არაბულ-სპარსული წარმოშობის მცენარეთა სახელები სულხან-საბა ორბელიანის „ლექსიკონი ქართულის“ მიხედვით (8)
DOI:
https://doi.org/10.52340/lac.2025.10.29საკვანძო სიტყვები:
სულხან-საბა ორბელიანი, „ლექსიკონი ქართული“ მცენარეთა სახელები, არაბული ენა, სპარსული ენაანოტაცია
There is a vocabulary of oriental origin, the plant names that are sorted by the author, next to the word according to species (tree, grass, flowers) in Sulkhan-Saba Orbeliani’s "Georgian Vocabulary".
As with other lexical units, Sulkhan-Saba points to the origin of different plants (Persian, Arabian, Tatar, not Georgian, other language, etc.), some are left without reference and the author considers them as a Georgian word.
The aim of the work is to identify the names of Arab-Persian origin plants in Sulkhan-Saba Orbeliani’s "Georgian Vocabulary", to indicate their etymological origin and ways of settlement in Georgian language. This paper is the last, eighth part of our study. The names of plants beginning with the letters of the Georgian alphabet “sh - h”, which are confirmed by the Eastern, in particular, Arabic-Persian etymology.
In this regard we will study Georgian-Eastern linguistic relations. All lexical items will be checked in the etymological dictionaries of the respective languages and dialects, we will determine and use the phonetic regularities that are bases of the phonetic conclusions of the vowels and consonants between the words of the unrelated languages.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
აბულაძე, ი., (1973): ძველი ქართული ენის ლექსიკონი (მასალები). თბილისი: გამომცემლობა „მეცნიერება“.
აბულაძე, იუსტ., (1916): შაჰ-ნამეს ანუ მეფეთა წიგნის ქართული ვერსიები. ტექსტი გამოსცა და წინასიტყვაობა დაურთო იუსტ. აბულაძემ. ტბილისი: გამომცემლობა „ქართლი“.
ალ-თუნჯი ( 1988): التونجي م. معجم المعربات الفارسية في اللغة العربية. دمسق
ბაგრატიონი, თ., (1979): წიგნნი ლექსიკონნი, თბილისი: „მეცნიერება“.
დეჰხოდა, ა., (1342): دهخدا علی اکبر، لغت نامه دهخدا، موسسه انتشارات دانشگاه تهران
ენსაფფური, ღ., (1377): انصاف پور غلامرضا، کامل فرهنگ فارسی (یا فرهنگ دری برای ملل ایرانی: تاجیک، افغان، خوارزم، فارسی زبانان از بنگال و هند و پاکستان تا قفقاز و آسیای غربی کرد). تهران.
იადიგარ-დაუდი (1938): ლადო კოტეტიშვილის წინასიტყვაობითა და გამოკვლევით. თბილისი: „საქ. ბიომედგამი“.
ლეინი, ე. ვ., (1865-1893): Lane E.W., Arabic-English Lexicon, „Frederick Ungar Publishing Co.“ New-York.
მაყაშვილი, ალ., (1961): ბოტანიკური ლექსიკონი. მცენარეთა სახელწოდებანი. თბილისი: გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“.
მოინი, მ., (1375): معین، محمد. فرهنگ فارسی (متوسط). مؤسسه انتشارات امیر کبیر. تهران.
მუნჯიდი (1996): المنجد في اللغة العربية المعاصرة. بيروت
ომიდი, ჰ., (1389): عمید حسن، فرهنگ فلرسی عمید، انتشارات مجید.
რუბინჩიკი, ი., (1964): Рубинчик Ю. А. Персидско-русский словарь, I, II, Москва: изд. «Русский язык».
ორბელიანი, ს-ს., (1991, 1993): „ლექსიკონი ქართული“, ტ.I , II, თბილისი; „მერანი“.
ქეგლ (1950-64): ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი ტ. I-VIII (პროფ. არნ. ჩიქობავას საერთო რედაქციით), თბილისი: „საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა“.
ქანანელი, (1940). უსწორო კარაბადინი. ტექსტი დაამუშავა და წინასიტყვაობა დაურთო ექ. ლ. კოტეტიშვილმა. თბილისი: „საქმედგამი“
ქილილა და დამანა (1940): „ქილილა და დამანა“ სპარსულიდან თარგმნილი მეფე ვახტანგ მეექვსისა და სულხან-საბა ორბელიანის მიერ. ტექსტი დაადგინა, შესავალი, კომენტარები და ლექსიკონი დაურთო მაგალი თოდუამ. თბილისი: გამომცემლობა: „მერანი“.
ჩუბინაშვილი, დ., (1984): ქართულ-რუსული ლექსიკონი, სასტამბოდ მოამზადა და წინასიტყვაობა დაურთო ა. შანიძემ, თბილისი: „საბჭოთა საქართველო“.
ძოწენიძე, ქ., (1974): ზემოიმერული ლექსიკონი. თბილისი: „განათლება“.
წერეთელი, გ., (1951): არაბულ-ქართული ლექსიკონი. თბილისი: თსუ გამომცემლობა
წიგნი სააქიმოჲ (1936). კოტეტიშვილი ლ. „მედიცინა ძველ საქართველოში XIII საუკუნე”. თფილისი: სახელმწიფო გამომცემლობა, სამედიცინო სექტორი.
ჯონსონი, ფ., (1852) - Jonson F. (1852), A Dictionary Persian, Arabic and English. London: Published under the Patronage of the Honourable East-india company.




