საკვანძო სიტყვები
აქტივაციის ანალიზი
ექსპერიმენტული ბირთვული ფიზიკა
რეაქტორების ფიზიკა
როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
ნეიტრონები ნაკადის გაზომვა ბირთვული ფიზიკის განუყოფელი ნაწილია, რომელიც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი პარამეტრია ბირთვული რეაქტრორების უსაფრთხო მუშაობისათვის და ასევე, დიდ გავლენას ახდენს შემდეგ მიმართულებებზე: ბირთვული ინჟინერია, სამედიცინო ფიზიკა და მასალათმცოდნეობა. წინამდებარე ნაშრომში წარმოდგენილი კვლევა დეტალურად აღწერს ნეიტრონების ნაკადის სქემას ვენის ატომური ინსტიტუტის TRIGA რეაქტორში, სადაც იყენებენ ოქროს ფოლგის ნიმუშებს ნეიტრონების ნაკადის განსაზღვრისათვის. აღნიშნული პროცესი დაფუძნებულია სამიზნე ნიმუშების აქტივაციის მეთოდზე და შემდგომ მათ გაზომვაზე. აქედან გამომდიანრე, მომზადდა იდენტური ოქროს ფოლგის ნიმუშები, რომელიც 10 წუთის განმვალობაში სხივდებოდა რეაქტორის ბირთვში და შემდგომ შეფასდა 4πβ დეტექტორის გამოყენებით. ნეიტრონების ნაკადის განაწილება თეორიულად იყო მოდელირებული, როგორც ბესელის ფუნქცია და ჯვარედინი მიმართულების საწინააღმდეგოდ განხორციელდა სამიზნე ნიმუშების განლაგება და შემდგომ მათი აქტივაციის გაზომვა, რათა ექსპერიმენტულად მიგვეღო თერმული ნეიტრონების ნაკადის სქემა. დასკვნები ცხადყოფს თეორიულ და ექსპერიმენტულ მონაცემებს შორის ახლო კავშირს მიუხედავად იმისა, რომ ბირთვული რეაქტორის გარე პერიფერიებზე ნეიტრონების ნაკადი უმნიშვნელოდ იმატებს, რაგდან მის ირგვლივ განლაგებულ გრაფიტის ბლოკებს აქვს თვისება თერმული ნეიტრონებს არეკვლის. ეს ნაშრომი შეიცავს ღირებულ მონაცემებს ნეიტრონების ნაკადის განაწილების შესახებ TRIGA-ს ტიპის რეაქტორებში, რომელიც ფართოდ გამოიყენება რეაქტორების ექსპერიმენტებსა და ბირთვული რეაქტორის უსაფრთხო ოპერირებისათვის.
წყაროები
International Atomic Energy Agency (1982), Dosimetry for criticality accidents: A Manual.
Borio di Tigliole, A., Cammi, A., Chiesa, D., Clemenza, M., Manera, S., Nastasi, M., Pattavina, L., Ponciroli, R., Pozzi, S., Prata, M., Previtali, E., Salvini, A., & Sisti, M. (2014). Triga reactor absolute neutron flux measurement using activated isotopes. Progress in Nuclear Energy, 70, 249–255. https://doi.org/10.1016/j.pnucene.2013.10.001
Safeguards Traineeship, Practical exercises in research reactors, March 1 – April 1, 2023, Vienna, Austria.
K. H. Beckurts and K. Wirt (1972), Neutron physics.
International Atomic Energy Agency (1987), Handbook on Nuclear Activation Data, Technical reports series 273, Vienna, 1987.
Core (tpub.com)
File:Au-198-decay-scheme.svg - Wikimedia Commons
Glasstone, S., & Edlund, M. C. (1957). The elements of nuclear reactor theory. Van Nostrand.
Sathian, D., Chougaonkar, M. P., & Mayya, Y. S. (2010). A new technique for beta attenuation studies in neutron activation foils using 4π- coincidence system. Radiation Protection Dosimetry, 142(2–4), 92–98. https://doi.org/10.1093/rpd/ncq261
Berthold Technologies Beta counter manual.
Mueck, K., & Bensch, F. (1973). Cadmium correction factors of several thermal neutron foil detectors. Journal of Nuclear Energy, 27(9), 677–688. https://doi.org/10.1016/0022-3107(73)90025-7
Borio di Tigliole, A., Cammi, A., Chiesa, D., Clemenza, M., Manera, S., Nastasi, M., Pattavina, L., Ponciroli, R., Pozzi, S., Prata, M., Previtali, E., Salvini, A., & Sisti, M. (2014). Triga reactor absolute neutron flux measurement using activated isotopes. Progress in Nuclear Energy, 70, 249–255. https://doi.org/10.1016/j.pnucene.2013.10.001
Als-Nielsen, J. (1967). Corrections in the gold foil activation method for determination of neutron beam density. Nuclear Instruments and Methods, 50(2), 191–196. https://doi.org/10.1016/0029-554x(67)90040-7
Knoll, G. F. (2000). Radiation detection and measurement. John Wiley & Sons, Inc.
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
საავტორო უფლებები (c) 2023 ქართველი მეცნიერები