კონცეპტები დევი და ქაჯი/ქაჯეთი „ვეფხისტყაოსანში“ და მათი შესატყვისები რუსულ თარგმანებში
DOI:
https://doi.org/10.52340/lac.2022.16საკვანძო სიტყვები:
„ვეფხისტყაოსანი“, „ვეფხისტყაოსნის“ რუსული თარგმანები, ქაჯი, დევიანოტაცია
სტატიაში განხილულია „ვეფხისტყაოსანში“ გამოყენებული კონცეპტების - დევისა და ქაჯი/ქაჯეთის - კორპუსლინგვისტური ანალიზი, მოცემულია ცდა მათი ტრანსფერის საკითხის შესწავლისა რუსულ ენაზე შესრულებულ თარგმანებში, კერძოდ, კ. ბალმონტის შ. ნუცუბიძისა და ა. ხალვაშის მიერ შესრულებულ სრულ პოეტურ თარგმანებში. ემპირიულ მასალაზე დაყრდნობით შევეცადეთ წარმოგვედგინა აღნიშნულ ლექსემათა გამოვლენის შემთხვევები მთელ პოემაში, შეგვეფასებინა ურთიერთმიმართებები როგორც დედანსა და თარგმანს, ასევე საკუთრივ აღნიშნულ თარგმანებს შორის. წინამდებარე სტატია სასარგებლო იქნება საკითხის შესწავლით დაინტერესებული მკითხველისათვის როგორც თეორიული, ისე პრაქტიკული თვალსაზრისით.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
ვეფხისტყაოსანი, - შოთა რუსთაველი, ვეფხისტყაოსანი, აკაკი შანიძე, კორნელი კეკელიძე, ალექსანდრე ბარამიძე, „სახელგამი“, თბილისი, 1957.
ვეფხისტყაოსანი, - შოთა რუსთაველი, ვეფხისტყაოსანი, ვრცელი რედაქცია, დედნის კრიტიკული ტექსტი და რუსული თარგმანი არჩილ ხალვაშისა, რედაქტ. რ. ხალვაში, გამომცემლობა „ქართული წიგნი“, თბილისი, 2015.
თანდაშვილი მ., დიგიტალური რუსთველოლოგია (პრობლემები, გამოწვევები, პერსპექტივები), თბილისი, 2021.
კარბელაშვილი ც., რუსთაველისეული „ქაჯის ქაჯეთის“ ინტერპრეტაციისათვის, შოთა რუსთაველის სახ. ქართ. ლიტ. ინსტ. XX სამეცნ. სესია, 25–27. XII, მოხს. თეზისები, 1985.
ნატროშვილი თ., „არ ქაჯნია, კაცნიაო“, „მაშრიყი მაღრიბამდე“ (მეორე შევსებული გამოცემა), თბილისი, 1978.
ოჩიაური თ., ქართული კოსმოგონიურ წარმოდგენების მეტაფორიზება შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსანში“, შოთა რუსთაველის სახ. ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტი, XVI სამეცნ. სესია, მოხს. თეზისები, თბილისი, 1981.
რამიშვილი ლ., დაფარული „ვეფხისტყაოსანი“ გამომცემლობა „საუნჯე“, თბილისი, 2013.
ჩიჯავაძე შ., მცირე რუსთველოლოგიური შენიშვნა, კრებ. „ძველი ქართული მწერლობისა და რუსთველოლოგიის საკითხები“, IV, თბილისი, 1973.
ცანავა ა., ძველი კოლხური ღვთაებანი და მათი ასახვა ფოლკლორში, თბილისი, 1981.
ხინთიბიძე ე., „ვეფხისტყაოსნის“ იდეურ-მსოლმხედველობრივი სამყარო, „ქართველოლოგი“, თბილისი, 2009.
ხინთიბიძე ე., თანამედროვე რუსთველოლოგიური კვლევები კომენტირებული ვეფხისტყაოსანი, თბილისი, 2015.
Шота Руставели, Носящiй барсову шкуру, перевод К. Д. Бальмонта, 1988.
Шота Руставели, Витязь в тигровой шкуре, перевод Ш. Нуцубидзе, 1979.
Витязь в тигровой шкуре, перевод А. Халваши, 2015.
განმარტებითი ლექსიკონი, რვატომეული, მთავარი რედაქტორები - არნოლდ ჩიქობავა, ავთანდილ არაბული, თბილისი, 1950-1964 (http://www.ena.ge/explanatory-online).
ენციკლოპედიური ლექსიკონი, სამტომეული, შეადგინა ალ. ელერდაშვილმა, გამომცემლობა „ფანტაზია“, თბილისი, 2006 (http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=index&d=14
ლექსიკონი ქართული, შეადგინა სულხან-საბა ორბელიანმა, გამოსაცემად მოამზადა ი. აბულაძემ, გამომცემლობა „მერანი“, თბილისი, 1991 (http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=index&d=8).
რუსული ენის ეროვნული კორპუსი (https://ruscorpora.ru).
ქართული ენის ეროვნული კორპუსი (http://gnc.gov.ge).
TITUS (https://titus.uni-frankfurt.de).
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
