ებრაიზმები ისრაელში რეპატრირებულ ქართველ ებრაელთა მეტყველებაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/lac.2023.08.44ანოტაცია
Georgian Jews, as a rule, speak the same language as their co-territorial non-Jews. However, sometimes they use Aramaic and Hebrew elements in their speech. Hebraisms used by the Georgian Jews who emigrated to Israel in the 1970s can be divided into two groups: old/archaic Hebrew influences and modern Hebrew influences. Old/archaic Hebrew, also referred to as Biblical Hebrew, is rich in religious terminology the use of which has always been peculiar to the Jewish speech varieties. However, one some changes can be discerned in the usage of some terms. It means that Georgian Jews used different Hebraisms while living in Georgia (e. g. თეფილინის დადება tepilinis dadeba, ფესახე Pesach) that were replaced by other Hebraisms after the repatriation to Israel (ბარ მიცვა A bar mitzvah, პასექი Pesach). The source for the Hebraisms that were coined after the repatriation is Israeli Hebrew. In the 1970s, most of the Jews could not speak Hebrew but lexical units commonly used in everyday speech were replaced Hebrew words (e. g. სადგური station, სასურსათო მაღაზია grocery shop, etc.), especially in cases when there was no Georgian equivalent (იპოთეკა mortgage, ანაბარი deposit, etc.).
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
აბულაძე ქ.,1999. ებრაული ტერმინები ”ებრაელი-ისრაელი-ურია(ებრაელთა გვარ-სახელები), თბილისის სახელმწიფო პედ. უნივერსიტეტის შრომები, ტ. 6, თბილისი. გვ. 142-147.
ბახტაძე ლ., 2015, ქართულ-ებრაული ბიზნეს ლექსიკონი, ისრაელის სახლი, თბილისი.
გულედანი ლ., ლომთაძე თ., 2019. იერუსალიმში/ისრაელში ასვლა, საქართველოს ეროვნული მეცნიერებათა აკადემიის „მოამბე“, 13/3. გვ. 123-130 (ინგლისურ ენაზე)
დუმბაძე კ. 1979. ლექსიკური ებრაიზმები ქართულ ქალაქურ ჟარგონში, ჯევანმარდი 2, თბილისი. გვ. 28-37
ენოხი რ. 2015– ქართველ ებრაელთა მეტყველების რაობისათვის, იაკობ გოგებაშვილისადმი მიძღვნილი მეორე საერთაშორისო კონფრენციის მასალები, გორი. გვ. 20-24
ენოხი რ. ლომთაძე თ., 2016 - ებრაიზმები ქუთაისელ ებრაელთა მეტყველებაში, იაკობ გოგებაშვილისადმი მიძღვნილი გორის მესამე საერთაშორისო კონფერენციის მასალები, 30-33
ლომთაძე თ., 2014. ქართულ ებრაული ლექსიკური ურთიერთობისათვის, იკე 42, 135-142
ლომთაძე თ. გოგოლაშვილი გ. 2023 ებრაელთა ქართული - ქართველური ენობრივი სივრცისა და „ებრაელთა ენების“ ნაწილი (იბეჭდება).
მამისთვალაშვილი მ. 1940. ტერმინები ”ებრაელი”, ”ისრაელი”, ”ურია”, საქართველოს ებრაელთა ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმის შრომები, ტ. 1, თბილისი, გვ.145-146.
საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, 1970. რედაქტორი აკად. გ. მელიქიშვილი, ტ 1, თბილისი, 1970, გვ. 452-453
ქართველ ებრაელთა მეტყველება ისრაელში, 2016-2019, შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი, გრანტის N: DI-2016-32 (პროექტის ფარგლებში ჩაწერილი ინტერვიუები, http://gjsi.com.ge/ )
ქართლის ცხოვრება 1955. - ტექსტი დადგენილი ყველა ძირითადი ხელნაწერის მიხედვით ს. ყაუხჩიშვილის მიერ, I, თბილისი, გვ. 15-16.
ქართლის ცხოვრება1973. ბატონიშვილი ვახუშტი, აღწერა სამეფოსა საქართველოსა. ტექსტი დადგენილი ყველა ხელნაწერის მიხედვით ს. ყაუხჩიშვილის მიერ, 4, თბილისი, გვ. 53.
ჭიჭინაძე ზ., 1970 , ებრაელები საქართველოში, თბილისი
წერეთელი კ., 1979. ”ებრაელის” აღმნიშვნელი ეთნიკური ტერმინი ქართულში//თსუ-ს შრომები, აღმოსავლეთმცოდნეობა, ტ.206, გვ.9-24.
წერეთელი, კ.,1979 ქართული ეთნიკური ტერმინი ”ურია”-ს/”ჰურია”-ს შესახებ//არნოლდ ჩიქობავა (დაბადების 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი კრებული), „მეცნიერება“ გვ.173-179.
Edwards, J. 2009. Language and Identity, Cambridge.
Enoch R., 2016. Handbook of Jewish Languages, Edited by Lily Kahn Aaron D. Rubin, Leiden, Boston.
.Guledani L. Lomtadze T. 2019. Going Up/Aliyah to Israel (On the Structure and Origin of the Expression), Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences, vol. 13, no. 3, pp.123-129
Levy Ya’acov. 1995. Oxford English-Hebrew and Hebrew-English Dictionary, Kernerman Publishing Ltd and Lonie Kahn Publishing Ltd, Oxford.
Lomtadze T. Enokh R. 2019. Judeo-Georgian Language as an Identity Marker of Georgian Jews (The Jews Living in Georgia)” Journal of Jewish Languages7, 1-27.