ადგილობრივი თვითმმართველობის ჩამოყალიბება, განვითარება და დეცენტრალიზაციის მნიშვნელობა ქვეყნის აღმშენებლობაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/spectri.2022.16საკვანძო სიტყვები:
დეცენტრალიზაცია, სახელმწიფო მმართველობა, ადგილობრივი თვითმმართველობა, დემოკრატიული პრინციპებიანოტაცია
ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი, სათავეს ჯერ კიდევ რომის იმპერიიდან იღებს, ხოლო შემდეგ კი იდეა ახლებურად გააზრებულ და გადამუშავებულ იქნა ჯონ ლოკისა და შარლ ლუი მონტესკიეს მიერ, რამაც ხელი შეუწყო აღნიშნული იდეის პოპულარიზაციას. ლოკმა თავისი შეხედულებები ხელისუფლების დანაწილების საჭიროებისა და მნიშვნელობის შესახებ მოგვცა ნაშრომში: „მეორე ტრაქტატი სამოქალაქო მმართველობაზე“ (1690), რაც შეეხება მონტესკიეს, აღნიშნული საკითხები მას გააზრებული აქვს შემდეგ შრომებში „სპარსული წერილები“, „კანონების სული“, „რომის აღზევების და დაცემის მიზეზების გააზრება“.ხელისუფლების დანაწილება დემოკრატიულ სახელმწიფოებში ძირითადად ორი პრინციპით ხდება, ვერტიკალურად და ჰორიზონტალურად. ვერტიკალური გულისხმობს, ცენტრალურ, რეგიონალურ, მუნიციპალურ და რაიონულ ხელისუფლებას, ხოლო ჰორიზონტალური საკანონმდებლო, აღმასრულებელ და სასამართლო ხელისუფლებას. სწორი და ეფექტური სახელმწიფო მმართველობის განხორციელება შესაძლებელია მხოლოდ დემოკრატიულ საზოგადოებაში, რაც ასევე ხელს უწყობს მოსახლეობის ნდობის ამაღლებას მმართველი სისტემისადმი და ზრდის მთავრობის ლეგიტიმურობის ხარისხს (საჯარო პირებთან ურთიერთობის პრობლემა არ ექმნებათ მოქალაქეებს). ადგილობრივი თვითმმართველობის მიზანია გაუმჯობესდეს დეცენტრალიზაციის პროცესი და მიღწეულ იქნას უკეთესი მმართველობა ადგილობრივ დონეზე.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
გურგენიძე ვ., „საჯარო - პოლიტიკური მმართველობის თეორია და პრაქტიკა“ (პოლიტიკურ-სამართლებრივი პარადიგმები)., გამომცემლობა კალმოსანი., თბ., 2014
საქართველოს ორგანული კანონი, ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსი., 19/02/2014
„ადგილობრივი თვითმმართველობა საქართველოში 1991-2014“., სამოქალაქო კულტურის საერთაშორისო ცენტრი., თბ., 2015
დეცენტრალიზაციის სტრატეგია 2020-2025
„საქართველოს საჯარო მმართველობის რეფორმის გზამკვლევი 2020“., საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაცია სამთავრობო გეგმებისა და ინოვაციების სამსახური., 25 მაისი., 2015
„ადგილობრივი თვითმმართველობის რეფორმა - გამოსავლის ძიება რუხი ზონიდან“ (სტატიების კრებული)., გერმანიის თანამშრომლობა, GIZ., თბ., 2020
„ევროპული ქარტია ადგილობრივი თვითმმართველობების შესახებ“., სტრასბურგი., 15.X.1985