ბრუქსიზმი სტომატოლოგიურ პრაქტიკაში: დიაგნოსტიკური პერსპექტივები, სისტემური ასოციაციები და თანამედროვე თერაპიული ჩარევები
DOI:
https://doi.org/10.52340/jecm.2025.05.07საკვანძო სიტყვები:
bruxism, diagnosis, systemic associations, therapyანოტაცია
ბრუქსიზმი პარაფუნქციური აქტივობაა, რომელიც ხასიათდება კბილების უნებლიე ღრჭენით ან კრაჭუნით, რომელიც ხდება სიფხიზლის ან ძილის დროს. მიუხედავად იმისა, რომ ადრე ბრუქსიზმი ძირითადად სტომატოლოგიურ პრობლემად იყო კლასიფიცირებული, ამჟამად აღიარებულია, როგორც მრავალფაქტორიანი დარღვევა რთული ნევროლოგიური, ფსიქოლოგიური და ბიომექანიკური საფუძვლებით. ეს მიმოხილვა ასახავს მიმდინარე დიაგნოსტიკურ კრიტერიუმებს, რომლებიც განასხვავებენ ფხიზელი და ძილის ბრუქსიზმს და იკვლევს ეტიოლოგიურ ფაქტორებს, მათ შორის ემოციურ სტრესს, ოკლუზიურ შეუსაბამობებს, ნეიროქიმიურ დისბალანსს და სისტემურ მდგომარეობებს, როგორიცაა გასტროეზოფაგური რეფლუქსი და ძილის აპნოე.
მკურნალობის გარეშე, ბრუქსიზმა შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი სტომატოლოგიური და კუნთოვანი გართულებები, მათ შორის მინანქრის ცვეთა, კბილის მოტეხილობა, პაროდონტის დაზიანება, საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსრის დისფუნქცია და ოროფაციური ტკივილი. მართვის თანამედროვე მიდგომები მრავალგანზომილებიანია, პაციენტის განათლებიდან და ქცევითი თერაპიიდან დაწყებული ფარმაკოლოგიური მკურნალობითა და ოკლუზიური სპლიტური თერაპიით დამთავრებული. ზოგიერთ შემთხვევაში, ბოტულინის ტოქსინის გამოყენებამ აჩვენა პერსპექტიული შედეგები კუნთების ჰიპერაქტიურობისა და ტკივილის შემცირებაში. სტატიის მიზანია ბრუქსიზმის პათოფიზიოლოგიის, კლინიკური შედეგებისა და მართვის შესახებ არსებული მტკიცებულებების სინთეზირება.
Downloads
წყაროები
Lobbezoo F, Van Denderan RJ, et al. Reports of SSRI-associated bruxism in the family physician office. J Orofac Pain. 2001;15:340–346.
Laat A, Macaluso GM. Sleep bruxism as a motor disorder. Mov Disord. 2002;17:S67–S69. doi: 10.1002/mds.10064.
Molina OF, dos Santos J., Jr Hostility in TMD/bruxism patients and controls: a clinical comparison study and preliminary results. Cranio. 2002;20:282–288. doi: 10.1080/08869634.2002.11746220.
Orlova OR, Alekseeva AY, Mingazova LR, Konovalova ZN. Bruxism as a neurological problem (literature review). Nervno-Myshechnye Bolezni. 2018;8(1).
Mohapatra A, Choudhury GK, Panda S, Dhar U. Current concept of bruxism and its treatment options. Indian Journal of Forensic Medicine and Toxicology. 2020;14(4).
Bulanda S, Ilczuk-Rypuła D, et al. Sleep bruxism in children: Etiology, diagnosis and treatment—a literature review. Vol. 18, International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021.
Gao J, Liu L, Gao P, Zheng Y, Hou W, Wang J. Intelligent occlusion stabilization splint with stress-sensor system for bruxism diagnosis and treatment. Sensors (Switzerland). 2020;20(1).
Amorim CSM, Espirito Santo AS, et al. Effect of Physical Therapy in Bruxism Treatment: A Systematic Review. Vol. 41, Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics. 2018
Koyano K, et al. Assessment of Bruxism in the clinic. J Oral Rehab. 2008;35:495–508. doi: 10.1111/j.1365-2842.2008.01880.x.
Baba K, Haketa T, Clark GT, Ohyama T. Does tooth wear status predict ongoing sleep bruxism in 30-year-old Japanese subjects? Int J Prosthodont. 2004;17:39–44.
Holmgren K, Sheikholeslam A, Riise C. Effect of a full-arch maxillary occlusal splint on parafunctional activity during sleep in patients with nocturnal bruxism and signs and symptoms of craniomandibular disorders. J Prosthet Dent. 1993;69:293–297. doi: 10.1016/0022-3913(93)90109-2.
Bussadori SK, Motta LJ, Horliana ACRT, Santos EM, Martimbianco ALC. The current trend in management of bruxism and chronic pain: An overview of systematic reviews. J Pain Res. 2020;13
Riley P, Glenny AM, Worthington H V., Jacobsen E, Robertson C, Durham J, et al. Oral splints for temporomandibular disorder or bruxism: a systematic review. Br Dent J. 2020;228(3).
Hardy RS, Bonsor SJ. The efficacy of occlusal splints in the treatment of bruxism: A systematic review. Vol. 108, Journal of Dentistry. 2021.
Panchal M, Khare S, Khamkar P, Suresh Bhole K. Dental implants: A review of types, design analysis, materials, additive manufacturing methods, and future scope. Mater Today Proc. 2022;68.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
