ჰერპესვირიდეს ოჯახი - მიმოხილვა
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2024.01.04საკვანძო სიტყვები:
Herpes, Herpesviridae, chickenpox, Epstein-Barr, Kaposi sarcomaანოტაცია
ჰერპესვირუსები (ოჯახი Herpesviridae) დიდი ზომის, გარსით დაფარული ვირუსებია, რომლებსაც აქვთ ხაზოვანი ორჯაჭვიანი დნმ. დღეისათვის აღმოჩენილია ადამიანის რვა ჰერპესვირუსი, რომლებიც იყოფა სამ გვარად: ალფა-, ბეტა- და გამა-ჰერპესვირუსი. ჰერპესვირუსული ინფექციები იწვევს მნიშვნელოვან ავადობას განსაკუთრებით შიდსისა და ორგანოთა გადანერგვის მქონე პაციენტებში, დაქვეითებული იმუნური სისტემით.
თავდაპირველი ინფექციის შემდეგ, ყველა ჰერპესვირუსი რჩება ლატენტურ მასპინძელ უჯრედებში და შეიძლება შემდგომში ხელახლა გააქტიურდეს. პირველადი ინფექციით გამოწვეული კლინიკური სინდრომები შეიძლება მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდეს ამ ვირუსების რეაქტივაციით გამოწვეული სინდრომებისგან. ჰერპესვირუსები მასპინძლის გარეთ დიდხანს არ ცოცხლობენ. ამრიგად, გადაცემა ჩვეულებრივ მოითხოვს მჭიდრო კონტაქტს. ლატენტური ინფექციის მქონე ადამიანებში ვირუსი შეიძლება ხელახლა გააქტიურდეს სიმპტომების გამოწვევის გარეშე. ასეთი პაციენტი არის უსიმპტომო, მაგრამ გადამდები.
მიუხედავად იმისა, რომ ჰერპესვირუსები გენეტიკურად და სტრუქტურულად მსგავსია, ისინი იწვევენ კლინიკური სინდრომების ფართო სპექტრს. ეპშტეინ-ბარის ვირუსმა და ადამიანის ჰერპეს ვირუსი 8-მ, ასევე ცნობილმა, როგორც კაპოშის სარკომასთან ასოცირებულმა ჰერპესვირუსმა (KSHV), შეიძლება გამოიწვიოს სხვადასხვა ფორმის სიმსივნე.
Downloads
წყაროები
Wang-Shick Ryu, Molecular Virology of Human Pathogenic Viruses. 2017 https://doi.org/10.1016/B978-0-12-800838-6.00009-6]
Kenneth M.Kaye - Overview of herpesvirus infections. Infectious diseases - MSD manual professional edition. 2023. https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/herpesviruses/overview-of-herpesvirus-infections
Guess HA, Broughton DD, Melton LJ 3rd, Kurland LT. Population-based studies of varicella complications. Pediatrics 78(4 Pt 2):723-727, 1986.
Committee on Infectious Diseases, American Academy of Pediatrics. Red Book: 2021 – 2024 Report of the Committee on Infectious Diseases. 32nd ed. American Academy of Pediatrics; 2021
Centers for disease control and prevention: child and adolescent immunization schedule by age, Nov.2023. https://www.cdc.gov/vaccines/schedules/hcp/imz/child-adolescent.html
Yawn BP, Wollan PC, Kurland MJ, St Sauver JL, Saddier P. Herpes zoster recurrences more frequent than previously reported. Mayo Clin Proc 86(2):88-93, 2011. doi:10.4065/mcp.2010.0618
Dooling KL, Guo A, Patel M, et al. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices for Use of Herpes Zoster Vaccines. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2018;67:103–108. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6703a5
Anderson TC, Masters NB, Guo A, et al. Use of Recombinant Zoster Vaccine in Immunocompromised Adults Aged ≥19 Years: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices — United States, 2022. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2022;71:80–84. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm7103a2
USA Food and Drug Administration. FDA Requires a Warning about Guillain-Barré Syndrome (GBS) be Included in the Prescribing Information for Shingrix. FDA Safety Communication - March 24, 2021
Lal H, Cunningham AL, Godeaux O et al. Efficacy of an adjuvanted herpes zoster subunit vaccine in older adults. N Engl J Med 372(22):2087-96, 2015. Epub 2015 Apr 28. PMID: 25916341. doi: 10.1056/NEJMoa1501184
Johannsen EC, Kaye KM: Epstein-Barr Virus (Infectious Mononucleosis, Epstein-Barr Virus–Associated Malignant Diseases, and Other Diseases). In Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases (Ninth Edition), Elsevier, 2020, pp. 138, 1872-1890, 2020. ISBN: 9996119890, 9789996119897
Brenda L. Tesini, Congenital and perinatal Cytomegalovirus Infection (CMV). MSD manual professional edition. Sep. 2022. https:/www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/infections-in-neonates/congenital-and-perinatal-cytomegalovirus-infection-cmv
Staras SA, Dollard SC, Radford KW et al. Seroprevalence of cytomegalovirus infection in the United States, 1988-1994. Clin Infect Dis 43(9):1143-1151, 2006. doi:10.1086/508173
Sugar RA, Jabs DA, Ahuja A et al. Incidence of cytomegalovirus retinitis in the era of highly active antiretroviral therapy. Am J Ophthalmol 153(6):1016-24.e5, 2012. doi:10.1016/j.ajo.2011.11.014
Michael M. Wolz; Gabriel F. Sciallis; and Mark R. Pittelkow. Human Herpesviruses 6, 7, and 8 From a Dermatologic Perspective. Mayo Foundation for Medical Education and Research. Mayo Clin Proc. 2012;87(10):1004-1014
Prober CG. Human herpesvirus 6. Adv Exp Med Biol. 2011; 697:87-90
Flamand L, Komaroff AL, Arbuckle JH, Medveczky PG, Ablashi DV. Review, part 1: human herpesvirus-6-basic biology, diagnostic testing, and antiviral efficacy. J Med Virol. 2010;82(9): 1560-1568.
Anthony L. KOmaroff, Danielle M. Zerr, Louis Flamand. Summary of the 11th International Conference on Human Herpesviruses-6A, -6B, and -7. Journal of Medical Virology. 2019. https://doi.org/10.1002/jmv.25576]
Nato korsantia, Al.Katsitadze, N.Kiladze, N.Tsiskarishvili et al. Pityriasis Rosea Gibert and Herpes Simplex – Clinical Case. Journal of Experimental and Clinical Medicine. Tbilisi. Georgia. 2021; 2: 31-35
Cohen JI, Dropulic L, Hsu AP et al. Association of GATA2 deficiency with severe Epstein-Barr virus (EBV) infection and EBV-associated cancers. Clin Infect Dis. 2016;63(1):41-47
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
