მიჩემებითობის გამოხატვა სხვადასხვა სისტემის ენებში (ზმნის ქცევა ანუ ვერსია - მორფოლოგიური კატეგორია თუ მიმართულება)

მიჩემებითობის გამოხატვა სხვადასხვა სისტემის ენებში (ზმნის ქცევა ანუ ვერსია - მორფოლოგიური კატეგორია თუ მიმართულება)

ავტორები

  • ჩარკვიანი ნუნუ
  • რუსაძე ირმა
  • ყიფიანი სოფიო

DOI:

https://doi.org/10.52340/lac.2021.631

საკვანძო სიტყვები:

ქცევა, სხვადასხვა ოჯახის ენები, მორფოლოგიური კატეგორია

ანოტაცია

ნაშრომი ეხება ერთ-ერთ ენობრივ მოვლენას „ვერსიას“ სხვადასხვა სისტემის ენებში. „ვერსია“ (ქართულად ქცევა) დიდი ხნის განმავლობაში ითვლებოდა ზმნის ტრადიციულ კატეგორიად. მისი ფუნქცია ეჩვენებინა ზმნის მოქმედების კუთვნილება წინადადების წევრებს შორის ინგლისურში გადმოიცემა ანალიტიკური ფორმებით, დამატებითი სიტყვების მეშვეობით, ხოლო ქართულში ზმნების პრეფიქსებით (სინთეზურად). ასე რომ ნაშრომი წარმოგვიდგენს „ვერსიას“ სხვადასხვანაირად. ორივე ენაში შესაბამისი მაგალითების მეშვეობით.გარდა ამისა, სტატია განიხილავს სადავო საკითხს იმის თაობაზე ეს ენობრივი მოვლენა წარმოადგენს თუ არა ზმნის გრამატიკულ კატეგორიას, თუ იგი უბრალოდ მოქმედების კუთვნილების მაჩვენებელია. ეს ვარაუდი იმ ფაქტიდან მომდინარეობს, რომ სწორედ ის პრეფიქსები ქართული ზმნისა და დამატებითი სიტყვები ინგლისურში, რომლებიც „ვერსიას“ გადმოსცემენ გამოიყენება სხვა კატეგორიის აღმნიშვნელად შესატყვისს ენაში. ეს კი იწვევს დაბნეულობას ენის შემსწავლელთა წრეებში და ენის მკვლევარებშიც კი. ზემოთ აღნიშნულ სიტუაციას და ლნგვისტთა შეხედულებებს მივყავართ იმ აზრამდე, რომ „ვერსიის“ კვალიფიცირება გრამატიკულ კატეგორიად ძალიან გაგვიჭირდება.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

წყაროები

ადამია სვეტლანა 2015, სადისერტაციო ნაშრომი - ორპირიან და ორვალენტიან ზმნურ ფორმათა სრული პარადიგმა, ქართველური ენათმეცნიერება, 2015

მელიქიშვილი დიანა2014, ქართული ზმნის სისტემატური მორფო-სინტაქსური ანალიზი, (სავალდებულო კურსი ჰუმანიტარული ფაკულტეტის ქართველური ენათმეცნიერების სპეციალობის მაგისტრატურის სტუდენტებისათვის) თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ქართული ენის სასწავლო სამეცნიერო ინსტიტუტი, 2014

შანიძე აკაკი 1973, ქართული ენის გრამატიკის საფუძვლები, თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა, 1973

ჩიქობავა არნოლდი 1998, რა თვისებებს ახასიათებს ქართული ენის აგებულება, თბილისი, 1998

ჯავახიშვილი მ. 1959, მოთხრობები, სამეცნიერი გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“, ტ. II, 1959

Henry O. 1979, Selected stories, Moscow Progress Publishers, 1979

Ilyish B. 1971,The structure of Modern English, Leningrad, 1971

Thomson A. J. Martinet A. V. 1986, A Practical English Grammar, Oxford University Press, 1986

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2021-11-16

როგორ უნდა ციტირება

ჩარკვიანი ნუნუ, რუსაძე ირმა, & ყიფიანი სოფიო. (2021). მიჩემებითობის გამოხატვა სხვადასხვა სისტემის ენებში (ზმნის ქცევა ანუ ვერსია - მორფოლოგიური კატეგორია თუ მიმართულება). ენა და კულტურა, (25), 61–66. https://doi.org/10.52340/lac.2021.631

გამოცემა

სექცია

ენათმეცნიერება
Loading...