ანოტაცია
დღევანდელ სამყაროში ერთ-ერთი აქტუალური და სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი პრობლემაა დაბინძურებული გარემო, რომელიც სავალალოა არა მხოლოდ მოსახლეობის ჯანმრთელობისთვის, არამედ დემოგრაფიული თვალსაზრისითაც. კერძოდ, ისეთი დიდი ეკოლოგიური კომპონენტები, როგორებიცაა: წყალი, ნიადაგი, ჰაერი და სხვ. უდიდეს გავლენას ახდენს ფერტილობაზე და სწორედ არაჯანსაღი გარემოს ერთ-ერთი შედეგია დაფეხმძიმების პრობლემები. თანამდეროვე კვლევებმა აჩვენა, რომ მკვეთრად არის გაზრდილი სპონტანური აბორტების, თანდაყოლილი სიმახინჯეების მაჩვენებელი და სხვა რეპროდუქციული პრობლემები. დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) თანახმად, უნაყოფობის მაჩვენებელი იზრდება. 1950 წელს მსოფლიოში საშუალოდ 5 ბავშვი მოდიოდა ერთ ქალზე, მაგრამ 2020 წელს ეს მაჩვენებელი საგრძნობლად შემცირდა (2 ბავშვამდე) დაეცა. სამხრეთ და აღმოსავლეთ ევროპასა და აღმოსავლეთ აზიას აქვს შობადობის ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი: 1,5 ბავშვი ერთ ქალზე. უნაყოფობის მქონე წყვილების მესამედს აქვს პრობლემა მამაკაცთან,მესამედს ქალთან, დანარჩენი მესამედის შემთხვევაში კი პრობლემა აღენიშნება ორივე სქესის წარმომადგენელს რაც ასევე, საყურადღებოა. მოცემულ სტატიაში განხილულია, როგორ აისახება დღევანდელი არაჯანსაღი გარემო ადამიანის ფერტილობაზე რა მექანიზმებია ჩართული და რა კორელაციაშია ერთმანეთთან ეკოლოგიის ესა თუ ის კომპონენტი და ფერტილობა. შესაბამისად, რამდენად საშიშა ჩვენივე დაუდევარი ქმედებები რეპროდუქციული ჯანმრთელობისთვის როგორც ქალებში, ასევე, მამაკაცებში. აქვე აღწერილია, როგორ ხდება ეკოლოგია უშვილობის ძრითადი მიზეზების მთავარი მაპროვოცირებელი ფაქტორი, კერძოდ, ფალოპის მილების ობსტრუქციის, მენჯის ანთებითი დაავადების, ოოგენეზის დარღვევის თუ ასპერმიის.
წყაროები
Dieterle S. Chlamydieninfektionen in Gynäkologie und Geburtshilfe [Chlamydia infections in gynecology and obstetrics].
Kissinger P. Trichomonas vaginalis: a review of epidemiologic, clinical and treatment issues. BMC Infect Dis. 2015 Aug 5;15:307. doi: 10.1186/s12879-015-1055-0. PMID: 26242185; PMCID: PMC4525749.
Kesari KK, Agarwal A, Henkel R. Radiations and male fertility. Reprod Biol Endocrinol. 2018 Dec 9;16(1):118. doi: 10.1186/s12958-018-0431-1. PMID: 30445985; PMCID: PMC6240172.
Andersen BL, Nielsen FH. Gonoré hos yngre kvinder, indlagt i en gynaekologisk afdeling [Gonorrhoea in young women admitted to a gynaecology department].
The Impact of Temperature and Excessive Heat on Sperm Quality. (n.d.). Male Infertility Guide. Retrieved April 28, 2023
Soil pollution and risk to human health. (n.d.). Www.fao.org. Retrieved April 28, 2023
Sibylle Ermler, Andreas Kortenkamp, Systematic review of associations of polychlorinated biphenyl (PCB) exposure with declining semen quality in support of the derivation of reference doses for mixture risk assessments, Environmental Health, 10.1186/s12940-022-00904-5, 21, 1, (2022).
Orlando health - one of Central Florida's most comprehensive healthcare networks[Can too much sun exposure affect your fertility?]
Professional, C.C. medical (no date) Infertility: Causes & treatment, Cleveland Clinic.
Geburtshilfe Frauenheilkd. 1995 Sep;55(9):510-7. German. doi: 10.1055/s-2007-1022830. PMID: 7498719.
ColoCRM. (2022, June 16). Is Infertility on the Rise? CCRM Fertility.
Mohseni M, Sung S, Takov V. Chlamydia. [Updated 2023 Jan 1]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023
ColoCRM (2022) CCRM Fertility. (Accessed: March 12, 2023).Whelan, C. (2022) Gonorrhea and infertility.
WHO | JECFA. (n.d.). Apps.who.int. Retrieved April 28, 2023