საკვანძო სიტყვები
წყლის დაბიძნურება
ანტიმიკრობული რეზისტენტობა
ანომალიები
უნაყოფობა
დეზინფექციის ქვეპროდუქტები
როგორ უნდა ციტირება
ანოტაცია
21-ე საუკუნეში ტექნოლოგიისა და მეცნიერების განვითარებას თან მოჰყვა დამაბინძურებელი შედეგები. მათგან საკმაოდ დიდი წილი ფარმაცევტული ინდუსტრიის მიერ სხვადასხვა ფარმპროდუქტებით გარემოს, უმეტესწილად ჰიდროსფეროს, დაბინძურებაა. ასეთ ქმედებას შესაძლოა მოჰყვეს ისეთი მძიმე შედეგები, როგორიცაა ადამიანებსა თუ ცხოველებში დაავადებების პროვოცირება, ჰორმონალური დისბალანსი, ანტიმიკრობულ საშუალებებზე ბაქტერიათა რეზისტენტობის განვითარება, თანდაყოლილი სიმახინჯეები. მოცემულ სტატიაში განხილულია რამდენიმე კვლევა რათა კარგად იქნას წარმოჩენილი თემის აქტუალობა და საფრთხეები როგორც დღევანდელ რეალობაში, ასევე სამომავლო პერსპექტივაში. ძირითადი აქცენტი გაკეთდა ანტიმიკრობული რეზისტენტობის განვითარებასა და ისეთ ქიმიურ დამაბინძურებლებზე, რომლებსაც ტერატოგენული და რეპროდუქციული ფუნქციის დამრღვევი გავლენა აქვთ ადამიანის ორგანიზმზე. ასევე ფარმაცევტული დაბინძურებისგან თავის არიდების გზების მოძიებისკენ მოწოდება, ვინაიდან დღესდღეობით ვერ ხერხდება სათანადო კონტროლი, რათა თავიდან იქნას აცილებული მსგავსი მძიმე შედეგები. ეკოლოგიური დამაბინძურებლები ადამიანის ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ფარმაცევტული დაბინძურება ამ მხრივ ერთ-ერთ მოწინავე ადგილს იკავებს. მნიშვნელოვანია, მიღებულ იქნას შესაბამისი პრევენციული ზომები დაბინძურების მძიმე შედეგების თავიდან ასაცილებლად. ამასთან, ჩატარდეს მრავალი კვლევა დაბინძურებისგან თავის არიდებისათვის საჭირო ტექნოლოგების განსავითარებლად.
წყაროები
Andrews J., Nichols H., Schmid J., Mole L., Hunter E., Klinefelter G. Developmental toxicity of mixtures: The water disinfection by-products dichloro-, dibromo- and bromochloro acetic acid in rat embryo culture. Reprod. Toxicol. 2004;19:111–116. doi: 10.1016/j.reprotox.2004.06.005. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
Berger A, Ziv-Gal A, Cudiamat J, Wang W, Zhou C, Flaws JA. The effects of in utero bisphenol A exposure on the ovaries in multiple generations of mice. Reprod Toxicol. 2016 Apr;60:39-52. doi: 10.1016/j.reprotox.2015.12.004. Epub 2015 Dec 30. PMID: 26746108; PMCID: PMC4866900
Dodds L.A., King W. Relation between trihalomethane compounds and birth defects. Occup. Environ. Med. 2001;58:443–446. doi: 10.1136/oem.58.7.443.
Gonsioroski A, Mourikes VE, Flaws JA. Endocrine Disruptors in Water and Their Effects on the Reproductive System. Int J Mol Sci. 2020 Mar 12;21(6):1929. doi: 10.3390/ijms21061929. PMID: 32178293; PMCID: PMC7139484
Li S, Liu Z, Süring C, Chen L, Müller S, Zeng P. The Impact of the Antibiotic Fosfomycin on Wastewater Communities Measured by Flow Cytometry. Front Microbiol. 2022 Mar 3;12:737831. doi: 10.3389/fmicb.2021.737831. PMID: 35310391; PMCID: PMC8928225.
Martin, Jake M.; Saaristo, Minna; Bertram, Michael G.; Lewis, Phoebe J.; Coggan, Timothy L.; Clarke, Bradley O.; Wong, Bob B.M. (March 2017). "The psychoactive pollutant fluoxetine compromises antipredator behaviour in fish". Environmental Pollution. 222: 592–599.
OECD Studies on Water. Paris: OECD Studies on Water, OECD Publishing. 13 November 2019.
Smith R., Edwards S.C., Best N., Wright J., Nieuwenhuijsen M.J., Toledano M.B. Birth Weight, Ethnicity, and Exposure to Trihalomethanes and Haloacetic Acids in Drinking Water during Pregnancy in the Born in Bradford Cohort. Environ. Heal. Perspect. 2015;124:681–689. doi: 10.1289/ehp.1409480.
Yang P, Zeng Q, Cao WC, Wang YX, Huang Z, Li J, Liu C, Lu WQ. Interactions between CYP2E1, GSTZ1 and GSTT1 polymorphisms and exposure to drinking water trihalomethanes and their association with semen quality. Environ Res. 2016 May;147:445-52. doi: 10.1016/j.envres.2016.03.009. Epub 2016 Mar 10. PMID: 26970898.