Akaki Tsereteli’s unknown letter about repressions of year 1906

ანოტაცია

აკაკის ერთ-ერთი  დღემდე უცნობი პუბლიცისტური წერილი, რომელსაც  ქართველი მკითხველი 115 წლის დაგვიანებით გაეცნობა მწერლის თხზულებათა ახალი აკადემიური გამოცემის შესაბამის ტომში,  გახლავთ „იმერეთის გადაწვა მოძრაობის დროს“. ხელნაწერი ქუთაისის საისტორიო მუზეუმში ინახება. „იმერეთის გადაწვა მოძრაობის დროს“ ეხება 1905-1907 წლების რევოლუციურ მოძრაობასა და მის გამოძახილს საქართველოში. ერთი მხრივ, ესაა თამამი პროტესტი მეფის თვითმყრობელობის სასტიკი პოლიტიკის მიმართ; ამასთან, სტატია შეიცავს აკაკი წერეთლის მეტად საყურადღებო დაკვირვებებსა და მოსაზრებებს მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებთან დაკავშირებით. 1905 წლის მოვლენების ლოგიკური შედეგი აღმოჩნდა ქართველი თავადაზნაურობის გადაწყვეტილება, ოფიციალურად მოეთხოვათ ეროვნული ავტონომია; მართლაც, საგანგებო კრებაზე შეადგინეს შესაბამისი დოკუმენტი და იმპერატორს წარუდგინეს. ცხადია, იმპერია ვერ დაუშვებდა საქართველოს ავტონომიის  აღდგენს. მას საბაბი სჭირდებოდა, რომ  საბოლოოდ გავენადგურებინეთ და, აკაკის აზრით, სწორედ ამგვარი საბაბი აღმოჩნდა ის რევოლუციური მოძრაობა, რომელმაც მოიცვა არა მარტო რუსეთი, არამედ მის მიერ  დაქვემდებარებული ქვეყნები და მათ შორის, საქართველოც.