Osip Mandelstam. Failed Metamorphosis Kremlin mountaineer to Jugashvili

ანოტაცია

1937 წელს ,,ანტისტალინური ეპიგრამისთვის“ ვორონეჟში ,,გამოკეტილი“ ოსიპ მანდელშტამის გადასახლების ვადა ამოიწურა. ბუნებრივია, პოეტი დაინტერესდა, რა ელოდა შემდეგ და შეძლებდა თუ არა ბელადის იმპლიციტური ხოტბით თავისუფლების ,,ყიდვას“. ტექსტს შინაურულად ,,ოდა“ უწოდეს. როგორც კვლევამ აჩვენა, ,,ოდა“ კრებს და მოიხმარს ყველა იმ კლიშეს, რომლებსაც ძლევამოსილი და საყვარელი ბელადის პორტრეტის დასახატად იყენებდნენ. შესაძლებლად მიგვაჩნია გარკვეული მოდელის რეკონსტრუირებაც, რომელსაც ექვემდებარებოდა სტალინის განდიდების სტრატეგია: საბჭოელები ყურადღებას ამახვილებდნენ პირველყოფილ ტომობრივ კავშირებზე და მათ აქცევდნენ სოციალური ლოიალობის მთავარ სიმბოლოდ. საბჭოთა საზოგადოების ლიდერები იქცნენ ,,მამებად“ (სტალინის მოთავეობით), ეროვნული გმირები - ,,ძეებად“, სახელმწიფო - ,,ოჯახად“ ან ,,ტომად“. სტალინი ასრულებდა რიტუალური ,,მამისა“ და ,,მასწავლებლის“ როლს. ,,მამობრივი“ ურთიერთობა არა მხოლოდ ზრუნვის ვალდებულებას შობდა, არამედ - ძალაუფლებასაც ანიჭებდა ,,მამას“. შესაბამისად იქცეოდნენ ,,ძეებიც“. ეს ნამდვილი რიტუალური ურთიერთქმედება იყო. ამას და რამდენიმე სხვა არქეტიპული მოდელის იმპლიკაციებს ვაწყდებით მანდელშტამის ტექსტში.