მტრობისა და შურისძიების ამსახველი ლექსები აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში
DOI:
https://doi.org/10.52340/idw.2023.44საკვანძო სიტყვები:
ქართულ ფოლკლორში, “მტრის“ცნება, აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთშიანოტაცია
ქართულ ფოლკლორში “მტრის“ცნება რთულია, რადგან შინაარსობრივად მრავალ კომპონენტს შეიცავს. აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელთა ზეპირსიტყვიერი მასალების კაი ყმა დღენიადაგ შემართული უნდა იყოს სარდალი და მათი მეზობელი, რომელიმე კუთხის შვილიც.
თუშურ საგმირო პოეზიას, ისე როგორც საზოგადოდ ყველა საგმირო პოეზიას ახასიათებს თავისი გმირის ხოტბა, მისი გმირობის განდიდება და გაზვიადება. იგი დიდი სიყვარულით და თანაგრძნობით უმღერის საყვარელ გმირს.
ხალხის რწმენით, კარგ ყმას ბევრი მტერი ჰყავს, ცუდს კი არავინ ემტერება. გარეშე მტერთან ბრძოლასა თუ შინაურ შუღლში, საუკუნეების განმავლობაში რომ მიმდინარეობდა, თანდათან ჩამოყალიბდა თვალსაზრისი იმაზე, როგორი უნდა ყოფილიყო გმირი ვაჟკაცი, რა ევალებოდა მას სამშობლოსა და ხალხის წინაშე.
თემურ წყობილებას უმთავრესად ახასიათებდა შურისძიებისა და სისხლის აღების წესები და თემურ თუშეთშიც ეს ადათი მტკიცედ იყო დაცული.თუში თავის მოძმის სისხლს არავის შეარჩენდა და მტერზე რომ შური ეძია,სისხლის უკანასკნელ წვეთამდე იბრძოდა.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
წყაროები
ს.ს. ორბელიანი,სიტყვის კონა,1961
თსუფა 6441
ხალხური სიტყვიერება,ტ.3 1953
ხმით ნატირლები,შეადგინა ირაკლი გოგოლაურმა,თბ.1981
აკ.შანიძე,ხალხური პოეზია,I,ხევსურული,თბ.1931
ქართული ხალხური პოეზია,ტ IV,თბ.1975
პეტრე უმიკაშვილი,ხალხური სიტყვიერება,თბ.1937
ზ.კიკნაძე,“გილგამეშიანი’ლიტ.საქართველო,1984 ,48