ანოტაცია
არსებული მონაცემებით, ტყვია ზემოქმედებს ქოლინერგულ და დოფამინერგულ გზებზე, რითაც ხელს უშლის ნეიროტრანსმისიის ნორმალურ ფუნქციონირებას. არსებული ლიტერატურის ანალიზის საფუძველზე მიღებული შედეგები გვეხმარება, შევისწავლოთ და განვსაზღვროთ ტყვიით მოწამვლის სიმპტომების ფართო სპექტრი. ბავშვები კარგად ითვისებენ ტყვიას პერორულად (-50%), მოზრდილები შედარებით-ცუდად(-10%). ტყვიის შემცველობა ხშირად საკმაოდ დიდია სათამაშოებში,საკვებ პროდუქტში,ტყვიაზე მომუშავე ქარხანებთან ახლოს მდებარე რეგიონებში,ტექნიკურად გაუმართავი მანქანების მიერ გამოყოფილ გამონაბოლქვში,რომელიც აეროგენული გზით აღწევს ორგანიზმში. ტყვიის შეწოვა გაუმჯობესებულია, თუ დღის საკვები რაციონი ღარიბია რკინით ან კალციუმით. ტყვია საკმაოდ მნიშვნელოვანი კონცენტრაციით ჯერ კიდევ არსებობს გარემოში, განსაკუთრებით კი თანამედროვე, მჭიდროდ დასახლებულ ქალაქის ცენტრებში. 2019 წელს ჩატარებული კვლევით, რომელიც გულისხმობდა საქართველოში ბავშვების სისხლში ტყვიის დონის განსაზღვრას, გამოვლინდა, რომ საქართველოში ბავშვების 41%-ის სისხლში ტყვიის შემცველობა 5 μg/dL ან უფრო მაღალი იყო. პრობლემების აღმოსაფხვრელად საქართველოს მთავრობამ დაიწყო ახალი წესების დანერგვა,საბავშვო ბაღებისათვის სამშენებლო სტანდარტების გამკაცრება, იმპორტირებული სათამაშოების შემოწმება,მანქანების ტექნიკური დათვალიერება. მნიშვნელოვანია დანერგილი წესებისა და სტანდარტების სრულყოფილი განხორციელება და მონიტორინგი.
წყაროები
Bergdahl IA, Gerhardsson L, Liljelind IE, Nilsson L, Skerfving S. Plasma-lead concentration: investigations into its usefulness for biological monitoring of occupational lead exposure. Am J Ind Med. 2006 Feb;49(2):93-101. doi: 10.1002/ajim.20253. PMID: 16419091.
Cleveland LM, Minter ML, Cobb KA, Scott AA, German VF (October 2008). "Lead hazards for pregnant women and children: part 1: immigrants and the poor shoulder most of the burden of lead exposure in this country. Part 1 of a two-part article details how exposure happens, whom it affects, and the harm it can do". The American Journal of Nursing. 108 (10): 40–9, quiz 50. doi:10.1097/01.NAJ.0000337736.76730.66
Ekong EB, Jaar BG, Weaver VM (December 2006). "Lead-related nephrotoxicity: a review of the epidemiologic evidence". Kidney International. 70 (12): 2074–84. doi:10.1038/sj.ki.5001809
Fu Z, Xi S. The effects of heavy metals on human metabolism. Toxicol Mech Methods. 2020 Mar;30(3):167-176. doi: 10.1080/15376516.2019.1701594. Epub 2019 Dec 17. PMID: 31818169.
Grant LD (2009). "Lead and compounds". In Lippmann M (ed.). Environmental Toxicants: Human Exposures and Their Health Effects (3rd ed.). Wiley-Interscience. ISBN 978-0-471-79335-9.
Impact of early term and late preterm birth on infants’ neurodevelopment: evidence from a cohort study in Wuhan, China. 2022, BMC Pediatrics
Inputs and sources of Pb and other metals in urban area in the post leaded gasoline era. 2022, Environmental Pollution
Lin JL, Huang PT (April 1994). "Body lead stores and urate excretion in men with chronic renal disease". The Journal of Rheumatology. 21 (4): 705–9.
Navas-Acien A, Guallar E, Silbergeld EK, Rothenberg SJ (March 2007). "Lead exposure and cardiovascular disease--a systematic review". Environmental Health Perspectives. 115 (3): 472–82. doi:10.1289/ehp.9785
Rubin R, Strayer DS, eds. (2008). "Environmental and nutritional pathology". Rubin's Pathology: Clinicopathologic Foundations of Medicine (5th ed.). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-9516-6
Unicef for every child - GEORGIA
Vorvolakos T, Arseniou S, Samakouri M. There is no safe threshold for lead exposure: Α literature review. Psychiatriki. 2016 Jul-Sep;27(3):204-214. doi: 10.22365/jpsych.2016.273.204. PMID: 27837574.
Wright LF, Saylor RP, Cecere FA (August 1984). "Occult lead intoxication in patients with gout and kidney disease". The Journal of Rheumatology. 11 (4): 517–20.