საკვანძო სიტყვები
გამოსავლის ძიებაზე ორიენტირებული ჟურნალისტიკა
პოზიტიური ფსიქოლოგია
როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
თანამედროვე ეტაპზე კარგად მომზადებული ახალი ამბავი ძირითადად ხუთ კრიტერიუმს უნდა აკმაყოფილებდეს: უნდა იყოს ოპერატიული, მნიშვნელოვანი, შეეძლოს იდენტიფიცირება, შეიცავდეს სენსაციასა და კონფლიქტს. თუმცა, აშკარაა, რომ ამ კრიტერიუმებით მომზადებულ „კარგ ახალ ამბავს“ დღითიდღე უმცირდება მაყურებელი. რატომ? პასუხი მარტივია - ჟურნალისტი კარგავს ნდობას. სწორედ ამიტომ, აღნიშნული კრიტერიუმები ხშირად გამხდარა ფართო განხილვის საგანი. ამ რეალობამ ბიძგი მისცა ახალი ხედვის ჩამოყალიბებას, რომლის მიხედვითაც კარგად შედგენილი ახალი ამბავი კი არ უნდა კარგავდეს მაყურებელს, არამედ უნდა განამტკიცებდეს ნდობას მედიასა და მოქალაქეებს შორის. ჟურნალისტიკის მხოლოდ ასეთ მოდელს შეუძლია დემოკრატიული დიალოგის გაძლიერება და საზოგადოების ერთიანობის ხელშეწყობა. გამოსავლის ძიებაზე ორიენტირებული ჟურნალისტიკა (Solution Journalism) შეიძლება ჩაითვალოს ჟურნალისტიკის კონტექსტურ ფუნქციად, ჟურნალისტიკის უფრო საფუძვლიან სახეობად, რომელსაც ასევე მოიხსენიებენ, როგორც „ინტერპრეტაციული გაშუქება, სიღრმისეული რეპორტაჟი, გრძელვადიანი ჟურნალისტიკა, განმარტებითი რეპორტაჟი და ანალიტიკური რეპორტაჟი“ (Fink, 2014). გადაწყვეტილებების ჟურნალისტიკა ასევე შეიძლება განთავსდეს მსგავს, მაგრამ უფრო სპეციფიკურ კატეგორიაში, რომელსაც ეწოდება კონსტრუქციული ჟურნალისტიკა, რომელიც „მოიცავს პოზიტიური ფსიქოლოგიის ტექნიკის გამოყენებას ახალ ამბებზე მუშაობაში, რათა შეიქმნას უფრო პროდუქტიული, ჟურნალისტიკის ძირითადი ფუნქციების ერთგული საინტერესო ისტორიები“ (McIntyre, 2017). მაკინტაირი აღწერს კონსტრუქციულ ჟურნალისტიკას, როგორც „კონტინიუმს“ და არა დიქოტომიას. აქცენტი გაშუქების „პირდაპირი“ სტილიდან (მაგ., მშვიდობა კონფლიქტის წინააღმდეგ), გადააქვს ყოვლისმომცველ საგამოძიებო გაშუქებაზე. „კონსტრუქციული ჟურნალისტიკა არის პასუხი თანამედროვე მედიის ახალი ამბების მზარდ ტაბლოიდურობაზე, სენსაციონალიზმსა და ნეგატიურ მიკერძოებაზე“ (იორდგენსენი ქ. ლ., რისბრო ი.,2021). ნეგატიური მიკერძოება აძლიერებს ადამიანის ბუნებრივ მიდრეკილებას, მიანიჭოს უფრო მეტი ღირებულება ნეგატიურ ამბავს, ვიდრე პოზიტიურს. ამასთანავე, ცნობილია, რომ ნეგატიურ ამბავს უფრო დიდი გავლენა აქვს ადამიანზე და გონებაში დიდხანს რჩება. ამ ფენომენს შეისწავლის სოციალური ფსიქოლოგია. შედეგად, თანამედროვე ჟურნალისტებს, რომლებიც უნდა განვითარდნენ „fake news”-ისა და ე.წ. პოსტ-სიმართლის ერაში, მთელ მსოფლიოში აკრიტიკებენ მზარდი ნეგატიური ახალი ამბების გაშუქების გამო. გამოსავალი კონსტრუქციული ჟურნალისტიკაა, რომელიც საშუალებას მისცემს თანამედროვე მედიას, დაიბრუნოს საზოგადოების ნდობა, რაკი მას შესთავაზებს წამოჭრილი პრობლემებიდან გამოსავლის ძიების გზას.
წყაროები
Laugee, F. (2014). Le journalisme de solutions. La Revue européenne des médias et du numérique, 58-60.
Haagerup, U. (2018, July 12). Qu’est ce que le « journalisme constructif » ? (F. H. dignity, Interviewer)
Muco, V. (2022, December 13). Medialatitudes. Retrieved from LATITUDES: https://medialatitudes.be/journalisme-constructif-nous-entendons-combattre-la-banalisation-et-la-degradation-du-metier/
Haagerup, U. (n.d.). new6s.be. Retrieved from NEW6S Les acteurs de l'info constructive : https://new6s.be/a-propos/le-journalisme-constructif/
van Antwerpen, N. S. (2022). The effects of constructive journalism techniques on mood, comprehension, and trust. Journalism, https://doi.org/10.1177/14648849221105778.
From, U. &. (2018). Rethinking Constructive Journalism by Means of Service Journalism. Journalism Practice,, 714-729 https://doi.org/10.1080/17512786.2018.1470475.
Hermans L, G. C. (2019). Elements of constructive journalism: Characteristics, practical application and audience valuation. Journalism, 535–551.
Aitamurto, T., & Varma, A. (2018). The Constructive Role of Journalism: Contentious metadiscourse on constructive journalism and solutions journalism. Journalism Practice, DOI:10.1080/17512786.2018.1473041.
van Antwerpen, N., Turnbull, D., & Searston, R. (2022). Perspectives from Journalism Professionals on the Application and Benefits of Constructive Reporting for Addressing Misinformation. The International Journal of Press/Politics, DOI:10.1177/19401612211072782.
ISCPA. (n.d.). Retrieved from ISCPA: https://www.iscpa-ecoles.com/journalisme-solutions/
Reporters d’Espoirs. (n.d.). Retrieved from Reporters d’Espoirs: https://reportersdespoirs.org/sojo/definition/
Fink, K. (2014). The rise of contextual journalism, 1950s-2000s. Journalism.
McIntyre, K. (2017). Solutions Journalism The effects of including solution information in news stories about social problems. Journalism Practice, 16-34.
იორგენსენი, ქ. ლ. (2022, February 3). 1tv.ge. Retrieved from 1tv.ge Web site: https://cdn.1tv.ge/app/uploads/2022/02/1643887263-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%9F%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83
Benesh, S. (1998). The rise of solutions journalism . Columbia Journalism Review, 36-39.
McCOMBS, M. e. (1972). The agenda-setting function of mass media. Public Opinion, 176-187.
Hermans L, D. N. (2018). Elements of constructive journalism: Characteristics, practical application and audience valuation. Journalism , 679–694.
Galtung, J. a. (1965). The Structure of Foreign News: The Presentation of the Congo, Cuba and Cyprus Crises in Four Norwegian Newspapers.”. Journal of Peace Research, 64-90.
Harcup, T. a. (2001). “What is News? Galtung and Ruge Revisited.” . Journalism Studies, 261-280.
Krüger, U. (2017). “Constructive News: A New Journalistic Genre Emerging in a Time of Multiple Crises. In W. Hofkirchner, & M. Burgin, The Future Information Society: Social and Technological Problems (pp. 403–422). Singapore: World Scientific Publishing Co.
Gyldensted, C. (2015). From Mirrors to Movers: Five Elements of Positive Psychology in Constructive Journalism. Philadelphia: CreateSpace Independent Publishing Platform.
Haagerup, U. (2014). Constructive Journalism: Why Negativity Destroys the Media and Democracy – And How to Improve Journalism of Tomorrow. Rapperswil: InnoVatio Publishing.
McIntyre, K. (2015, June 23). University Libraries. Retrieved from UNC: https://cdr.lib.unc.edu/concern/dissertations/rn3012085
Varma, A. (2017). “When Empathy Is Not Enough: The Possibilities for Solidarity in the San Francisco Homeless Project. Jurnalism Practice, 1-17 doi:10.1080/17512786.2017. 1394210.
Gans, H. J. (2011). “Multiperspectival News Revisited: Journalism and Representative Democracy. Jurnalism, 3-13.
Rosling, H., Rosling, O., & Ronnlund, A. (2018). Factfulness: Ten Reasons We're Wrong About The World - And Why Things Are Better Than You Think. Hodder and Stoughton.
Lough, K., & McIntyre, K. (2021). A systematic review of constructive and solutions journalism research. Journalism, https://doi.org/10.1177/14648849211044559.
McIntyre, K., & Gyldensted, C. (2017). Constructive journalism: An introduction and practical guide for applying positive psychology techniques to news production. The Journal of Media Innovations, doi:10.5617/jomi.v4i2.2403.
Fredrickson, B. (2001). The role of positive emotions in positive psychology. The broaden-and- build theory of positive emotions. . The American psychologist, doi:10.1037//0003-066x.56.3.218.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2023 ქართველი მეცნიერები