„Then what could I do to such a poor person?“ – Why and how to teach the work of Anna Politkovskaya to student journalists

ანოტაცია

წინამდებარე სტატიაში განხილულია  ჟურნალისტიკის მიმართულების სტუდენ-ტებისთვის ანა პოლიტკოვსკაიას მემკვიდრეობის საკითხების სწავლება. ანალიზისას ავტორები ეყრდნობიან სამი ტიპის წყაროს: (1) საკუთრივ პოლიტკოვსკაიას მიერ შექმნილ ტექსტებს, რომლებიც ხელმისაწვდომია ღია წყაროებში რუსულ და ინგლისურ ენებზე;  (2) პუბლიცისტურ და აკადემიურ ნაშრომებს პოლიტკოვსკაიას ფიგურისა და საქმიანობის შესახებ; (3) საქართველოში აკრედიტებულ უმაღლეს სასწავლო დაწესებულებებში არსებული მედიასკოლების სასწავლო გეგმებს. ეს წყაროები ავტორების მიერ სხვადასხვა მეთოდებით შეისწავლება და ანალიზდება, თუმცა, ამ განსხვავებულობის მიუხედავად, ძირითად მიგნებებს წყაროს თითოეული ტიპის მიხედვით მივყავართ სწავლების პარადიგმის იმ ასპექტებთან თუ მეთოდურ კვანძებთან, რომელთა ფარგლებშიც შესაძლებელი და მიზანშეწონილი იქნება პოლიტკოვსკაიას პიროვნებისა და შემოქმედების შესწავლა. ნაწილი ამ მიგნებებისა პასუხობს შეკითხვას: რატომ უნდა ვასწავლოთ პოლიტკოვსკაიას მემკვიდრეობა, ხოლო მეორე ნაწილი პასუხობს შეკითხვას: როგორ უნდა ვასწავლოთ? კურიკულუმის რომელ სასწავლო კურსებში იქნება მართებუ-ლი ანა პოლიტკოვსკაიას მიერ თუ მის შესახებ შექმნილი ტექსტების სწავლება. სტატია ასკვნის, რომ ნაერთი სახით ეს ასპექტები შემდეგია: (1) პოლიტიკური ძალაუფლებისა და სიტყვის ძალაუფლების შეპირისპირება ავტორიტარული რეჟიმის პირობებში; (2) პროფესიული სოლიდარულობა თუ მისი დეფიციტი; (3)  ჟურნალისტის პიროვნება და პროფესიული როლური მოდელი; (4) „მშვიდობიანი ადამიანის“ თვალით დანახული სამხედრო/საომარი ჟურნალისტიკა; (5) პოლიტკოვსკაიას მიერ შექმნილი მნიშვნელობითი კოდები (ვერბალურიც და არავერბალურიც) მოძალადისა და მსხვერპლის ურთიერთმიმართების გადმოსაცემად ამბის თხრობაში.

      პოლიტკოვსკაიას რეპორტაჟები ჩეჩნეთიდან საერთო სახელწოდებით „მეორე ჩეჩნუ-რი“, ასევე რჩეული რეპორტაჟები, რომლებიც ინგლისურ თარგმანში დაცულია გამომცე-მლობა SAGE-ის ბაზაში, სპეციალურ დირექტორიაში Index on Censorship 2.0., იძლევა შესაძლებლობას, სტუდენტს კმარი ცოდნა შეექმნას ზემოხსენებული ხუთივე ასპექტით.

ანა პოლიტკოვსკაიას შემოქმედება დღეს უფრო მეტად აქტუალური ხდება რეგიონში მიმდინარე მოვლენების ფონზე: სიტყვის თავისუფლების უდაბლესი სტანდარტი რუსეთში, უკრაინაში მიმდინარე ომის გაშუქების გამო ემიგრაციაში გადახვეწილი მედია-ორგანიზაციები, დევნილი დამოუკიდებელი ჟურნალისტები, თავად პოლიტკოვსკაიას სახელისა და მემკვიდრეობის გაქრობა რუსეთის მედიასივრციდან.