ტკივილის შეფასება დემენციით დაავადებულ პაციენტებში
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2022.06.014საკვანძო სიტყვები:
Pain, dementia, communication, methodsანოტაცია
თანამედროვე პალიატიურ მედიცინაში ერთ-ერთ საკვანძო საკითხად გვევლინება ტკივილის დროული და ადეკვატური შეფასება დემენციის მძიმე ფორმის მქონე არავერბალურ ხანდაზმულ პაციენტებში. დემენციის სიმძიმის გაზრდასთან ერთად ავადმყოფების კომუნიკაცია გარშემომყოფებთან მკვეთრად იზღუდება და ტკივილის სიტყვიერი შეფასება ნაკლებად სარწმუნო ხდება. მძიმე ფორმის დემენციის მქონე პაციენტებში აუცილებელია სხვა მიდგომები, როგორიცაა შეფასების ობსერვაციული და სუროგატული მეთოდები. შემუშავებულია შეფასების რიგი ობსერვაციული მეთოდები, რომლებიც ეფუძნება არავერბალურ ქცევებს (სახის გამომეტყველება, პარალინგვისტური ბგერები, დაძაბულობა, შფოთვა, ცვლილება სოციალურ ქცევაში, ძილის ხასიათის შეცვლა, აგრესიულობა, ფსიქო-მოტორული აქტივობის შეცვლა და სხვა). სტატიაში მოყვანილია კლინიკურ პრაქტიკაში მეტად გამოყენებული ტკივილის შეფასების სკალები. ტკივილის ადეკვატური მართვა დემენციით დაავადებულ პაციენტებში დამოკიდებულია ტკივილის ინტენსივობის შეფასებაზე. ჩვენს ხელთ არსებული ტკივილის შეფასების სკალები საშუალებას იძლევა დროულად და ადეკვატურად შეფასდეს ტკივილის არსებობა და ინტენსივობა.
Downloads
წყაროები
Shega J. W., Levin A., Hougham G. W., Cox-Hayley D., Luchins D., Hanrahan P et al. Palliative Excellence in Alzheimer Care Efforts (PEACE): a program description. Journal of Palliative Medicine 2003; 6 (2):315–320.
Pain and Dementia https://www.fightdementia.org. au/fi les/helpsheets/Helpsheet-DementiaQandA16-PainAndDementia_english.pdf, 2017.
Abbey J., Piller N., De Bellis A. et al. The Abbey pain scale: a 1-minute numerical indicator for people with end-stage dementia. Int J Palliat Nurs 2004;10:6–13.
Husebø B.: Assessment of pain in patients with dementia. Development of a Staff-Administrated Behavioural Pain Assessment Tool. Dissertation for the degree of Doctor of Philosophy (PhD). University of Bergen, 2008.
Lefebvre-Chapiro S.: The Doloplus-2 scale–evaluating pain in the elderly. Eur J Palliat Care 2001, 8:191–194.
Snow A. L., Weber J. B., O’Malley, Cody M., Beck C., Bruera E., Ashton C., Kunik M. E. Nursing Assistant-Administered Instrument to Assess Pain in Demented Individuals (NOPPAIN), USA,06/08.
Fuchs-Lacelle S., Hadjistavropoulos T. Development and Preliminary Validation of the Pain Assessment Checklist for Seniors With Limited Ability to Communicate (PACSLAC). Pain Management Nursing, Vol 5, No 1 (March), 2004: pp 37–49.
F. Guerriero et al., Pain management in dementia: so far, not so good. JGG, 2016, 64:31–39.
Sandra M. G., Zwakhalen, Jan PH Hamers, Huda Huijer Abu-Saad, Martijn PF Berger. Pain in elderly people with severe dementia: A systematic review of behavioural pain assessment tools. BMC Geriatrics 2006, 6:3.
Corbett A. et al., Assessment and treatment of pain in people with dementia. Nat. Rev. Neurol. 2012, 8, 264-274.
Volicer L. End-of-life Care for People with Dementia in Residential Care Settings, 2005, 35P.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
