მძიმე მეტალების რაოდენობა ბოლნისი-დმანისის რეგიონის ნიადაგში
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2022.07.04საკვანძო სიტყვები:
Lead, Soil, Environment, Bolnisi, Dmanisiანოტაცია
გარემოს მძიმე მეტალებით დაბინძურება წარმოადგენს მსოფლიოში ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პრობლემას. ტყვიის ზემოქმედება უარყოფითად მოქმედებს როგორც გარემოზე, ასევე ადამიანის ჯანმრთელობაზე, ამიტომ მნიშვნელოვანია ტყვიით დაბინძურების პოტენციური რისკის შეფასება. ვინაიდან საქართველოს ბოლნისი-დმანისის რეგიონში მიმდინარეობს სასარგებლო წიაღისეული მოპოვება, არის ოქროს მომპოვებელი კარიერები, ჩვენ გადავწყვიტეთ, შეგვესწავლა ამ რეგიონში მძიმე მეტალის - ტყვიის შემცველობა ნიადაგში. კველევის მიზანი იყო ბოლნისი-დმანისის რეგიონის ნიადაგში ტყვიის შემცველობის მონიტორინგი. კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ სოფლები, რომლებიც ახლოს მდებარეობდნენ ოქროს მომპოვებელ კარიერთან, უფრო მეტადაა დაბინძურებული ტყვიით, ვიდრე მოშორებით მდებარე სოფლები. ეს დაბინძურება მკვეთრად ჩანდა ზაფხულში, ვიდრე გაზაფხულსა და შემოდგომაზე. რადგან ზაფხული ხასიათდება მცირე ნალექით, მდინარის წყლის შემცირებით, ამიტომ უფრო მეტად ხდება მძიმე მეტალების დაგროვება ნიადაგში.
Downloads
წყაროები
G.Jikia, T.Museliani, E.PetriaShvili. Combined Determination of Pesticides in The River lopota. Experimental and Clinical medicine. 2015 (4): 82-86.
Gogi Jikia, Zurab lomtatitdze, Marine Nikolaishvili, Lali Koptonashvili. Ichthyofauna as a Determinant of Water Eco-Stress Factors. European Scientific Journal (ESJ) 2016, 12 (33): 172-177.
Hooda, Trace Elements in Soils - 2010. Volume 61, Issue 6, 1119-1120.
United States Environmental Protection Agency, 2006.
Hudson et al., Is a healthy ecosystem one that is rich in parasites? “Vol.21 No.7 July 2006 4-5
Modabberi, S.; Tashakor, M.; Soltani, N.S.; Hursthouse, A.S. Potentially toxic elements in urban soils: Source apportionment and contamination assessment. Environ. Monit. Assess. 2018, 190, 1–18.
Ismail, A.; Riaz, M.; Akhtar, S.; Goodwill, J.E.; Sun, J. Heavy metals in milk: Global prevalence and health risk assessment. Toxin Rev. 2019, 38, 1–12.
Tavakoli-Hosseinabady, B.; Ziarati, P.; Ballali, E.; Umachandran, K. Detoxification of heavy metals from leafy edible vegetables by agricultural waste: Apricot pit shell. J. Environ. Anal. Toxicol. 2018, 8, 548.
Alimardan, M.; Ziarati, P.; Jafari Moghadam, R. Adsorption of heavy metal ions from contaminated soil by B. integerrima barberry. Biomed. Pharmacol. J. 2016, 9, 169–175.
Ziarati, P.; Moslehishad, M.; Mohammad-Makki, F.M. Novel adsorption method for contaminated water by wild endemic almond: Amygdalus scoparia. Biosci. Biotechnol. Res. Asia 2016, 13, 147–153.
Zwolak, A.; Sarzyńska, M.; Szpyrka, E.; Stawarczyk, K. Sources of soil pollution by heavy metals and their accumulation in vegetables: A review. Water Air Soil Pollut. 2019, 230, 1–9.