ანოტაცია
ბოლო პერიოდში მსოფლიოში დაფიქსირებული მრავალი ბუნებრივი და ტექნოგენური კატასტროფის გამო, კრაშ-სინდრომი (კს) ტრავმული დაზიანების გავრცელებული ფორმა გახდა. მისი განვითარების მიზეზი რბილ ქსოვილებზე მძიმე საგნების ზეწოლაა (შენობის ნანგრევები და ა.შ.), რომელიც რაბდომიოლიზს იწვევს. მას, ასევე, ხანგრძლივი ზეწოლის სინდრომს უწოდებენ. კს არა მხოლოდ მყისიერ სიკვდილს, არამედ გადარჩენილ პაციენტებშიც რთულ, გენერალიზებულ ჰემოდინამიკურ და მეტაბოლურ დარღვევებს იწვევს, რის გამოც აქტიურ მართვას და ინტერვენციას საჭიროებს. კს-ის დროს სისხლის მიმოქცევის დარღვევის პათოგენეზში, სისტემური წნევის ცვლილებებთან ერთად, მიკროცირკულაციის დარღვევები მნიშვნელოვან როლს უნდა ასრულებდეს. შესაბამისად, ჩვენი კვლევის მიზანი იყო მიკროჰემოცირკულაციის ცვლილებების შესწავლა სხვადასხვა სიმძიმის კს-ის როგორც კომპრესიის, ისე დეკომპრესიის პერიოდებში.
წყაროები
2. Hamza SM1, Kaufman S. Splenic neurohormonal modulation of mesenteric vascular tone. Exp Physiol. 2012 Sep;97(9):1054-64. doi: 10.1113/expphysiol.2011.061010. Epub 2011 Dec 23.
3. Nagaraja AS, Sadaoui NC, Dorniak PL, Lutgendorf SK, Sood AK. SnapShot: Stress and DiseaseCell Metab. 2016 Feb 9;23(2):388-388.e1. doi: 10.1016/ j.cmet.2016.01.015
4. Nissar Shaikh. Common complication of crush injury, but a rare compartment syndrome. J Emerg Trauma Shock. 2010 Apr-Jun; 3(2): 177–181.
5. Pakdeechote P, Rummery NM, Ralevic V, Dunn WR. Raised tone reveals purinergic-mediated responses to sympathetic nerve stimulation in the rat perfused mesenteric vascular bed. Eur J Pharmacol. 2007 Jun 1;563(1-3):180-6. Epub 2007 Feb 17.
6. Rajagopalan S. Crush injuries and the crush syndrome. MJAFI 2010; 66: 317-20.
7. Sahjian, Michael, Frakes, Michael Crush Injuries: Pathophysiology and Current Treatment Advanced Emergency Nursing Journal June 2007, Volume :29 Number 2, page 145- 150.
8. Vanhoutte PM, Shimokawa H, Feletou M, Tang EH, Endothelial Dysfunction and Vascular Disease - A Thirthieth Anniversary Update. Acta Physiol (Oxf). 2015 Dec 26. doi:10.1111/apha.12646.