ანოტაცია
კვლევები ადასტურებს, რომ მობილური ტელეფონებისა და სხვა ელექტრომაგნიტური წყაროების მიერ გამოსხივებული ველები შეიძლება იწვევდნენ სითბურ და არასითბურ ეფექტებს, რომლებსაც შესაძლოა ქონდეთ უარყოფითი გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე. განსაკუთრებით მგრძნობიარე ჯგუფები არიან ბავშვები, ორსულები და ადამიანები, რომლებიც სუსტი ჯანმრთელობის არიან. ბოლო წლებში ჩატარებული კვლევები ადასტურებს, რომ ელექტრომაგნიტურმა გამოსხივებამ შეიძლება გაზარდოს ონკოლოგიური დაავადებების, ჰორმონული ცვლილებების, სისხლის შედედების დარღვევებისა და სხვა პათოლოგიების რისკები.
ზოგიერთი კვლევა ფლორასა და ფაუნაზე ემ გამოსხივების მავნე გავლენას აჩვენებს, განსაკუთრებით საგანგაშოა მწერების პოპულაციის შემცირება, რომელიც შეიძლება იყოს კასკადური ეფექტების მიზეზი.
მიუხედავად იმისა, რომ საერთაშორისო ორგანიზაციები ემ გამოსხივების მავნე გავლენისგან დაცვისთვის სტანდარტებს აწესებენ, სრული დაცვა ცოცხალი ორგანიზმების ემ ველების მავნე ზემოქმედებისგან ჯერ კიდევ არ არის მიღწეული. ამ თვალსაზრისით აუცილებელია კვლევების გაგრძელება.
მხარდაჭერილია შოთა რუსთველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდის (SRNSFG) მიერ [გრანტის ნომერი YS-23-131].
წყაროები
https://www.iarc.who.int/wp-content/uploads/2018/07/pr208_E.pdf
https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/radiation/cell-phones-fact-sheet
Erdogan O. Electromagnetic interference on pacemakers. Indian Pacing Electrophysiol J. 2002 Jul 1;2(3):74-8. PMID: 17006562; PMCID: PMC1564060.
https://forhearts.org/pacemakers-and-electromagnetic-interference-what-you-need-to-know/
Mevissen M, Ducray A, Ward JM, Kopp-Schneider A, McNamee JP, Wood AW, Rivero TM, Straif K. Effects of radiofrequency electromagnetic field exposure on cancer in laboratory animal studies, a systematic review. Environ Int. 2025 May;199:109482. doi: 10.1016/j.envint.2025.109482. Epub 2025 Apr 25. PMID: 40339346.
Lázaro, A. Chroni, T. Tscheulin, J. Devalez, C. Matsoukas, & T. Petanidou. (2016). Electromagnetic radiation of mobile telecommunication antennas affects the abundance and composition of wild pollinators. Journal of Insect Conservation, 20(2), 315–324. https://doi.org/10.1007/s10841-016-9868-8
Adelaja, O. J., Ande, A. T., Abdulraheem, G. D., Oluwakorode, I. A., Oladipo, O. A., & Oluwajobi, A. O.). Distribution, diversity and abundance of some insects around a telecommunication mast in Ilorin, Kwara State, Nigeria. Bulletin of the National Research Centre, 45(1), 222.
Balmori, A. . The incidence of electromagnetic pollution on the amphibian decline: Is this an important piece of the puzzle? Toxicological & Environmental Chemistry, 88(2), 287–299.
Balmori, A.. Anthropogenic radiofrequency electromagnetic fields as an emerging threat to wildlife orientation. Science of The Total Environment, 518–519, 58–60.
Balmori A. Electrosmog and species conservation. Science of The Total Environment, 496:314-316
Balmori A. Electromagnetic radiation as an emerging driver factor for the decline of insects. Science of the Total Environment. 767: 144913
Cucurachi, S., Tamis, W. L. M., Vijver, M. G., Peijnenburg, W. J. G. M., Bolte, J. F. B., & de Snoo, G. R. (2013). A review of the ecological effects of radiofrequency electromagnetic fields (RF-EMF). Environment International, 51, 116–140.
Favre, D. Mobile phone-induced honeybee worker piping. Apidologie, 42(3), 270–279.
Levitt BB, Lai HC and Manville AM II Low-level EMF effects on wildlife and plants: What research tells us about an ecosystem approach. Front. Public Health 10:1000840. doi: 10.3389/fpubh.2022.1000840