.-F., Marcus,M. A. E.The prevalence of postoperative pain in a sample of 1490 surgical inpatients. European Journal of Anaesthesiol-ogy: April 2008 - Volume 25 - Issue 4 - p 267-274 doi: 10.1017/
S0265021507003031