დღენაკლულობა და მეტყველების განვითარება წინასასკოლო ასაკში
DOI:
https://doi.org/10.52340/mid.2021.639საკვანძო სიტყვები:
ენის განვითარების შედეგები, ადრეული და გვიანი დღენაკლულობა, სკოლამდელი ასაკიანოტაცია
ბავშვის ჯანმრთელობისა და გადარჩენის გლობალური პროგრესი ვერ მიიღწევა ნაადრევი მშობიარობის პრობლემის გადაჭრის გარეშე, რადგან ყოველწლიურად დაახლოებით 15 მილიონი ბავშვი იბადება ნაადრევად. ყოველწლიურად 1 მილიონზე მეტი ბავშვი იღუპება ნაადრევი მშობიარობის გართულებების გამო. ნაადრევი მშობიარობის დაკავშირებული გართულებები მოიცავს მწვავე რესპირატორულ, კუჭ-ნაწლავის, იმუნოლოგიურ, ცენტრალურ ნერვულ სისტემის, ასევე გრძელვადიან მოტორულ, კოგნიტურ, ქცევით, სოციალურ-ემოციურ, ჯანმრთელობის, ზრდის და ენის პრობლემებს. კვლევის მიზანი იყო ნაადრევად დაბადებული სასკოლო ასაკის ბავშვების ენობრივი უნარების შეფასება და ენის განვითარების შედეგებზე მოქმედი რისკ-ფაქტორების იდენტიფიცირება. რეტროსპექტული (Case control ტიპის) კვლევა ჩატარდა მ.იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფოს ბავშვთა განვითარების ცენტრში (საქართველო, თბილისი). ენობრივ უნარებს ვაფასებდით 72+3 თვის ბავშვებში (n=134). ბავშვები დაყოფილი იყო საკვლევ (n=80) და საკონტროლო (n=54) ჯგუფად. ჯგუფები იყო ერთნაირი ბავშვის ასაკის, სქესის, დედის ჯანმრთელობის, დედათა განათლების, ოჯახის შემოსავლის, ოჯახის სტრუქტურის მიხედვით. სტატისტიკური ანალიზისთვის გამოყენებული იქნა SPSS 20. ენის განვითარების შეფასების სხვაობა სრულწლოვან და გვიან დღენაკლულ ბავშვებს შორის აჩვენებს დაბალ კორელაციას და არ არის მნიშვნელოვანი (კრამერის V არის 0,118; Pearson Chi-square მონაცემები 0,098 (p>0,05). მაშინ, როცა ადრეული და საშუალო ასაკის დღენაკლულ ჯგუფში ენის შეფასების მონაცემები ვადამდელ ახალშობილებთან შედარებით აჩვენებს მნიშვნელოვან განსხვავებას (კრამერის V არის 0,354, Pearson Chi-square მონაცემები 0,004). მაშინ როცა ენის შეფასების მონაცემები ადრეულ და ზომიერ დღენაკლულ ჯგუფში ვადამდელ ახალშობილებთან შედარებით აჩვენებს მნიშვნელოვან განსხვავებას (კრამერის V არის 0,354, Pearson Chi-square მონაცემები 0,004). სტატისტიკური ანალიზი აჩვენებს საშუალო კორელაციას, მნიშვნელობას (p<0,05), რაც გვეუბნება, რომ ენის განვითარება მნიშვნელოვნად ასოცირდება ორსულობის ეტაპთან. ასე რომ, მცირე ორსულობის საწყისი ეტაპი დაკავშირებულია ენის განვითარების პრობლემებთან. მინიმალური ჩამორჩენის ადრეული გამოვლენა და ადრეული ჩარევის სერვისების დაწყებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ნაადრევი ბავშვების განვითარების შედეგები. მაღალი ხარისხის დასტაბილური ბავშვის მოვლა მნიშვნელოვანია ყველა ჩვილისთვის, განსაკუთრებით მათთვის, ვინც შეიძლება იყოს ნაადრევი მშობიარობით გამოწვეული გართულებების რისკის ქვეშ.
Downloads
წყაროები
WHO-Early Child Development www.who.int/maternal child.../topics/child/ development/ en/
Born Too Soon: The Global Action Report on Preterm Birth
www.who.int/pmnch/media/news/2012/201204_borntoosoon-report.pdf
Behrman RE, Butler AS. The Preterm Birth: Causes, Consequences, and Prevention. Institute of Medicine (US) Committee on Understanding Premature Birth and Assuring Healthy Outcomes. Washington (DC): National Academies Press (US); 2007. The National Academies Collection: Reports funded by National Institutes of Health.
Who - The worldwide incidence of preterm birth: a systematic review of maternal mortality and morbidityStacy Beck a, Daniel Wojdyla b, Lale Say c, Ana Pilar Betran c,
Mario Merialdi c, Jennifer Harris Requejo d Craig Rubens e, Ramkumar Menon f& Paul FA Van Look g.
Developmental potential in the first 5 years for children in developing countries Sally Grantham-McGregor,a Yin Bun Cheung,b Santiago Cueto,c Paul Glewwe,d Linda Richter, e Barbara Strupp,f and the International Child Development Steering Group‡ Lancet. 2007 Jan 6; 369(9555): 60–70.
Attention problems and language development in preterm low-birth-weight children: Cross-lagged relations from 18 to 36 months. Luisa A Ribeiro,1 Henrik D Zachrisson,1 Synnve Schjolberg,1 Heidi Aase,1 Nina Rohrer-Baumgartner,1 and Per Magnus2 BMC Pediatr. 2011; 11: 59. Published online 2011 Jun 29.
Early delayed language development in very preterm infants: Evidence from the MacArthur-Bates CDI*SUSAN FOSTER-COHENa1 c1, JAMIE O. EDGINa2, PATRICIA R. CHAMPIONa3 and LIANNE J. WOODWARDa4..
Holm, A., & Crosbie, S. (2010). Literacy skills of children born premature.
Australian Journal of Learning Difficulties.
Jansson-Verkasalo, E., Ruusuvirta, T., Huotilainen, M., Paavo, A., Kushnerenko, E., Suominen, K., ...Hallman, M. (2010). Atypical perceptual narrowing in prematurely born infants is associatedwith compromised language acquisition at 2 years of age. BMC Neuroscience.
Long-term neurodevelopmental outcomes of infants born late preterm: a systematic review Authors Tripathi T, Dusing SC Received 2 July 2015 Accepted for publication 7 August 2015 Published 9 November 2015 Volume 2015:5 Pages 91—111.
Early Childhood Development of Late-Preterm Infants: A Systematic Review
Jennifer E. McGowan, Fiona A. Alderdice, Valerie A. Holmes, Linda JohnstonPediatrics
June 2011, VOLUME 127 / ISSUE 6.
International Journal of Sciences: Basic and Applied Research (IJSBAR) ISSN 2307-
Evaluation of School Readiness Outcomes in Preterm and SGA Infant Ivanashvili T. a *, Tabatadze T. b , Kherkheulidze M. c , Karseladze R. d , Kandelaki E. e.
