საქართველოში ზოგიერთი მოზარდი და ინტროდუცირებული მცენარიდან მიღებული ალკალოიდშემცველი ფრაქციების ციტოტოქსიკური აქტივობის შესწავლა
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2023.01.13საკვანძო სიტყვები:
Ephedra procera Fisch, Taxus baccata L., Mahonia aquifolium (Pursh) Nutt., alkaloid, cytotoxic activityანოტაცია
საქართველოში მოზარდი მცენარეებიდან: Ephedra procera Fisch (ოჯ. Ephedraceae), Taxus baccata L. (ოჯ. Taxaceae) და საქართველოში ინტროდუცირებული Mahonia aquifolium (Pursh) Nutt. (ოჯ. Berberidaceae), სითხე-სითხოვანი ექსტრაქციის მეთოდით მიღებულია ალკალოიდების ბიოლოგიურად აქტიური ჯამური სუბსტანციები. ფიტოქიმიური შესწავლის საფუძველზე დადგენილია, რომ დომინანტური ალკალოიდები მიეკუთვნებიან აციკლურ, დიტერპენულ და იზოქინოლინის ჯგუფებს, შესაბამისად. In vitro სპეციფიკური ბიოლოგიური ციტოტოქსიკური აქტივობების შეფასებისას, ალკალოიდშემცველმა ჯამურმა სუბსტანციებმა აჩვენეს: ძლიერი აქტივობა ფილტვის კარცინომის უჯრედული ხაზების წინააღმდეგ (A-549); საშუალო და სუსტი აქტივობა მსხვილი ნაწლავის კარცინომის უჯრედული ხაზების (DLD-1) და ადამიანის კანის ფიბრობლასტების უჯრედული ხაზების (WS-1) წინააღმდეგ, Ephedra procera -ს შემთხვევაში; Taxus baccata L.-ის ალკალოიდების შემცველი გამდიდრებული ფრაქციის შემთხვევაში აღინიშნა მნიშვნელოვანი ციტოტოქსიური ეფექტი A-549 და DLD-1 უჯრედების მიმართ, ამასთან მსუბუქი სპეციფიკურობა WS-1 უჯრედების შემთხვევაში; საშუალო ციტოტოქსიური აქტივობა ნაჩვენები იყო Mahonia aquifolium-ის ალკალოიდების გამდიდრებული ფრაქციის შემთხვევაში ყველა უჯრედული ხაზის მიმართ - A-549, DLD-1 და WS-1, Resazurine და Hoechst მეთოდების მიხედვით.
Downloads
წყაროები
Vachnadze V.Y., Kintsurashvili L.G., Suladze T.Sh., Vachnadze N.S., Gogitidze N. M., Sikharulidze I. S., Bakuridze A. Dz. Alkaloid-Containing Plants Species Of Georgia Flora As Sources Of Pharmacologically Active Alkaloids. 2-Nd International. Conference On Organic Chemistry:”Advances In Heterocyclic Chemistry” 2011, September 25-27, Tbilisi, Georgia.
He J.M., Mu Q. The medicinal uses of the genus Mahonia in traditional Chinese medicine: An ethnopharmacological, phytochemical and pharmacological review. J of Ethnopharmacology, 2015,175:668–683.
Вачнадзе В.Ю, Кинцурашвили Л.Г., Вачнадзе Н.С, Суладзе Т.Ш, Мшвилдадзе В. Д.., Мчедлидзе К.З. Некоторые алкалоидсодержащие виды растений, произрастающие и интродуцированные В Грузии и их биологическая активность. „ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა“, 2017, 3:31-36.
Abourashed E.A., El-Alfy A.T., Khan I.A., Walker L. Ephedra in perspective — a current review. Phytotherapy Research, 2003,17(7), 703—712.
Abdur Rauf et all. Berberine as a Potential Anticancer Agent: A Comprehensive Review. Molecules 2021, 26(23), 7368.
Kintsurashvili L., Mshvildadze V., Gorgaslidze N. Biologically active alkaloids from the bark of Taxus Baccata L. growing in Georgia. Int Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Research. IJPPR HUMAN, 2018, 12(3):211-4.
M. C. Taylor H.L. Wall M. E., et al. Plant Antitumor Agents. Vi. Isolation And Structure Of Taxol, A Novel Antileukemic And Antitumor Agents From Taxus Brevifolia. J. Am. Chem. Soc.,1997,193, 9:2305-2327.