დაბერების დინამიური უჯრედული წონასწორობის თეორია: შენარჩუნებისა და დაგროვების ინტეგრირება დაბერების პროცესში

დაბერების დინამიური უჯრედული წონასწორობის თეორია: შენარჩუნებისა და დაგროვების ინტეგრირება დაბერების პროცესში

ავტორები

  • დავით აფხაზავა ალტე უნივერსიტეტი
  • ნოდარ სულაშვილი საქართველოს დავით აღმაშენებლის სახელობის უნივერსიტეტი image/svg+xml
  • თამარ ტუფინაშვილი საქართველოს დავით აღმაშენებლის სახელობის უნივერსიტეტი image/svg+xml
  • მაია ნოზაძე აშშ-ს არმიის სამედიცინო კვლევის დირექტორატი

DOI:

https://doi.org/10.52340/spectri.2023.08.02.03

საკვანძო სიტყვები:

დაბერება, უჯრედების შენარჩუნება, დაზიანების დაგროვება, გენეტიკა, ეპიგენეტიკა, გარემო, სტოქასტური მოვლენები, ადაპტური რეაქციები

ანოტაცია

დაბერების დინამიური უჯრედული წონასწორობის თეორია წარმოგიდგენთ ყოვლისმომცველ ჩარჩოს დაბერების პროცესის მარეგულირებელი რთული მექანიზმების გასაგებად. ეს თეორია ამტკიცებს, რომ დაბერება ხდება უჯრედების შენარჩუნების მექანიზმებსა და უჯრედული დაზიანების დაგროვებას შორის დელიკატური ბალანსის დარღვევისშედეგად, რაც რეგულირდება გენეტიკური, ეპიგენეტიკური, გარემო და სტოქასტური ფაქტორების ურთიერთქმედებით. ამ სტატიის ფარგლებში ტარდება თეორიის სიღრმისეული შესწავლა, რომელიც მოიცავს მრავალფეროვან ასპექტს, როგორიცაა უჯრედების შენარჩუნების დინამიკა, ზიანის დაგროვების სირთულეები, გენეტიკური და ეპიგენეტიკური ძალების ზემოქმედება, გარემო და ცხოვრების სტილის ელემენტების გავლენა, სტოქასტური მახასიათებლები, რომლებიც ახასიათებს დაბერებას, უჯრედულ ადაპტაციასთან ერთად,  რომლებიც ვითარდება ამ გავლენების პასუხად . შესაბამისი სამეცნიერო ლიტერატურის საფუძველზე, ეს თეორია არა მხოლოდ იძლევა ღრმა შეხედულებებს დაბერების პროცესის შესახებ, არამედ იძლევა ღირებულ შედეგებს ინტერვენციებისთვის, რომლებიც საჭიროა ჯანსაღი დაბერების განვითარებასა და ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობის გახანგრძლივებისთვის. განხილულია გენეტიკური და ეპიგენეტიკური გავლენის ძლიერი გავლენა დაბერებაზე, თეორია ხსნის გენების მნიშვნელობას და ეპიგენეტიკური მარკერების ქორეოგრაფიას, რომლებიც ასახავს დაბერების სიმფონიას. უფრო მეტიც, გათვალისწინებულია გარემო ფაქტორების ყოვლისმომცველი როლი, რომელიც მოიცავს ცხოვრების წესის არჩევანს, დიეტას და ტოქსინების ზემოქმედებას, ასახულია, რაც ხაზს უსვამს მათ მნიშვნელოვან როლს დაბერების პროცესის ფორმირებაში. შემთხვევითი მოვლენების სტოქასტური ელემენტის ჩართვით დაბერების აღწერაში, ეს თეორია აცნობიერებს შემთხვევითი მოვლენების როლს უჯრედული გადაგვარების თანდათანობით განვითარებაში. გარდა ამისა, ნათელია უჯრედების გასაოცარი ელასტიურობა, რომელიც აისახება ადაპტური პასუხების საშუალებით, რაც ასახავს უჯრედების გასაოცარ პლასტიურობას დაბერებასთან დაკავშირებული სხვადასხვა გამოწვევების წინაშე.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

ავტორის ბიოგრაფიები

დავით აფხაზავა, ალტე უნივერსიტეტი

ასოცირებული პროფესორი

ნოდარ სულაშვილი, საქართველოს დავით აღმაშენებლის სახელობის უნივერსიტეტი

ასოცირებული პროფესორი

თამარ ტუფინაშვილი, საქართველოს დავით აღმაშენებლის სახელობის უნივერსიტეტი

პროფესორი

წყაროები

Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., Raff, M., Roberts, K., & Walter, P. (2002). Molecular Biology of the Cell (4th ed.). Garland Science.

Allis, C. D., & Jenuwein, T. (2016). The molecular hallmarks of epigenetic control. Nature Reviews Genetics, 17(8), 487-500.

Hsu, P. P., & Sabatini, D. M. (2008). Cancer cell metabolism: Warburg and beyond. Cell, 134(5), 703-707.

Jaenisch, R., & Bird, A. (2003). Epigenetic regulation of gene expression: how the genome integrates intrinsic and environmental signals. Nature Genetics, 33(Suppl 3), 245-254.

Kim, J. W., & Dang, C. V. (2006). Cancer's molecular sweet tooth and the Warburg effect. Cancer Research, 66(18), 8927-8930.

Mews, P., Donahue, G., Drake, A. M., Luczak, V., Abel, T., & Berger, S. L. (2017). Acetyl-CoA synthetase regulates histone acetylation and hippocampal memory. Nature, 546(7658), 381-386.

Hirschey, M. D., & Zhao, Y. (2015). Metabolic regulation by lysine malonylation, succinylation, and glutarylation. Molecular & Cellular Proteomics, 14(9), 2308-2315.

Ito, S., & Matsuoka, M. (2018). The structural basis of DNA methylation-mediated epigenetic regulation. Journal of Biochemistry, 163(4), 257-265.

Martinez-Jimenez, C. P., Eling, N., Chen, H. C., Vallejos, C. A., & Kolodner, R. D. (2017). R loops promote transcription termination and cleavage of DNA in bacteria. Nature, 550(7676), 114-118.

Gavrilov, L. A.; Gavrilova, N. S. (2006), Reliability Theory of Aging and Longevity. In-Handbook of the Biology of Aging, ed. Masoro E. J. and Austad S. N, Academic Press, San Diego, CA, pp. 3-42.

Bengtson, V. L.; Schaie, K. W. (1998), Handbook of Theories of Aging. Springer Publishing Company, New York.

Gavrilov, L. A.; Gavrilova, N. S. (2006), Reliability Theory of Aging and Longevity. In-Handbook of the Biology of Aging, ed. Masoro E. J. and Austad S. N, Academic Press, San Diego, CA, pp. 3-42.

Hayflick, L.; Moorehead, P. S.. (1980), The cell biology of human aging. Sci. Amer., 242, 58-66.

Goldberg, G. L.; Alpdogan, O.; Muriglan, S.J.; Hammett, M. V.; Milton, M. K.; Eng, J. M.; Hubbard, V. M.; Kochman, A.; Willis, L. M.; Greenberg, A. S.; Tjoe, K. H.; Sutherland, J. S.; Chidgey, A.; Van den Brink, M. R.; Boyd, R. L. (2007), Enhanced immune reconstitution by sex steroid ablation following allogeneic hemopoietic stem cell transplantation. J.

Immunol., 178, 7473-7484.

Wiley, J. (2007), Encyclopedia of Life Sciences. John Wiley and Sons Inc., Oxford.

Warner, H. R.; Butler, R. N.; Richard, L.; Sprott, P.D. (1987), Modern Biological Theories of Aging. Raven Press, New York.

Minor, R. K.; Villarreal, J.; McGraw, M.; Percival, S. S.; Ingram, D. K.; de Cabo R. (2008), Calorie restriction alters physical performance but not cognition in two models of altered neuroendocrine signaling. Behav. Brain Res., 189, 202-211.

Sozou, P. D.; Seymour, R. M. (2004), To age or not to age. Proc. R. Soc. Lond. B. Biol. Sci., 271, 457-463.

Shay, J. W.; Wright, W. E. (2000), Hayflick, his limit, and cellular ageing. Nat. Rev. Mol. Cell. Biol., 1, 72- 76.

Yokozawa, T.; Satoh, A.; Cho, E. J. (2004), Ginsenoside-Rd attenuates oxidative damage related to aging in senescence-accelerated mice. J. Pharm. Pharmacol., 56, 107-113.

Tkemaladze J, Apkhazava D. Dasatinib and Quercetin: Short-Term Simultaneous Administration Improves Physical Capacity in Human. (2019) Journal of Biomedical Sciences. (8) No.3:3

S. Sridhar, B. Patel, D. Aphkhazava, F. Macian, L. Santambrogio, D. Shields, AM. Cuervo (2013). The lipid kinase PI4III β preserves lysosomal identity. EMBO J. 6;32 (3)24-39

Scharf B, Clement CC, Yodmuang S, Urbanska AM, Suadicani SO, Aphkhazava D, Thi MM, Perino G, Hardin JA, Cobelli N, Vunjak-Novakovic G, Santambrogio L. (2013): Age related carbonylation of fibrocartilage structural proteins drives tissue degenerative modification.Chem Biol. 25;20(7): 922-34.

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2024-01-16

როგორ უნდა ციტირება

აფხაზავა დ., სულაშვილი ნ., ტუფინაშვილი თ., & ნოზაძე მ. (2024). დაბერების დინამიური უჯრედული წონასწორობის თეორია: შენარჩუნებისა და დაგროვების ინტეგრირება დაბერების პროცესში. სამეცნიერო ჟურნალი “სპექტრი” , 8(2). https://doi.org/10.52340/spectri.2023.08.02.03

გამოცემა

სექცია

Articles
Loading...