ანთროპონიმი ფარსადანი ― ფარისევლობის ენიგმა „ვეფხისტყაოსანში“
DOI:
https://doi.org/10.52340/lac.2022.809ანოტაცია
„რუსთველის მსოფლმხედველობის საკითხებზე ქართულ სამეცნიერო ლიტერატურაში ბევრი რამ თქმულა“ [22, 33], „ვეფხისტყაოსანზე“ მომუშავე „მკვლევართა მოსაზრებების უკრიტიკოდ გაზიარება შეუძლებელია“ [იქვე, 32], სათქმელი მაინც ეძიებს გამოსავალს. რუსთველის პოემა მსოფლხატებად ქცეულ ვიწრო ბილიკებად არის დაქსელილი, თუმცა ისინი აუცილებლად კვეთს იმ მაგისტრალს, რომელსაც კაცობრიობის უდიდესი მთქმელის მსოფლმხედველობა უნდა ვუწოდოთ. ქართულ სამეცნიერო ლიტერატურაში შენიშნულია, რომ პოემაში ასახული მხატვრული სინამდვილის დაკავშირება ისტორიულ სინამდვილესთან არ არის საძნელო საქმე“ [6, 249]. იმისათვის, რომ მეცნიერებაში უკვე ნაძიებს არ დავჯერდეთ, ანთროპონიმ ფარსადანს უნდა დავაკვირდეთ მიკროსკოპული სიზუსტით. ამგვარმა დაკვირვებამ იქნებ ისეთი რამ გამოიტანოს სააშკარაოზე, რომ რუსთველის მიერ ამღერებული აზრის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კვანძი გახსნას, საგულდაგულოდ შენიღბულ ენიგმას მიგვაგნებინოს.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
აბულაძე, იუ., რუსთველოლოგიური ნაშრომები, ი. მეგრელიძის გამოცემა, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1967.
ანდრონიკაშვილი, მ., ნარკვევები ირანულ-ქართული ენობრივი ურთიერთობიდან, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1965.
არაბული, ავ., ქართული მეტყველების კულტურა, გამომცემლობა „უნივერსალი“, თბ. 2008.
არისტოტელე, დიდი ეთიკა, თ. კუკავას გამოცემა, რეცენზენტი აკ. ურუშაძე, თბ. 1994.
გამსახურდია, ზ., ვეფხისტყაოსნის სახისმეტყველება, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ.1991.
კეკელიძე, კ., ბარამიძე, ალ., ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორია, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1987.
ისტორიული საბუთები, ქართული ისტორიული საბუთები IX-XIII სს., თ. ენუქიძის, ვ. სილოგავასა და ნ. შოშიაშვილის გამოცემა, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ. 1984.
ლაპიდარული წარწერები, ქართული წარწერების კორპუსი, ლაპიდარული წარწერები, აღმოსავლეთ და სამხრეთ საქართველო (V-X ს.ს.), ტ. I, ნ. შოშიაშვილის გამოცემა, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ. 1980.
ლაშა გიორგის მემატიანე, ლაშა გიორგის-დროინდელი მემატიანე, „ქართლის ცხოვრება“ [ტექსტი დადგენილი ყველა ძირითადი ხელნაწერის მიხედვით ს. ყაუხჩიშვილის მიერ], ტ.I, გვ. 364-371, გამომცემლობა „სახელგამი“, თბ. 1955.
ნოზაძე, ვ., „ვეფხისტყაოსნის“ განკითხვანი ― ფერთამეტყველება, წიგნში: დაბრუნება [მრავალტომეული], ტ. 4, გ. შარაძის საერთო რედაქციით, თბ., გამომცემლობა „სადარა“, თბ. 2001.
ორბელიანი, სტ., სტეფანოზ ორბელიანის „ცხოვრება ორბელიანთა“-ს ძველი ქართული თარგმანები, საქართველოს ისტორიის წყაროები, 4, ე. ცაგარეიშვილის გამოცემა, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ. 1978.
რუსთაველი შოთა, „ვეფხისტყაოსანი“ [მიძღვნილი შოთა რუსთაველის დაბადებიდან 800 წლისთავისადმი], „საბჭოთა საქართველო“, თბ. 1966.
სილოგავა, ვ., სვანეთის წერილობითი ძეგლები (X-XVIII სს.), ეპიგრაფიკული ძეგლები ორ ტომად, ტ. II, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ. 1988.
სულავა, ნ., „ვეფხისტყაოსანი“ ― მეტაფორა, სიმბოლო, ალუზია, ენიგმა, გამომცემლობა „ნეკერი“, თბ. 2009.
ფოჩხუა, ბ., ქართული ენის ლექსიკოლოგია, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1974.
ქეგლ, ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, რვატომეული, გამოცემული არნ. ჩიქობავას საერთო რედაქციით, ტ. VII, საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა, თბ. 1962.
ჟორდანია, თ., ქრონიკები და სხვა მასალა საქართველოს ისტორიისა და მწერლობისა, ტ. III, გ. ჟორდანიასა და შ. ხანთაძის გამოცემა, გამომცემლობა „მეცნიერება“, თბ. 1967.
შანიძე, აკ., ქართული ენის გრამატიკის საფუძვლები, თხზ. ტ. III, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1980.
წერედიანი, დ., ესე ამბავი სპარსული, კრებულში: „ანარეკლი“, გვ. 7-27, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა, თბ. 2014.
ჭილაია, ა., ჭილაია, ლიტერატურათმცოდნეობის ცნებები, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1984.
ჭუმბურიძე, ზ., რა გქვია შენ? [მესამე შევსებული გამოცემა], გამომცემლობა „განათლება“, თბ. 1982.
ხინთიბიძე, ელ., შუასაუკუეობრივი და რენესანსული „ვეფხისტყაოსანში“, თსუ გამომცემლობა, თბ. 1993.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
