ქვემო მაჭახლის ექსპედიციის, სოფელ ქედქედის (სინდიეთი) არქეოლოგირი ექსპედიციის ანგარიში (2021 წელი)
DOI:
https://doi.org/10.52340/wbam.2023.07საკვანძო სიტყვები:
სინდიეთი, მარანი, რელიეფურორნამენტიანი ქვევრებიანოტაცია
ქვემო მაჭახლის არქეოლოგირმა ექსპედიციამ კვლევითი სამუშაოები
აწარმოა ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტის სოფელ ქედქედში (სინდიეთი), სადაზვერვო
სამუშაოების დროს გამოვლენილი მარანის შესწავლის მიზნით. იგი მდებარეობს კერძო
პირის სულიკო ძნელაძის საკარმიდამო ნაკვეთში. თხრილი მიმართულია ჩრდილოეთით,
მარანი დამხრობილია აღმოსავლეთისაკენ. არქეოლოგიური სამუშაოები ვაწარმოეთ
მარანის სამხრეთის მიმართულებით. NO სექტორის I კვადრატში, 50 სმ. სისქის ჰუმსის
მოხსნის შემდეგ, გაიწმინდა 6 მ. სიგრძის, სხვადასხვა ზომის მშრალად ნაგები ქვის
წყობა - ყორე. იგი უშალოდ ე.წ. სათავსოს გაგრძელებას წარმოადგენს. რომელსაც ჰქონია
მომრგვალებლი 1,40სმ. სიმაღლის შესასვლელი. შიდა სივრცის გვერდები საგანგებოდაა
ჩამოსწორებლი, რაც თითქოსდა ქმნის ავზის შთაბეჭდილებას. მარნის ცენტრალურ
ტერიტორიაზე გაიწმინდა სამ რიგად განლაგებლი ქვევრები. ყველაზე დიდი ქვევრის
ირგვლის თავმოყილია საშუალო ზომის ქვევრები, პირველად გვხდება ასევე, პატარა
ზომის ორი ქვევრი. ჯერჯერობით მიკვლეულია თორმეტი ქვევრი. გაიწმინდა პირ-
ყელისა და მხრის დონეზე. ყველა მათგანი კირქვის ფენითა და პატარა ზომის ქვებითაა
გამაგრებული. მიეკუთვნება სადა და რელიეფური ზოლებით შემკული ქვევრების ტიპს.
მსგავსი ქვევრები ფართოდაა გავრცელებული საქართველოს სხვადასხვა მარნებზე, ისინი
მე-12 საუკუნით თარიღდება. გამორჩეულია მე-8 ქვევრი. შემკულია რგოლისებური
ფორმის რელიეფური სარტყელით, რომელსაც მოსდევს წრიული ზოლები. აჭარის
ძეგლებზე მსგავსი ქვევრები გვხდება, როგორც იმპორტის, ასევე ადგილზე დამზადებული
ნიმუშების სახით.
სოფელ სინდიეთში გამოვლენილი მარანი წინასწარეულად შეიძლება XII_XVI
სს დათარიღდეს. მიეკუთვნება ფერდობზე გამართულ, ტერასული ტიპის კომპლექსს,
რომლის გამაგრებისათვის გამოყენებულია ქვის ყორის წყობა და მკვრივი ქანი.
ქვევრების გარდა მის ნაწილს შეადგენს საწნახელი და თონე მათი შესწავლა მომავლისშიც
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
თოფურია ნ. ქართველი ხალხის სამეურნეო ყოფის ისტორიიდან, თბ., 1984.
ნ. კახიძე. მაჭახლის ხეობა, ბათუმი. 1974.
მამულაძე შ. აჭარისწყლის ხეობის შუასაუკუნეების არქეოლოგიური ძეგლები,
ბათ., 1993
მამულაძე შ. აჭარისწყლის ხეობის მატერიალური კულტურის ძეგლები, ბათ.2000.
ხალვაში მ, მამულაძე შ, მინდორაშვილი დ., -არქეოლოგიური გათხრები
ზენდიდში, ბათუმის არქეოლოგიური მუზეუმის შრომები VII, 2017.გვ.68-109.
ფრუიძე ლ. მევენახეობა და მეღვინეობა საქართველოში, თბ., 1974.
ფრუიძე ლ. საქართველოს მევენახეობისა და მეღვინეობის ისტორია, წიგნი მესამე,
თბ., 2018.
ჯორჯაძე ლ. მევენახეობა და ღვინის დაყენება, კეთება და გაუმჯობესება ხელმ-
ძღვანელობისათვის კახური ღვინის მაყენებლობისა, ტფილისი. 1976.
