საბანკო რეგულირებისა და ზედამხედველობის დამოუკიდებლობა თანამედროვე ეტაპზე
DOI:
https://doi.org/10.52340/gbsab.2023.01.03.02საკვანძო სიტყვები:
საბანკო რეგულირება, საბანკო ზედამხედველობა, დამოუკიდებლობის კონცეფცია, საბანკო საქმიანობა, ცენტრალური ბანკიანოტაცია
მარეგულირებლებსა და ზედამხედველებს ეკისრებათ პასუხისმგებლობა, უზრუნველყონ ბანკებისა და სხვა ფინანსური ინსტიტუტების სიჯანსაღე და მთლიანად ფინანსური სისტემის მდგრადობა და სტაბილურობა. ექსპერტები და ანალიტიკოსები სულ უფრო მეტად აღიარებენ, რომ საჭიროა საბანკო სექტორის მარეგულირებლების მაქსიმალური დაცვა პოლიტიკური ზეწოლისგან, რათა შეძლებისდაგვარად თავიდან იქნას აცილებული ფინანსური კრიზისების წარმოქმნა და მათზე დაგვიანებული რეაგირება. თუმცა, გასაკვირია იმ კვლევების სიმწირე, რომლებშიც სისტემატურად ხდება ფინანსური სექტორის მარეგულირებლების დამოუკიდებლობის სასურველობისა თუ აუცილებლობის მიზეზებისა და მისი მიღწევის საუკეთესო გზების გამოვლენა. ფინანსური სექტორის რეგულირების დამოუკიდებლობის უზრუნველსაყოფად საჭიროა ყურადღების გამახვილება დამოუკიდებლობის ოთხ ასპექტზე: რეგულირების დამოუკიდებლობაზე, ზედამხედველობის დამოუკიდებლობაზე, ინსტიტუციურ დამოუკიდებლობაზე, საბიუჯეტო დამოუკიდებლობაზე. სტატიაში გაანალიზებულია მიზეზები, რის გამოც საბანკო სექტორის მარეგულირებლებისა და ზედამხედველებისთვის აუცილებელია დამოუკიდებლობის მაღალი ხარისხის მიღწევა, რათა სათანადოდ იქნას შესრულებული მათზე დაკისრებული მოვალეობები, ასევე დადგენილია, რომ თავისთავად, ცენტრალურ ბანკში მარეგულირებელი და ზედამხედველი ფუნქციების არსებობა არ უზრუნველყოფს მათ ავტომატურ დამოუკიდებლობას. საჭიროა გარკვეული მექანიზმები არა მხოლოდ ცენტრალური ბანკის დამოუკიდებლობის გარანტირებისთვის, არამედ ზედამხედველის ოპერატიული ავტონომიისა და ცენტრალური ბანკის ფარგლებში ზედამხედველობის ფუნქციის მიუკერძოებლობის გარანტირებისთვის.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
გელიტაშვილი გ., ყურაშვილი გ., ჭელიძე მ., 2023. საბანკო რეგულირების და ზედამხედველობის თანამედროვე ასპექტები. საერთაშორისო მულტიდისციპ-ლინარული სამეცნიერო კონფერენცია „თანამედროვე მსოფლიო ახალი გამოწვევების წინაშე“. ლარნაკა, კვიპროსი.
Cihak, M., Demirgüç-Kunt, A., Martinez Peria, M.S., & Mohseni-Cheraghlou, A., 2013. Bank regulation and supervision in the context of the global crisis. J. Financ. Stab. 9, 733–746.
Dagher, J., 2018. Regulatory cycles: revisiting the political economy of financial crises, IMF Working Paper (No. 18/8). Washington, DC.
Demirguc-Kunt, A., Detragiache, E., & Merrouche, O., 2013. Bank capital: lessons from the financial crisis. J. Money, Credit Bank. 45, 1147–1164.
Masciandaro, D., & Romelli, D., 2018. Central bankers as supervisors: Do crises matter? Eur. J. Polit. Econ. 52, 120–140.
Stigler, G. J., 1971. The Theory of Economic Regulation. Bell Journal of Economics and Management Science, N3, 3–18.
The World Bank, 2019. Global Financial Development Report 2019/2020: bank regulation and supervision: the decade after the Global Financial Crisis. The World Bank, Washington, DC.
Квинтин, М., & Тейлор, Майкл У., 2004. Должны ли органы регулирования финансового сектора быть независимыми?
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
ლიცენზია
საავტორო უფლებები (c) 2023 საქართველოს ბიზნესის მეცნიერებათა აკადემიის "მოამბე"
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
