გეორგიევსკის ტრაქტატის ქართულ-ავსტრიული უცნობი პრელუდიები
DOI:
https://doi.org/10.52340/tuw.2021.439საკვანძო სიტყვები:
ბერძნული პროექტი, ჰერაკლე მეორე, იოზეფ მეორე, ქართლისა და კახეთის სამეფო, საღვთო რომის იმპერია, ავსტრიის იმპერია, რუსეთის იმპერია, ეკატერინე II, კაუნიცი, კობენცლიანოტაცია
სტატიაში განხილულია XVIII ს-ის 80-იანი წლების საერთაშორისო პოლიტიკური ფონი, რომლის გამოყენებასაც ქართლ-კახეთის მეფე ერეკლე II ცდილობდა ქვეყნის ინტერესების გათვალისწინებით. ამ დროს აქტუალურია ბერძნული პროექტი, ევროპის გადანაწილების გეგმა, რომელიც ოფიციალურად შემუშავდა სანქტ-პეტერბურგისა და ვენის საიმპერატორო კარზე, რაც მიზნად ისახავდა ოსმალეთის იმპერიის განეიტრალებას. ბერძნული პროექტის თანახმად, ბიზანტიის იმპერია უნდა აღედგინათ რომანოვების დინასტიით სათავეში. ასევე უნდა აღდგენილიყო დაკიის სამეფო, როგორც ოსმალეთისა და ავსტრიის იმპერიების გამყოფი ბუფერული სახელმწიფო. რამდენადაც ეს პროექტი ეხებოდა ოსმალეთის იმპერიას, რომელსაც დაპყრობილი ჰქონდა საქართველოს მნიშვნელოვანი ნაწილი, ერეკლე II დაინტერესებული გახლდათ ამ გეგმით. ის ცდილობდა მაქსიმალურად ჩართულიყო საერთაშორისო პოლიტიკურ პროცესებში, როგორც სუვერენული და დამოუკიდებელი ქვეყნის მეფე, რადგან ბერძნული პროექტის განხორციელების შედეგად, საქართველო იქნებოდა ქრისტიანული ქვეყნების გარემოცვაში. რომლის შედეგადაც საქართველო სულ სხვა თვისებრივ განზომილებაში აღმოჩნდებოდა, ეს იყო ყველა დროის ქართველ მეფეთა ოცნება.სწორედ ამ მიზნით აგზავნის ერეკლე ელჩებს ავსტრიაში. ელჩობის ოფიციალური ვერსია იყო ორი პოლკის ევროპული გაწვრთვნისათვის საჭირო ფინანსების მოძიება, რაც მხოლოდ ნიღაბი გახლდათ რეალურად მიზნების შესაფუთად. ავსტრიის საიმპერატორო კარს, თავის მხრივ, აქვს კონკრეტული გეგმები საქართველოსთან მიმართებაში. ის ცდილობს, ქართველი მეფის სურვილი პრაგმატული მიზნებისთვის გამოიყენოს და რომის საღვთო იმპერიას სხვა მასშტაბები შესძინოს. ამიტომაც ინტერესდება ავსტრია ერეკლეს ქართული წერილებით. უმნიშვნელოვანესი დეტალია, რომ წერილების თარგმნის პროცესში მონაწილეობდნენ ავსტრიის იმპერიის მსოფლიო რანგის დიპლომატები კაუნიცი და კობენცლი.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
გურული ვ. (2012), საქართველო და გარესამყარო. თბ. 2012, 139 გვ
დობორჯგინიძე ნ. (2019), ერეკლე მეორისა და მისი სამეფოს ევროპული პროექცია. ქართველთა კულტურული კვალი გერმანიაში, თბილისი, ილიას სახელმწ. უნივერსიტეტი, 2019. გვ 166-218
თამარაშვილი მ., (1902) ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის ნამდვილის საბუთების შემოტანითა და განმარტებით XIII საუკუნიდგან ვიდრე XX საუკუნემდე. ტფილისი, ავტორის მიერ გამოცემული, 1902 844 გვ.
ნაცვალაძე მ. (2020), სპეცსამსახურების დაპირისპირების უცნობი დეტალები ერეკლე მეორის სამეფო კარზე, 2020 წლის 27-29 ნოემბერი თბილისი თელავი, ტექნიკური უნივერსიტეტი, თელავის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ერეკლე II-ის დაბადებიდან 300 წლისადმი მიძღვნილი საერთაშორისო სამეცნიერო-შემეცნებითი კონფერენცია, ნაწილი 1, თბილისი თელავი 2020, გვ 172-183
- ნაცვალაძე მ. (2020), ბ 1795 წელს საქართველოდან ევროპაში გაგზავნილი დღემდე უცნობი ელჩობის დეტალები, 15th INTERNATIONAL SILK ROAD VIRTUAL CONFERENCE აბრეშუმის გზის მე-15 დისტანციური საერთაშორისო კონფერენცია October 09-10, 2020 Tbilisi, Georgia, გვ. 234-244
- რეიფილდი დ. ( 2019), საქართველო იმპერიათა გზაჯვარედინი. თბილისი, პალიტრა L, 2019. 676 გვ.
ტაბაღუა 2000 - ტაბაღუა, ი., ევროპული ცნობები ერეკლე II-ის შესახებ. საქ. ევროპისა და ამერიკის სამეცნ.-კვლევ. ინ-ტი.,თბ., 2000. 48გვ
- ტაბაღუა ი., (1979), საქართველო საერთაშორისო არენაზე XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში, თბილისი 1979 183 გვ
Arneth 1869 - Joseph II und Katharina von Russland. Ihr Briefwechsel, hrsg. von Alfred, Ritter von Arneth, Wien,1869 s 446
Natsvaladze 2020 a - Natsvaladze M. Georgia and the Secret Project for Redistribution Europe 70-80s of the 18th century, LXXVI International Scientific Review of the Problems and Prospects of Modern Science and Education, (Boston. USA. - 23 December, 2020) p 38-46
Natsvaladze 2020b - Natsvaladze M. Greek Project – Clue to the History of Georgia 50-90-ies of XVIII Century. XXIII International Scientific and Practical Conference Social and Economic Aspects of Education in Modern Society. Vol.1, November 25, 2020, Warsaw, Poland. pp 38-43
Natsvaladze 2020c - Natsvaladze M. Sensational Unknown Facts from Georgian Diplomacy of 90-ies of XVIII Century, International Journal of Innovative Technologies in Social Science. No 7(28) (2020) p.77-85
Natsvaladze 2020d - Natsvaladze M. Explanation of one conceptual subtext of a “Greek Project”, XI International Conference. Science and Practice: a new level of integration in the modern world, Scope Academic House, September, 10 - November, 30, 2020, Sheffield, UK pp 164-168
Natsvaladze 2020e - Natsvaladze M. Capuchin Monks and the Russian Agents in Georgia in the 80s of the 18th Century, Bridge to science: research works. San Francisco, California, USA September 10-december 15 2020 http://www.bmpublgroup.com/assets/research-article_l2_7_61.pdf
Natsvaladze 2021a - Natsvaladze M. Unknown backstages of Georgian Diplomacy in the 80-ies of the XVIII Century, European Journal of Humanities and Educational Advancements (EJHEA) Vol. 2 No. 1 (2021), pp 84-91
Natsvaladze 2021b - Natsvaladze M. Russian Empire and Georgian-Austrian Diplomatic Relations in the 80s of the XVIII century. «Humanities and Social Sciences in Europe: Achievements and Perspectives». Proceedings of the 7th International symposium (January 25, 2020). Premier Publishing s.r.o. Vienna. 2021. pp 12-26
Ragsdale 1988 - Ragsdale H. Evaluating the traditions of Russian agression: Catherine II and the Greek Project, Slavonic and East Europeen Review. L., 1988. Vol. 66. N 1; pp. 91-117
Грамоты 1898 - Грамоты и другие исторические документы XVIII столетия, относящиеся к Грузии.Под ред. А. А. Цагарели. Т. II. Вып. 1: Грузинские тексты с 1768 по 1801 год. Санкт-Петербург 1898 209 c
Гриффитс 2013 - Гриффитс Дэвид М. Был ли у Екатерины II «греческий проект»? Екатерина II и ее мир: статьи разных лет. пер. с англ. Е. Леменевой и А. Митрофанова. М.: Новое литературное обозрение, 2013. С. 349—368.
Зорин 2001 - Зорин А. Кормя двуглавного орла. Русская литература и государственная идеология в последней трети XVIII первой трети XIX века. М.: Новое литературное обозрение, 2001. 416 с
Ивонин 2007 - Ивонин Ю.Е. Венцель Антон Кауниц. Вопросы истории. 2007. № 4. С. 27-50.
Маркова 1986 - Маркова О. П. О происхождении так называемого греческого проекта (80-е годы XVIII в.)ю Проблемы методологии и источниковедения внешней политики России.. М., 1986. С. 5-46.
РИО 1872 - Письма императрицы Екатерины II великому князю Павлу Петровичу и великой княгине Марии Федоровне во время путешествия их императорских высочеств в 1781 и 1782 гг. Сб. РИО. СПб., 1872. Т. 9. С. 64–117.
Русский архив 1880 - Переписка Екатерины Великой с Германским Императором Иосифом II-м 1774-1790 Русский архив. Кн. 1. М., 1880. 210-335 с
Русская старина 1892- Собственноручная записка императрицы Екатерины о греческом проекте, Русская старина. 1892. Т. 76. № 10. С. 1–4.
Хаванова 2016 - Хаванова О. В. Пребывание Павла Петровича в Вене в 1781–1782 гг.: «умное» путешествие просвещенного цесаревича, in: Романовы в дороге: путешествия и поездки царской семьи по России и за границу. М.; СПб., 2016. С. 94-109 97
Юзефович 1869 - Юзефович Т. Договоры России с Востоком. СПб., 1869 326 c
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
