ანოტაცია
ადამიანისა და უმაღლესი ცხოველების სომატური უჯრედების რეპლიკაციური დაბერება დადგინა მრავალი ათეული წლის წინ, მაგრამ მისი მოლეკულური მექანიზმი დღემდე საკამათოა. დასადგენია სტრუქტურა, რომელიც ითვლის უჯრედების გაყოფას. რაც შეეხება დიფერენციაციის მექნიზმებს, ისინი საერთოდ გამოუკვლევია. სპეციალისტებსაც კი უჭირთ განასხვაონ მოდულაციად წოდებული შექცევადი ცვლილება შეუქცევად ცვლილებისაგან - დიფერენციისაგან. ცენტროსომა და ციტოჩონჩხი არის სტრუქტურები, რომლებიც, სავარაუდოდ, განსაზღვრავენ უჯრედოვანი შთამომავლობის დიფერენციაციას და რეპლიკაციურ დაბერებას. მოვლენების ასეთი პროგრამირების მექანიზმი, როგორც ჩანს, მოიცავს ციტოჩონჩხთან და ცენტროსომასთან დაკავშირებულ მცირე (siRNA) და ცენტრიოლურ (cnRNA) რნმ-ებზე ზემოქმედებას.
წყაროები
Aizenshtadt, T. B. (1984) Cytology of Oogenesis [in Russian], Nauka, Moscow.
Alberts et al. (1994) Molecular Biology of the Cell, Garland Publishing Inc., N. Y.
Altshuler et al. (2003) Biochemistry (Moscow), 68, 1275-1283.
Antic, D., and Keene, J. D. (1998) J. Cell. Sci., 111, 183-197.
5. Artandi et al. (2002) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 99, 8191-8196.
Atadja et al. (1995) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 92, 8348-8352.
Basu et al. (1998) Cell Motility & Cytoskeleton, 39, 286-302.
Baum, B., and Perrimon, N. (2001) Nat. Cell Biol., 3, 883-890.
Baylin et al. (1998) Adv. Cancer Res., 72, 141-196.
Betts et al. (2001) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 98, 1077-1084.
Bradley, R. (1997) in Prion Diseases. Oxford, pp. 89-129.
Brendza et al. (2000) Science, 289, 2120-2122.
Brown et al. (1994) J. Cell. Physiol., 160, 47-60.
Blasco et al. (1997) Cell, 91, 25-34.
Calarco-Gillam et al. (1983) Cell, 35 (Pt. 2), 621-629.
Campbell et al. (1998) Oncogene, 17, 1395-1413.
Chadeneau et al. (1995) Oncogene, 11, 893-898.
Chastant et al. (1996) Mol. Reprod. Devel., 44, 423-432.
Chi, N-W., and Lodish, H. F. (2000) J. Biol. Chem., 275, 38437-38444.
Chichinadze, K. N., & Tkemaladze, D. V. (2008). Centrosomal hypothesis of cellular aging and differentiation. Advances in Gerontology= Uspekhi Gerontologii, 21(3), 367-371. PMID: 19432168
Chichinadze, K., Tkemaladze, D., & Lazarashvili, A. (2012a). New class of RNA and centrosomal hypothesis of cell aging. Advances in Gerontology= Uspekhi Gerontologii, 25(1), 23-28. PMID: 22708440
Chichinadze, K., Tkemaladze, J., & Lazarashvili, A. (2012b). Discovery of centrosomal RNA and centrosomal hypothesis of cellular ageing and differentiation. Nucleosides, Nucleotides and Nucleic Acids, 31(3), 172-183. doi: 10.1080/15257770.2011.648362. PMID: 22356233
Chichinadze, K., Tkemaladze, J., & Lazarashvili, A. (2012c). A new class of RNAs and the centrosomal hypothesis of cell aging. Advances in Gerontology, 2(4), 287-291.
Chichinadze, K., Lazarashvili, A., & Tkemaladze, J. (2013). RNA in centrosomes: structure and possible functions. Protoplasma, 250(1), 397-405. doi: 10.1007/s00709-012-0422-6. Epub 2012 Jun 10. PMID: 22684578
Costello, J. F., and Plass, C. (2001) J. Med. Genet., 38, 285-303.
De Heredia, M. L., and Jansen, R. P. (2004) Curr. Opin. Cell Biol., 16, 80-85.
.Denus, H., and Lavroix, J. C. (1993) Trends Genet., 9, 7-11.
Fire et al. (1998) Nature, 391, 806-811.
Garkavtsev, I., and Riabowol, K. (1997) Mol. Cell. Biol., 17, 2014-2019.
Goodwin, B. (1994) How the Leopard Changes Its Spots
Groisman et al. (2000) Cell, 103, 435-447.
Gottlieb, T. M., and Oren, M. (1996) Biochim. Biophys. Acta, 1287, 77-102.
Guarente, L. (1997) Genes Dev., 11, 2449-2455.
Hanahan, D., and Weinberg, R. A. (2000) Cell, 100, 57-70.
Hardeman, E. C., Chiu, C. P., Minty, A., and Blau, H. M. (1986) Cell, 47, 123-130
.Harris et al. (2012 ) Neurobiol Aging. PMID: 21194798.
.Hayflick, L. (1997) Biochemistry (Moscow), 62, 1180-1190.
Heath, J. B. (1980) Int. Rev. Cytol., 64, 1-80.
Hollenbeck, P. J. (1996) Front. Biosci., 1, D91-D102.
Inge-Vechtomov, S. G. (2000) Vestn. Ros. Akad. Nauk, 70, 299-306.
Jaba, T. (2022). Dasatinib and quercetin: short-term simultaneous administration yields senolytic effect in humans. Issues and Developments in Medicine and Medical Research Vol. 2, 22-31. https://doi.org/10.9734/bpi/idmmr/v2/15155D
Jansen, R. P. (1999) FASEB J., 13, 455-466.
Jansen, R. P. (2001) Nat. Rev. Mol. Cell. Biol., 2, 247-256.
Kalnins, V. I. (ed.) (1992) The Centrosome, Academic Press, San Diego.
Ketting et al. (2001) Genes Dev., 15, 2654-2659.
Koumenis et al. (2001) Mol. Cell. Biol., 21, 1297-1310.
Lagos-Quintana et al. (2001) Science, 294, 853-858.
Lambert, J. D., and Nagy, L. M. (2002) Nature, 420, 682-686.
Latham, K. E. (1999) Int. Rev. Cytol., 193, 71-124.
Lewine, B. (1987) Genes [Russian translation], Mir, Moscow.
Lezhava, T., Monaselidze, J., Jokhadze, T., Kakauridze, N., Khodeli, N., Rogava, M., Tkemaladze J., ... & Gaiozishvili, M. (2011). Gerontology research in Georgia. Biogerontology, 12, 87-91. doi: 10.1007/s10522-010-9283-6. Epub 2010 May 18. PMID: 20480236; PMCID: PMC3063552
Likhtenstein, A. V., and Potapova, G. I. (2003) Mol. Biol. (Moscow), 37, 181-193.
Lipshitz et al. (2000) Curr. Opin. Genet. Dev., 10, 476-488.
Majno, G., and Joris, I. (1995) Am. J. Pathol., 146, 3-15.
Mailand et al. (2002) Nat. Cell. Biol., 4, 318-322.
Maro et al. (1991) Development. Supplement, 1, 17-25.
Mathon, N. F., and Lloyd, A. C. (2001) Nat. Rev. Cancer, 1, 203-213.
Mazurik, V. K., and Moroz, B. B. (2003) Pat. Fiziol. Eksp. Terap., 1, 11-18.
McManus, M. T., and Sharp, P. A. (2002) Nat. Rev. Genet., 3, 737-747.
Meeker, A. K., and Coffey, D. S. (1997) Biochemistry (Moscow), 62, 1323-1331
Mitchell, J. R. Wood, E., and Collins, K. (1999) Nature, 402, 551-555.
Narayanan et al. (1999) EMBO J., 18, 5120-5130.
Nuovo et al. (1999) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 96, 12754-12759.
O'Hare et al. (2001) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 98, 646-651.
Palacios et al. (2001) Ann. Rev. Cell. Dev. Biol., 17, 569-614.
Paus, R., Menrad, A., and Czameizki, B. (1995) Hautarzt., 46, 285-303.
Peterson, S. P., and Berns, M. W. (1978) J. Cell. Sci., 34, 289-301.
Ross, M. E., and Caligiuri, M. A. (1997) Blood, 89, 910-918.
Satoh, N. (1987) BioEssays, 7, 51-56.
Serrano et al. (1997) Cell, 88, 593-602.
Sheils et al. (1999) Nature, 399, 316-317.
Stuckenholz et al. (1999) Trends Genet., 15, 454-458.
Skyldberg et al. (2001) Mod. Pathol., 14, 279-284.
Sluiman, H. J. (1985) Plant. Syst. Evol., 149, 217-232.
Szollosi et al. (1986) Eur. J. Cell Biol., 40, 100-104.
Tekotte, H., and Davis, I. (2002) Trends Genet., 18, 636-642.
Tkemaladze, J., & Chichinadze, K. (2005a). Potential role of centrioles in determining the morphogenetic status of animal somatic cells. Cell biology international, 29(5), 370-374. doi: 10.1016/j.cellbi.2005.03.003. PMID: 15886028
Tkemaladze, J. V., & Chichinadze, K. N. (2005b). Centriolar mechanisms of differentiation and replicative aging of higher animal cells. Biochemistry (Moscow), 70, 1288-1303. doi: 10.1007/s10541-005-0261-6. PMID: 16336191
Tkemaladze, J., & Chichinadze, K. (2010). Centriole, differentiation, and senescence. Rejuvenation research, 13(2-3), 339-342. doi: 10.1089/rej.2009.0904. PMID: 20426623
Tkemaladze, J., & Apkhazava, D. (2019). Dasatinib and quercetin: short-term simultaneous administration improves physical capacity in human. J Biomedical Sci, 8(3), 3. https://www.researchgate.net/publication/343961213_Dasatinib_and_Quercetin_Short-Term_Simultaneous_Administration_Improves_Physical_Capacity_In_Hum an
Tkemaladze, J. (2023). Reduction, proliferation, and differentiation defects of stem cells over time: a consequence of selective accumulation of old centrioles in the stem cells?. Molecular Biology Reports, 50(3), 2751-2761.doi: 10.1007/s11033-022-08203-5. Epub 2022 Dec 30. PMID: 36583780
Todriya, T. V., and Tsander, A. (2004) Byull. Eksp. Biol. Med., 138, 567-569.
Trevor et al. (1995) J. Cell Sci., 108 (Pt. 1), 343-356.
Van Brabant et al. (2000) Ann. Rev. Genom. Hum. Genet., 1, 409-459.
Weinberg, R. A. (1997) Cell, 88, 573-575.
Wianny, F., and Zernicka-Goetz, M. (2000) Nat. Cell Biol., 2, 70-75.
Wolffe, A. P., and Matzke, M. A. (1999) Science, 286, 481-486.
Zapara et al. (1999) Ros. Fiziol. Zh., 1, 128-138.
Zhang, D., and Nicklas, E. B. (1996) Nature, 382, 466-468.
Zilberman, D., Cao, X., and Jacobsen, S. E. (2003) Science, 299, 716-719.
Ткемаладзе Д. , Цомаиа Г ., Жоржолиани И. (2001). Создание искусственных самоадаптирующихся систем на основе Теории Прогноза. Искусственный интеллект. УДК 004.89. https://www.ipai.net.ua/uk/arch-2001-3#
Ткемаладзе, Д. В., & Чичинадзе, К. Н. (2005). Центриолярные механизмы дифференцировки и репликативного старения клеток высших животных. Биохимия, 70(11), 1566-1584. https://biochemistrymoscow.com/ru/archive/2005/70-11-1566/
Чичинадзе, К. Н., & Ткемаладзе, Д. В. (2008). Центросомная гипотеза клеточного старения и дифференциации. Успехи геронтологии, 21(3), 367-371.https://www.researchgate.net/publication/341626264_CENTROSOMNAA_GIPO TEZA_KLETOCNOGO_STARENIA_I_DIFFERENCIACII
Чичинадзе, К., Ткемаладзе, Д., & Лазарашвили, А. (2012). НОВЫЙ КЛАСС РНК И ЦЕНТРОСОМНАЯ ГИПОТЕЗА СТАРЕНИЯ КЛЕТОК. Успехи геронтологии, 25(1), 23-28. https://www.researchgate.net/publication/341626536_Novyj_klasc_RNK_i_centro somnaa_gipoteza_starenia_kletok