თარგმანი, როგორც კულტარათშორისი კომუნიკაციის აქტი
DOI:
https://doi.org/10.52340/idw.2023.25საკვანძო სიტყვები:
თარგმანი, კომუნიკაცია, ინფორმაცია, კულტურა, ენობრივი კომპეტენცია, ფუნქციაანოტაცია
თარგმანი მნიშვნელოვან სოციალურ ფუნქციას ასრულებს ადამიანებში ინტერპერსონალური კომუნიკაციისთვის. თარგმანების გავრცელება უზრუნველყოფს ფართო წვდომას სხვა ხალხების კულტურულ მიღწევებზე, იძლევა ლიტერატურისა და კულტურის ურთიერთქმედების და ურთიერთგამდიდრების საშუალებას. კულტურათაშორის კომუნიკაციაში თარგმანისა და ინტერპრეტაციის სიზუსტე არის ორ ან მეტ კულტურას შორის შეტყობინებების გაცვლის ძირითადი ელემენტი. სხვა კულტურის ცოდნის ნაკლებობამ შეიძლება გამოიწვიოს დაბნეულობა, გაუგებრობა ან თუნდაც შეურაცხყოფა კომუნიკაციის პროცესში. აქედან გამომდინარე, აუცილებელია ენაში მიმდინარე ცვლილებების ღრმა თეორიული და პრაქტიკული ცოდნა სოციოლინგვისტური ანალიზის თვალსაზრისით. მნიშვნელოვანია თარგმნილი მასალის კულტურული და ისტორიული ფონის რადიკალური ცვლილებები იყოს გამართლებული, შესაბამისი, დამაჯერებელი და თანმიმდევრული, რადგან შეუსაბამო ან არათანმიმდევრული კულტურული გადაადგილებები იწვევს გამოსახულების დეფორმაციას და ქმნის მკითხველის არასწორ წარმოდგენას საწყისი კულტურისა და ავტორის განზრახვის შესახებ.
სტატიაში „თარგმანი, როგორც კულტარათშორისი კომუნიკაციის აქტი“ განხილულია თარგმანის, როგორც კომუნიკაციური აქტის პროცესი და მასთან დაკავშირებული სირთულეები. ნაშრომში მოცემულია მთარგმნელობითი პროფესიის უფრო მჭიდრო ანალიზი ინტერკულტურული კომუნიკაციის თვალსაზრისით. აღწერილია კომუნიკაციის პროცესში ინფორმაციის გადაცემასთან დაკავშირებული ენობრივი კომპეტენციები; გამოვლენილია პრაქტიკული ხერხები, რომელიც საშუალებას იძლევა მოხდეს იმ დაპრკოლებების მინიმიზაცია, რაც თარგმნისას წარმოიშობა; ნაშრომში ყურადღება გამახვილებულია თარგმანზე, როგორც კულტურათაშორის კომუნიკაციის სახეზე.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
Гумбольдт В. Фон. О различии строения человеческих языков и его влиянии на духовное развитие человечества // Вильгелм Фон Гумбольдт. Избранные труды по языкознанию. 1984
Nida E. Towards a Science of Translating E.J. Brill, Leiden 1964 p. 166
ფანჯიკიძე დ. თარგმანის თეორია და პრაქტიკა / დალი ფანჯიკიძე გამომცემლობა „განათლება“ - თბილისი, 1988
Швейцер А. Д. Теория Перевода: Статус, проблемы, аспекты / А. Д. Швейцер, М. Наука, 1988