კოვიდ-19 პანდემიის შემდგომი პულმონარული და ექსტრაპულმონარული ქრონიკული ხველა
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2024.03.01საკვანძო სიტყვები:
Spirometry, Post covid-19 pandemic, chronic cough, Helicobacter pyloriანოტაცია
ქრონიკული ხველა ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი გამოწვევაა პოსტ კოვიდ-19 პანდემიის შემდგომი პერიოდისა, ხოლო მის მართვასთან დაკავშირებული სირთულეები კლინიკური მედიცინის ერთ–ერთი აქტუალური საკითხია. კვლევა მიზნად ისახავს პანდემიის შემდგომი ქრონიკული ხველის პულმონარული და ექსტრაპულმონარული მდგომარეობების იდენტიფიცირებასა და სკრინინგს დასავლეთ საქართველოს პოპულაციაში.
კვლევაში გაერთიანებულია 58 პაციენტი (18 დან 75 წლამდე ასაკის, 34 ქალი და 24 კაცი), პოსტ კოვიდ–19 რესპირაციული სიმპტომებით - გახანგრძლივებული, შემაწუხებელი ხველით და სუნთქვის უკმარისობით.
კვლევის დიზაინი: 1) ანამნეზის შეგროვება; 2) სასუნთქი სისტემის ჰიპერ-რეაქტიულობისა და ჰიპერმგრძნობელობის შეფასება კომპიუტერული სისტემის მქონე ხელსაწყო Spirolab 3–ის მეშვეობით; 3) ლაბორატორიული მარკერების კვლევა: C რეაქტიული ცილა, Helicobacter pylori; საერთო IgE, D ვიტამინი სისხლის შრატში.
მიღებული შედეგების ანალიზის საფუძველზე გამოიყო ორი ჯგუფი: I ჯგუფში გაერთიანდა 27 (46,5%) პაციენტი პოსტკოვიდური პულმონარული ქრონიკული ხველით, ხოლო II ჯგუფში შევიდა 31 (53,5%) ექსტრაპულმონარული ქრონიკული ხველის მქონე პაციენტი.
ფილტვში და ბრონქში სავარაუდოდ მიმდინარე ობსტრუქციის და/ან რესტრიქციის ხარისხის და შესაბამისად სუნთქვის უკმარისობის სიმძიმის დადგენის მიზნით ჩატარებული კომპიუტერული სპირომეტრიით I ჯგუფში, II ჯგუფისგან განსხვავებით მივიღეთ სპირომეტრული მაჩვენებლების (FEV1; FVC; FEV1/FVC) სარწმუნო ცვლილებები (p>0,05). აქედენ 12 პაციენტს დაუდგინდა შექცევადი ხასიათის ბრონქოობსტრუქცია და მხოლოდ 6 პაციენტს შეუქცევადი ხასიათის. 10 პაციენტში აღინიშნა მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის რესტრიქცია. II ჯგუფის სპირომეტრული მაჩვენებლები ნორმის ფარგლებში. სარწმუნო ცვლილებები გამოვლინდა ლაბორატორიული მარკერების მიხედვითაც, როგორიცაა: C რეაქტიული ცილა, Helicobacter pylori; საერთო IgE-სა და D ვიტამინი.
კვლევამ შესაძლებლობა მოგვცა სწორი აქცენტებით მოგვეხდინა პულმონარული და ექსტრაპულმონარული გენეზის ქრონიკული ხველის დიფერენცირება, რაც განსაზღვრავს საბოლოო კლინიკური დიაგნოზის სიზუსტეს და მიზანმიმართულ, ინდივიდუალობის პრინციპზე დაფუძნებულ მენეჯმენტს.
Downloads
წყაროები
Aygun, H. Vitamin D can prevent COVID-19 infection-induced multiple organ damage. Naunyn. Schmiedebergs Arch. Pharmacol. 393(7), 1157–1160. (2020).
Carfì A., Bernabei R., Landi F. Persistent symptoms in patients after acute COVID-19. JAMA. 2020; 369:9–10. doi: 10.1001/jama.2020.12603.
Klok F.A., Boon G.J.A.M., Barco S., et al. The Post-COVID-19 Functional Status (PCFS) Scale: a tool to measure functional status over time after COVID-19. Eur Respir J. 2020 Jul 2; 56(1):2001494.
McGovern, A. E., Short, K. R., Kywe Moe, A. A. & Mazzone, S. B. Translational review: neuroimmune mechanisms in cough and emerging therapeutic targets. J. Allergy Clin. Immunol. 2018, 142, 1392–1402
Renu K, Prasanna PL, Valsala Gopalakrishnan A. Coronaviruses pathogenesis, comorbidities and multi-organ damage – A review. Life Sci. 2020 Aug 15; 255:117839.
Song, W. J. et al. Confronting COVID-19-associated cough and the post- COVID syndrome: role of viral neurotropism, neuroinflammation, and neuroimmune responses. Lancet Respir. Med. 9, 533–544 (2021).
Velavan, T. P. & Meyer, C. G. Mild versus severe COVID-19: Laboratory markers. Int. J. Infect. Dis. 95, 304–307 (2020).
Côté, A. et al. Managing chronic cough due to asthma and NAEB in adults and adolescents: CHEST guideline and expert panel report. Chest 158, 68–96 (2020). Guidelines for managing cough in patients with asthma and non-asthmatic eosinophilic bronchitis.
Lai, K. et al. A prospective, multicenter survey on causes of chronic cough in China. Chest 143, 613–620 (2013).
Kian Fan Chung, Lorcan McGarvey, Woo-Jung Song, Anne B. Chang, Kefang Lai, Brendan J. Canning, Surinder S. Birring, Jaclyn A. Smith, Stuart B. Mazzone. Cough hypersensitivity and chronic cough. Nat Rev Dis Primers. 2022 Jun 30;8(1):45.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
