რუსეთის დამპყრობლური პოლიტიკა ჩრდილო კავკასიაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/idw.2025.20საკვანძო სიტყვები:
ჩრდილო კავკასია, მოსკოვი, ადიღე-ყაბარდოელები, ყირიმის სახანო, ელჩობაანოტაცია
ჩრდილო კავკასიის ხალხები დიდი ყურადღებით აკვირდებოდნენ მოსკოვის სახელმწიფოში მიმდინარე მოვლენებს. ამასთან, 1548 წელს იფეთქა ახალმა ომმა ირანსა და თურქეთს შორის. ყირიმის სამხედრო ძალების მნიშვნელოვანი ნაწილი გაიგზავნა ბრძოლის წინა ხაზზე. ამან საშუალება მისცა მოსკოვს 1552 წელს ხელში ჩაეგდო ყაზანის სახანო, რის შემდეგაც გაიზარდა მოსკოვის როლი კავკასიის საკითხებში.
უკვე რამდენიმე წელიწადში რუსეთმა დაიპყრო ასტრახანის სახანო (1556 წ.), რომელსაც გარკვეულწილად ხელი შეუწყო ყირიმის სახანოს სხვა საკითხებით დაკავებამ, კერძოდ კი ადიღეებსა და ყაბარდოელებში მღელვარების დაწყებამ.
1555 წელს მოსკოვში ჩავიდა ადიღურ-ყაბარდოული ელჩობა 150 ადამიანის შემადგენლობით. დელეგაციამ ითხოვა დახმარება თურქეთისა და მისი ვასალის - ყირიმის ხანის თავდასხმებისაგან. აშკარა იყო, რომ ჩრდილო კავკასიის მმართველთა გარკვეულმა მცირე ჯგუფმა საგარეო-პოლიტიკური თვალსაზრისით გეზი რუსეთისკენ აიღო.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
Полное собрание Русских летописей. Т. 29. М. 1925 . С. 116, 214.
Сборник императорского Русского исторического обшества. Т. 95. СПБ... С. 480
Ахмадов Я. З. Очерки политической истории народов Северного Кавказа в. XVI-XVII вв. Грозный. 1988. С. 20.
КРО. М. 1957. Т. 1. С. 71, 72
Белокуров С. А. Сношение Росии с Кавказом. М. Вып. 1 (1578-1616 гг.) С. XVIII.
ИГАДА. Ф. Кримские дело. Кн. 14. Л. 167
Полное собрание Русских летописей. Т. 29. М. 1925. С. 324
Юдин П. Первые русские города на Тереке. Терекие ведемости. 192. N 221
Садиков П. А. Поход Татар и Турок на Астрахань в 1569 г. Исторические записки N 22. М. 1947. С. 144
Гаджиев В. Г. Роль Росии в истории Дагестана. М. 1965. С. 68-69
Полное собрание Русских летописей. Т. 29. М. 1925. С. 325
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
