ენის, მეტყველების და კომუნიკაციის პრობლემების მქონე ბავშვებში აუტისტური დარღვევების სკალის ADOS - ტესტის ჩატარების აუცილებლობა აუტისტური სპექტრის დარღვევების დროული გამოვლენის მიზნით
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2023.03.13საკვანძო სიტყვები:
autism spectrum disorders, language and communication problems, screening tests, ADOS testანოტაცია
კვლევის მთავარი მიზანი იყო საქართველოში ენისა და კომუნიკაციის პრობლემების მქონე ბავშვებში აუტისტური სპექტრის დარღვევების გამოვლენისთვის დიაგნოსტიკური ღონისძიებების ჩატარების აუცილებლობის დროული გამოვლენა და შეფასების საჭიროების განსაზღვრა. სამედიცინო კლინიკა მზიური მედში სკრინინგისა და მეთვალყურეობის პროგრამაში მონაწილეობდა 1-დან-16 წლამდე 234 ბავშვი და მოზარდი, რომლებმაც მიმართეს ნევროლოგებს კონსულტაციისა და ნეიროფსიქოლოგს სკრინინგული შეფასებისთვის, დასწავლის უნარების ტესტის (LAP)-ის საშუალებით. აღსანიშნავია, რომ ყველა მათგანს აღენიშნებოდა ენისა და კომუნიკაციის პრობლემა. აუტისტურ სპექტრზე ეჭვი იქნა მიტანილი 101 (43,16%) პაციენტში, რომლებიც დიაგნოზის დასადასტურებლად გაიგზავნენ ADOS ტესტის ჩასატარებლად. განხორციელდა მეტყველების, კომუნიკაციისა და ქცევითი პრობლემების მქონე ბავშვებისთვის ჩატარებული სკრინინგული გამოკვლევის შედეგების პროცენტული შედარება 2 კატეგორიას შორის, შედარდა აუტიზმის ტესტირების ჩატარების აუცილებლობის მქონე ბავშვები მათთან, ვისთანაც არ დადგა ამის საჭიროება. აუტიზმის ადრეულ დიაგნოსტირებას და ჩარევას, რაც მოიცავს ადრეული განათლების დაგეგმვას, ინფორმირებას და მხარდაჭერას ოჯახის/მომვლელისთვის, შესაბამისი სამედიცინო დახმარების გაწევას და მასთან დაკავშირებულ მკურნალობას აქვს უდიდესი და დადებითი გრძელვადიანი გავლენა სიმპტომებზე და შემდგომ უნარების განვითარებაზე. შემუშავებულია სკრინინგის რამდენიმე ვარიანტი სამ წლამდე ასაკის ბავშვებში, ადრეული სოციალური და ენობრივი ეტაპების შეფასებისთვის. ერთ-ერთი ასეთი სკრინინგული ტესტია აუტიზმის მოდიფიცირებული განახლებული კითხვარი ადრეული ასაკის ბავშვებისთვის, შემდგომი შეფასების სქემა/კითხვარით (M-CHAT-R/F) TM - რომელიც არის ორეტაპიანი ინსტრუმენტი ასაკის რისკის შესაფასებლად; ის განკუთვნილია 16-დან 30 თვემდე ასაკის პატარებისთვის.
Downloads
წყაროები
Elsabbagh M. Linking risk factors and outcomes in autism spectrum disorder: is there evidence for resilience? BMJ. 2020 Jan 28;368:l6880. doi: 10.1136/bmj.l6880. PMID: 31992555.
Baird G, Cass H, Slonims V. Diagnosis of autism. BMJ. 2003 Aug 30;327(7413):488-93. doi: 10.1136/bmj.327.7413.488. PMID: 12946972; PMCID: PMC188387.
Akshoomoff N, Corsello C, Schmidt H. The Role of the Autism Diagnostic Observation Schedule in the Assessment of Autism Spectrum Disorders in School and Community Settings. Calif School Psychol. 2006;11:7-19. doi: 10.1007/BF03341111. PMID: 17502922; PMCID: PMC1868476.
Maglione MA, Gans D, Das L, Timbie J, Kasari C; Technical Expert Panel; HRSA Autism Intervention Research – Behavioral (AIR-B) Network. Nonmedical interventions for children with ASD: recommended guidelines and further research needs. Pediatrics. 2012 Nov;130 Suppl 2:S169-78. doi: 10.1542/peds.2012-0900O. PMID: 23118248.
Dworkin PH. Detection of behavioral, developmental, and psychosocial problems in pediatric primary care practice. Curr Opin Pediatr. 1993 Oct;5(5):531-6. doi: 10.1097/00008480-199310000-00003. PMID: 7506962.
Hyman SL, Levy SE, Myers SM; COUNCIL ON CHILDREN WITH DISABILITIES, SECTION ON DEVELOPMENTAL AND BEHAVIORAL PEDIATRICS. Identification, Evaluation, and Management of Children With Autism Spectrum Disorder. Pediatrics. 2020 Jan;145(1):e20193447. doi: 10.1542/peds.2019-3447. Epub 2019 Dec 16. PMID: 31843864.
Sign 145 • assessment, diagnosis and interventions for autism spectrum... (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://www.sign.ac.uk/assets/sign145.pdf
Tsang LPM, How CH, Yeleswarapu SP, Wong CM. Autism spectrum disorder: early identification and management in primary care. Singapore Med J. 2019 Jul;60(7):324-328. doi: 10.11622/smedj.2019070. PMID: 31378825; PMCID: PMC6658658.
UpToDate. (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://www.uptodate.com/contents/autism-spectrum-disorder-surveillance-and-screening-in-primary-care
Diagnosis in autism: A survey of over 1200 patients in the UK. (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1362361397012003
Zwaigenbaum L, Bryson S, Lord C, et al. Clinical assessment and management of toddlers with suspected autism spectrum disorder: insights from studies of high-risk infants. Pediatrics. 2009 May;123(5):1383-91. doi: 10.1542/peds.2008-1606. PMID: 19403506; PMCID: PMC2833286.
Glascoe FP. Can clinical judgment detect children with speech-language problems? Pediatrics. 1991 Mar;87(3):317-22. PMID: 2000271.
Palomo R, Belinchón M, Ozonoff S. Autism and family home movies: a comprehensive review. J Dev Behav Pediatr. 2006 Apr;27(2 Suppl):S59-68. doi: 10.1097/00004703-200604002-00003. PMID: 16685187.
Thorsen KL, Goldberg WA, Osann K, Spence MA. Birthday and non-birthday videotapes: the importance of context for the behavior of young children with autism. J Autism Dev Disord. 2008 Jul;38(6):1047-58. doi: 10.1007/s10803-007-0479-9. Epub 2007 Nov 6. PMID: 17985221.
Study: Eye contact declines early in babies who later develop autism. Autism Speaks. (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://www.autismspeaks.org/science-news/study-eye-contact-declines-early-babies-who-later-develop-autism
Filipek PA, Accardo PJ, Ashwal S, et al. Practice parameter: screening and diagnosis of autism: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the Child Neurology Society. Neurology. 2000 Aug 22;55(4):468-79. doi: 10.1212/wnl.55.4.468. PMID: 10953176.
Baird G, Charman T, Baron-Cohen S, Cox A, Swettenham J, Wheelwright S, Drew A. A screening instrument for autism at 18 months of age: a 6-year follow-up study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2000 Jun;39(6):694-702. doi: 10.1097/00004583-200006000-00007. PMID: 10846303.
Lord C. Follow-up of two-year-olds referred for possible autism. J Child Psychol Psychiatry. 1995 Nov;36(8):1365-82. doi: 10.1111/j.1469-7610.1995.tb01669.x. PMID: 8988272.
Stone WL, Lee EB, Ashford L, et al. Can autism be diagnosed accurately in children under 3 years? J Child Psychol Psychiatry. 1999 Feb;40(2):219-26. PMID: 10188704.
Johnson CP. Recognition of autism before age 2 years. Pediatr Rev. 2008 Mar;29(3):86-96. doi: 10.1542/pir.29-3-86. PMID: 18310467.
Dawson G, Munson J, Estes A, et al. Neurocognitive function and joint attention ability in young children with autism spectrum disorder versus developmental delay. Child Dev. 2002 Mar-Apr;73(2):345-58. doi: 10.1111/1467-8624.00411. PMID: 11949896.
Landa R, Garrett-Mayer E. Development in infants with autism spectrum disorders: a prospective study. J Child Psychol Psychiatry. 2006 Jun;47(6):629-38. doi: 10.1111/j.1469-7610.2006.01531.x. PMID: 16712640.
Nadig AS, Ozonoff S, Young GS, Rozga A, Sigman M, Rogers SJ. A prospective study of response to name in infants at risk for autism. Arch Pediatr Adolesc Med. 2007 Apr;161(4):378-83. doi: 10.1001/archpedi.161.4.378. PMID: 17404135.
Miller M, Iosif AM, Hill M, Young GS, Schwichtenberg AJ, Ozonoff S. Response to Name in Infants Developing Autism Spectrum Disorder: A Prospective Study. J Pediatr. 2017 Apr;183:141-146.e1. doi: 10.1016/j.jpeds.2016.12.071. Epub 2017 Feb 2. PMID: 28162768; PMCID: PMC5370582.
Modified checklist for autism in toddlers, revised (M-chat-R™). Autism Speaks. (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://www.autismspeaks.org/screen-your-child#:~:text=The%20Modified%20Checklist%20for%20Autism,further%20evaluation%20may%20be%20needed.
Robins DL, Casagrande K, et al. Validation of the modified checklist for Autism in toddlers, revised with follow-up (M-CHAT-R/F). Pediatrics. 2014 Jan;133(1):37-45. doi: 10.1542/peds.2013-1813. Epub 2013 Dec 23. PMID: 24366990; PMCID: PMC3876182.
Scoring M-chat - M-chat™. M. (2020, February 24). Retrieved January 29, 2023, from https://mchatscreen.com/m-chat/scoring-2/
The diagnostic process. Operation Autism. (n.d.). Retrieved December 27, 2022, from https://operationautism.org/autism-101/the-diagnostic-process/
Best practice review: The autism diagnostic observation schedule (ADOS). Best Practice Autism. (2017). Retrieved December 12, 2022, from https://bestpracticeautism.blogspot.com/2012/01/best-practice-review-autism-diagnostic.html
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
