ანოტაცია
მეორეული რაოდენობრივი მონაცემების, 2023 წლის მარტის აქციების მოხსენებების და სიღრმისეული ინტერვიუების ანალიზის საფუძველზე წარმოდგენილ სტატიაში განხილულია თაობა Z-ის (18-26 წწ-ის ფრაგმენტი) ეროვნული იდენტობის მახასიათებლები. ქართული ნაციონალიზმის განვითარების კონტექსტისა და თაობათაშორისი განსხვავებების საერთაშორისო ტენდენციების განხილვის შემდეგ, სტატიაში წარმოჩენილია ინტერნეტითა და გლობალური კავშირით გაჯერებულ სამყაროში დაბადებული თაობის მიერ ქართველობის, საქართველოს მოქალაქეობის და ერი-სახელმწიფოს აღქმა. კვლევა ავლენს თაობათა ცვლის პარალელურად ნაციონალიზმის სახეცვლილებას და ახალი თაობისთვის დამახასიათებელ ეროვნულ მარკერებს. Z თაობისთვის გლობალურად დამახასიათებელი ტენდენციების მსგავსად, ქართველ ახალგაზრდებში ვლინდება თანასწორობის გაძლიერებული განცდა, ინკლუზიურობისადმი მიდრეკილება, პოლიტიკური ინსტიტუტების მიმართ სკეპტიციზმი და ლიბერტარიანული იდეოლოგიისთვის უპირატესობის მინიჭების ტენდენცია. ინტერნეტისა და სოციალური მედიის ეპოქაში გაზრდილი Z თაობა ნაკლებად ენდობა მედიას და ფართოდ გავრცელებული დეზინფორმაციის პირობებში ხაზს უსვამს ინფორმაციის გადამოწმების აუცილებლობას. თაობა Z იზიარებს გლობალურ მსოფლმხედველობას, გამოირჩევა საერთაშორისო ორგანიზაციების მიმართ ნდობითა და ერი-სახელმწიფოს მნიშვნელობის გააზრების კვალდაკვალ ხაზს უსვამს NATO-სა და ევროკავშირში გაწევრიანების მნიშვნელობას. მსოფლიოს ახალგაზრდების მსგავსად, ქართველ თაობა Z-ში მცირდება რელიგურობის დონე, თუმცა რელიგიური ინსტიტუტები კვლავ ახერხებენ ნდობის მანდატის შენარჩუნებას. მიუხედავად ამისა, მართლმადიდებლობა აღარ აღიქმება ეროვნულობის მარკერად. ეთნიკური ნაციონალიზმიდან სამოქალაქო ნაციონალიზმისაკენ გადახრის მაჩვენებლებია: სამოქალაქო აქტივიზმის, პროტესტის მნიშვნელობის, ქართველობასა და საქართველოს მოქალაქეობას შორის განსხვავების შემცირების და ეთნიკური უმცირესობების ერის განუყოფელ ნაწილად აღიარების ტენდენციები. სამოქალაქო დემონსტრაციების დროს გამოვლენილი ცალკეული ნიშნებია: ქართველი ხალხისადმი მყარი მიჯაჭვულობა; საბჭოთა კავშირისა და რუსეთის მტრის ხატი; ემოციური კავშირი ისეთ ეროვნულ სიმბოლოებთან, როგორებიცაა რუკა, დროშა, ქართული ეროვნულ განმათავისუფლებელი გმირები და დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლის ისტორია. ამდენად, წარმოდგენილი სტატია ემსახურება ქართული იდენტობის ფორმირების შესახებ დისკურსის გამდიდრებას პრემორდიალისტურიდან კონსტრუქტივისტული ტენდენციების გაჩენაზე ხაზგასმით. გამოვლენილი ეროვნული მარკერები - სამოქალაქო აქტივიზმის მნიშვნელობა, რუსეთის მტრის ხატი და საქართველოს სიმბოლოებთან ემოციური კავშირი - თაობა Z-ის ეროვნული იდენტობის მატერიალიზებული გამოხატვაა და მათთვის სიამაყის წყაროს წარმოადგენს.
წყაროები
Bogishvili, D., Osepashvili, I., Gavashelishvili, E., & Gugushvili, N. (2016). Georgian National Identity: Conflict And Integration. Tbilisi: Nekeri.
Broadbent, E., et al. (2017). What the world’s young people think and feel: Generation Z. Global citizenship survey. Varkey Foundation, London.
Brubaker, R. (1996). Nationalism reframed. Cambridge: Cambridge University Press.
Davitashvili, Z. (2003). Nationalism and Globalization. Tbilisi: Open Society – Georgia Foundation.
Feinstein, Y. (2023, January 6). Nation-state. Retrieved from Encyclopedia Britannica: https://www.britannica.com/topic/nation-state
Firalishvili, Zaza. (2007). Theatrical dialectic of Georgian politics. In: Sesili Dzebniauri (ed.). The letters about Georgian identity. Tbilisi: Caucasus Institute for Strategic Surveys, pp. 99- 268.
Gellner, E. (1983). Nations and Nationalism. Oxford: Blackwell publishers.
Giddens, A., & Sutton, P. W. (2017). Sociology (8th ed.). Polity Press.
Hobsbawm, E. (1990). Introduction. In E. HOBSBAWM, Nations and nationalism since 1780 (pp. 1-13). Cambridge: Cambridge university press.
Karklins, Rasma. (1989). Ethnic relations in the USSR: the perspective from below. Boston and London: Allen and Unwin.
Kellas, J. (1998). Ethnic and Social Nationalism. In J. Kellas, Ethnic and Social Nationalism (pp. 65-88). New York: ST. MARTIN'S PRESS.
McCrone, D., & Bechhofer, F. B. (2015). Understanding National. Cambridge: Cambridge University Press.
Mannheim, Karl. (1928) 1972. “Competition as a Cultural Phenomenon.” Essays on the Sociology of Knowledge, by Karl Mannheim, edited by Paul Kecskemeti. Fifth impression. London: Routledge & Kegan Paul. Originally published in 1952.
Mataradze, Teona. (2015). Rural Locals, Distant States: Citizenship in Contemporary Rural Georgia. Unpublished Ph.D. thesis submitted to the Martin-Luther University Halle-Wittenberg.
Mill, J. S. (1977). The Collected Works of John Stuart Mill. University of Toronto Press., 19, 546.
Motyl, A. J. (1992). The Modernity of Nationalism: Nations, States and Nation-States in the Contemporary. Journal of International Affairs, 45, 307-323.
Mühlfried, Florian. (2014). Being a State and States of Being in Highland Georgia. New York, Oxford: Berghahn.
Oleh S. Turenko, B. V. (2020, November no info). THE STATE – IN INTERPRETATION OF JOSE ORTEGA Y GASSET. ANNALS OF THE UNIVERSITY OF CRAIOVA.HISTORY, 38, pp. 77-87. Retrieved from http://www.istoriecraiova.ro/wp-content/uploads/2020/12/2020_2_ANALE_PRIMELE-PAGINI.pdf
Parekh, B. (1995). The concept of national identity. Journal of Ethnic and Migration, 21(2), 255-268.
Seemiller, C., & Grace, M. (2016). Generation Z goes to college. Jossey-Bass.
SHULMAN, S. (2002). Challenging the Civic/Ethnic and West/East Dichotomies in the Study of Nationalism. Comparative Political Studies, 35(5), 554-585.
Smith, A. D. (1989). The origins of nations. Ethnic and Racial Studies, 340-367.
Smith, A. D. (1991). National and Other Identities. In A. D. SMITH, NATIONAL IDENTITY (pp. 1-18). London: The Penguin Group.
Smith, Anthony D. (2006). Ethnicity and nationalism. In: Delanty Gerard and Kumar Krishan (eds.). The sage handbook of nations and nationalism. London: SAGE Publications, pp. 169- 181.
Tarkhan-Mouravi, George and Smite, Sintija (2007). Roots of the Georgian nationalism. Paper presented at the Conference Ilia Chavchavadze and his epoch. Tbilisi, Georgia, 6 November, 2007.
Tuminez, A. S. (2003). Nationalism, Ethnic Pressures, and the Breakup of the Soviet Union. Journal of Cold War Studies, 5(4), 81-136.
Turenko, O.S., Derevyanko, B.V., Ivanov, I.V., Hrudnytskyi, V.M. & Rudenko, L.D. (2021). The state – in interpretation of Jose Ortega Y. Gasset. Analele Universitatii din Craiova ‒ Seria Istorie, 25(2), 77– 88
Twenge, Jean M. (2017). iGEN: why today's super-connected kids are growing up less rebellious, more tolerant, less happy-- and completely unprepared for adulthood and (what this means for the rest of us). New York: Atria Books.
Tyndal, J. (2013). Culture and Diversity in John Stuart Mill's Civic. Utilitas, 25, 96-120. doi:doi:10.1017/S0953820812000337
Zedania, G. (2010). Issues of National Identity in Georgia. Solidaroba, 37(4), 4-7.
Other Sources:
Caucasus Research Resource Center. (2022). Caucasus Barometer 2021. Tbilisi: CRRC.
Georgian Public Broadcaster. (2023, March 9). #Moambe at 21 o’clock. 9th of March, 2023 #[Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=CzfiA0yzfJM
Heinrich Boll Siftung. (2021). Georgia’s Youth and History: Experience, Attitudes and Values. Tbilisi: Boell.ge
Koberidze, T. (2023, March 13). Tbilisi, Georgia
National Statistics Office of Georgia. (2022). Number of Population as of January 1, 2022. Tbilisi: Geostat.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2023 ქართველი მეცნიერები